Urazy kręgosłupa zalicza się do szczególnie niebezpiecznych ze względu na ryzyko uszkodzenia rdzenia kręgowego. Nawet niewielkie mogą doprowadzić do paraliżu czy upośledzenia funkcji układu nerwowego, rzutującego na całe życie pacjenta. Diagnostyką i leczeniem urazów kręgosłupa zajmuje się lekarz ortopeda wspólnie z lekarzem neurologiem.
Urazy kręgosłupa – rodzaje
Do urazów kręgosłupa najczęściej dochodzi u młodych dorosłych, choć mogą wystąpić w każdym wieku. W pierwszej kolejności należy upewnić się, że przyczyna rzeczywiście wiąże się z doznaną kontuzją. Przykładowo, złamania licznych segmentów kręgosłupa mogą świadczyć o obecności chorób takich jak osteoporoza, przerzuty nowotworowe czy choroba Pageta. Większość urazów kręgosłupa diagnozuje się na podstawie RTG, jednak aby ocenić tkanki miękkie, warto zdecydować się dodatkowo na tomografię komputerową. Poniżej przedstawiamy najczęściej diagnozowane urazy kręgosłupa.
Złamania kręgosłupa
Złamanie kręgosłupa może dotyczyć:
- wyrostków poprzecznych i kolczystych kręgów;
- łuków i wyrostków stawowych kręgów;
- trzonów kręgów.
Stabilne złamania powstają z mechanizmu zgięciowo–kompresyjnego (zmiana ustawienia segmentalnego), natomiast złamania niestabilne z mechanizmu zgięciowo–rotacyjnego, niekiedy zgięciowego i bardzo rzadko wyprostnego (uszkodzenie aparatu więzadłowego). Do takiego urazu może dojść zarówno drogą pośrednią, jak i bezpośrednią. Leczenie zachowawcze obejmuje unieruchomienie złamania, aż do momentu zrostu kostnego. Leczenie operacyjne wdraża się przy niestabilnościach, złamaniach przemieszczonych oraz powikłanych.
Rozerwanie krążków międzykręgowych
Rozerwanie krążków międzykręgowych skutkuje wypadaniem jąder miażdżystych, znajdujących się wewnątrz nich. Powstaje dyskopatia, bezwzględnie wymagająca rehabilitacji, a niekiedy nawet operacji. Objawy zależą od segmentu kręgosłupa. Jeśli doszło do rozerwania krążków międzykręgowych w odcinku szyjnym, wypadające jądro miażdżyste uciska okoliczne nerwy, powodując m.in. rwę ramienną czy bóle głowy. Z kolei uraz w odcinku lędźwiowym może wywoływać nietrzymanie moczu i stolca, zaburzenia erekcji, rwę kulszową oraz rwę udową.
Zwichnięcia i podwichnięcia stawów międzykręgowych
Tego rodzaju urazy kręgosłupa mogą powstać np. wskutek gwałtownego zahamowania pojazdu lub podczas najechania na przeszkodę z dużą prędkością. Obraz kliniczny jest mocno zróżnicowany, od lekkiego obrzęku, nawet do porażenia rdzenia kręgowego. Konieczne jest wykonanie zarówno RTG, jak i tomografii komputerowej kręgosłupa.
Skręcenie stawów międzykręgowych z uszkodzeniem aparatu więzadłowego
Powstaje przy bardzo silnych rotacjach, zgięciach lub skłonach bocznych kręgosłupa, co ma miejsce zazwyczaj podczas uprawiania sportów ekstremalnych. Przy skręceniach zwykle dochodzi do rozwarstwienia lub nawet całkowitego przerwania ciągłości okolicznych więzadeł i torebek stawowych. Charakterystyczne są dolegliwości bólowe w obrębie korzeni nerwowych, o promieniującym przebiegu. Stosuje się leczenie zachowawcze, a operacyjne tylko w przypadkach niestabilności.
Stłuczenie kręgosłupa
Powstaje wskutek urazu bezpośredniego, np. podczas upadku z wysokości lub wypadku komunikacyjnego. Charakteryzuje się miejscową, uciskową bolesnością oraz obrzękiem i krwawym wylewem. Poruszanie kręgosłupem w pełnym zakresie jest utrudnione i powoduje ból. Na zdjęciach RTG nie widać żadnych patologicznych zmian, ponieważ uszkodzone są głównie okoliczne tkanki miękkie. Stosuje się leczenia zachowawcze, objawowe.
Urazy rdzenia kręgowego
Urazy rdzenia kręgowego mogą, choć nie muszą, towarzyszyć urazom kręgosłupa. Poziomem uszkodzenia neurologicznego nazywa się najniższy segment rdzenia kręgowego z prawidłową funkcją ruchową i normalnym czuciem po obu stronach ciała. Uraz rdzenia kręgowego zawsze wiąże się z wystąpieniem objawów neurologicznych, takich jak paraliż, zaburzenia czucia, brak siły mięśniowej, problemy z oddychaniem czy nietrzymanie moczu i stolca. Dokładne objawy zależą od lokalizacji uszkodzenia. Problemem zawsze zajmuje się neurolog lub neurochirurg.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ptaszyńska-Sarosiek I., Niemcunowicz-Janica A., Janica J., Urazy kręgosłupa z uszkodzeniem rdzenia kręgowego – poglądy reprezentowane przez neurologów, Arch. Med. Sąd. Krym., LVII/2007.
- Niemcunowicz-Janica A., Janica J., Ptaszyńska-Sarosiek I., Urazy kręgosłupa w materiale Zakładu Medycyny Sądowej AMB w latach 2001-2005, Arch. Med. Sąd. Krym., LVII/2007.