Drętwienie nóg to problem, który najczęściej ma podłoże naczyniowe lub neurologiczne. Przy nawracających epizodach najlepiej skonsultować się z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, który pokieruje pacjenta do określonego specjalisty. Aby skorzystać z pomocy zarówno angiologa, jak i neurologa w ramach NFZ, niezbędne jest skierowanie od lekarza POZ.
Drętwienie nóg – przyczyny
Kończyny dolne unerwiane są przez nerwy wychodzące z dolnego odcinka kręgosłupa, natomiast wszelkie choroby i zwyrodnienia kręgosłupa są w dzisiejszych czasach na porządku dziennym. U coraz młodszych grup wiekowych zdiagnozuje się dyskopatie, w tym przepukliny kręgosłupa uciskające na struktury nerwowe. Charakterystycznym ich objawem jest właśnie promieniujący ból do kończyny dolnej (rwa kulszowa) i/lub mrowienie i drętwienie kończyny, a w skrajnych przypadkach nawet opadanie stopy wskutek osłabienia siły mięśniowej. Jeśli więc drętwienie nóg pojawia się często i jest bardzo uciążliwe, najpierw ocenia się kręgosłup lędźwiowo-krzyżowy, w szczególności krążki międzykręgowe. Drętwienie nóg może być objawem:
- urazu kręgosłupa;
- zablokowania stawów krzyżowo-biodrowych;
- przepukliny kręgosłupa;
- odprostowania lordozy lędźwiowej;
- zwiększonego przodopochylenia miednicy.
Inne możliwe przyczyny drętwienia nóg są następujące:
- znaczny niedobór witamin z grupy B, które są niezwykle ważne dla prawidłowego przewodnictwa nerwowego. Ich niedobór może skutkować uszkodzeniem nerwów, np. neuropatią czy polineuropatią;
- neuropatie obwodowe różnego pochodzenia, np. wskutek chemioterapii, długotrwałego ucisku nerwu, stanów zapalnych itd.;
- zaburzenia krążenia krwi, w tym zakrzepice i zatory;
- żylaki;
- silne odwodnienie;
- cukrzyca i jej powikłania, np. w postaci stopy cukrzycowej;
- niedobór wapnia – efektem tego są bolesne skurcze mięśni, mrowienie i drętwienie kończyn oraz tiki;
- rwa udowa;
- alkoholizm;
- udar mózgu;
- przewlekła niewydolność żylna kończyn dolnych;
- stwardnienie rozsiane i inne choroby autoimmunologiczne;
- nerwica lękowa i inne zaburzenia psychiczne.
Drętwienie nóg może również być konsekwencją długotrwałego ucisku, np. wskutek zbyt mocno założonego opatrunku elastycznego lub ciasnego gipsu, a także przy wielogodzinnym siedzeniu (np. w pracy, w autobusie, w samolocie), ponieważ brak zmian pozycji ciała szybko prowadzi do niedokrwienia kończyn dolnych. Inną niechorobową przyczyną drętwienia nóg jest ich przetrenowanie, co dotyczy zwłaszcza sportowców, ale i amatorów, którzy dopiero zaczynają przygodę ze sportem i przecenili możliwości swojego organizmu. Ryzyko drętwienia nóg wzrasta przy zbyt częstych jednostkach treningowych przy pominięciu dni nie treningowych, tak ważnych dla regeneracji.
Zobacz również: Drętwienie rąk.
Drętwienie nóg – objawy
Drętwienie nóg określane jest jako subiektywne, nieprzyjemne uczucie mrowienia i dreszczy w obrębie kończyn dolnych, zwłaszcza łydek oraz stóp. Noga staje się cięższa, mniej sprawna, ruchy zostają wydłużone i/lub spowolnione. Zauważa się także zaburzenia czucia powierzchownego i głębokiego, a noga może sprawiać wrażenie „obcej”. Dokładny obraz kliniczny zależy głównie od przyczyn drętwienia nóg. Przykładowo przy przepuklinie L5-S1 pojawi się również ostry, promieniujący ból po tylnej stronie uda i podudzia, a także ból okolicy lędźwi.
Diagnostyka drętwienia nóg
Przy przewlekłym, nawracającym drętwieniu kończyn dolnych pacjentowi rekomenduje się badania krwi i badania moczu, aby ocenić ogólny stan zdrowia, poziom hormonów i ewentualne niedobory pokarmowe. Następnym krokiem jest rezonans magnetyczny kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego, aby wykluczyć ewentualne problemy dyskowe. Jeśli zostają zdiagnozowane, leczenie skupia się na tym odcinku ciała. Jeśli natomiast wyniki są prawidłowe, a drętwienie pomimo to nie ustępuje, zleca się USG Doppler bądź angiografię celem oceny przepływu przez naczynia krwionośne. Uzupełnieniem jest badanie EMG i/lub EEG, skupiające się na strukturach nerwowych.
Drętwienie nóg – leczenie
Drętwienie nóg zawsze powinno być przyczynowe. Jeśli wynika z problemów z kręgosłupem, podstawą jest rehabilitacja ruchowa. Uzupełniająco należy suplementować witaminy z grupy B, kolagen oraz witaminę D. Wszelkie problemy nerwowe również wymagają fizjoterapii, której podstawową techniką jest wówczas neuromobilizacja. Dobrze sprawdzą się również ciepłe okłady (jeśli nie występuje silny stan ostry). Przy zaawansowanych chorobach żył i tętnic przeważnie wdraża się leczenie zabiegowe, choć często najpierw dąży się do uzyskania poprawy za pomocą leków obniżających ciśnienie krwi, wzmacniających naczynia krwionośne czy rozszerzających ich światło.
Domowe sposoby na drętwienie nóg obejmują głównie systematyczną aktywność fizyczną, regularne zażywanie suplementów diety, zmiennocieplne prysznice, które poprawiają krążenie kończyn. Jeśli nie ma ku temu przeciwwskazań, poleca się ponadto regularne uczęszczanie na saunę i masaże, jak również rolowanie kończyn dolnych za pomocą specjalnych rollerów piankowych.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mayer S., Louis E., Noble J., Merritt Neurologia, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2023.
- Liberski P., Kozubski W., Moryś J., Neurologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.