Szukaj
Szukaj

Krążek międzykręgowy

Spis treści

Kolagen naturalny do picia

Kolagen naturalny do picia

Krążek międzykręgowy (zwany potocznie dyskiem) zbudowany jest z pierścienia włóknistego i jądra miażdżystego. Ta niewielka struktura często bywa przyczyną dolegliwości bólowych w obrębie kręgosłupa.

Krążek międzykręgowy

Krążek międzykręgowy – budowa

Makroskopowo granicę między pierścieniem włóknistym, a galaretowatym jądrem miażdżystym można odróżnić jedynie u osób młodych. Różne właściwości mechaniczne pierścienia i jądra miażdżystego określa się przez skład i organizację odpowiedniej macierzy zewnątrzkomórkowej.

Większość zdrowego krążka międzykręgowego człowieka nie posiada naczyń krwionośnych. Naczynia znajdujące się najbliżej macierzy dysku są siecią kapilar w sąsiadujących trzonach kręgowych i małymi naczyniami włosowatymi w najbardziej zewnętrznej części pierścienia włóknistego.

Konsekwencją braku unaczynienia jest dostarczanie składników odżywczych do komórek dysku i usuwanie produktów przemiany materii całkowicie zależne od dyfuzji.

Pierścień włóknisty

Zbudowany jest z 15-25 koncentrycznych pierścieni składających się z równolegle ułożonych włókien kolagenowych. Pierścienie te określa się jako blaszki i można je zobaczyć makroskopowo w zdrowych dyskach. Włókna kolagenowe w każdej blaszce zorientowane są w przybliżeniu pod kątem 60 stopni do osi pionowej.

Włókna elastyny przeplatają się z blaszkami i mogą odgrywać ważną rolę w odtwarzaniu kształtu krążka międzykręgowego w następstwie zgięcia kręgosłupa. Komórki obecne w pierścieniu włóknistym są cienkie i wydłużone. Dodatkowo dostosowują się do włókien kolagenu i są podobne do fibroblastów.

Jądro miażdżyste

Pierścień włóknisty otacza jądro miażdżyste, które jest galaretowatym rdzeniem krążka międzykręgowego. Jego macierz składa się z dowolnie ułożonych włókien kolagenowych oraz promieniście ułożonych włókien elastyny, które znajdują się w bardzo uwodnionym żelu proteoglikanowym. Rozsiane, zaokrąglone, podobne do chondrocytów komórki znajdują się w wyspach otaczających matrix.

Zobacz również: Dyskopatia lędźwiowa (lumbago).

Właściwości mechaniczne

Mimo że właściwości mechaniczne obu struktur bardzo się różnią, główne składniki są jednak podobne i składają się z:

  • wody;
  • proteoglikanów;
  • kolagenu (przede wszystkim typu I i II).

Woda stanowi około 80% mokrej masy jądra i 70% mokrej masy pierścienia włóknistego. Kolagen i proteoglikany pełnią funkcje uzupełniające.

Sklep Spirulina
Sklep Spirulina

Zobacz również: Kolagen na stawy.

Kolageny są mechanicznie stabilnymi białkami. Zapewniają wytrzymałość na rozciąganie. Z kolei proteoglikany składają się z chondroityny i ujemnie naładowanych łańcuchów siarczanu keratanu. Są osmotycznie aktywne właśnie ze względu na ich ujemny ładunek. Dodatkowo utrzymują uwodnienie tkanki poprzez ciśnienie osmotyczne.

Oprócz tych podstawowych i najważniejszych składników istnieje kilka drugorzędowych. Należą do nich:

  • białka niekolagenowe;
  • lumikan, biglikan, dekorin, fibromodulina.

Nie wyjaśniono całkowicie ich dokładnej roli.

Funkcje krążka międzykręgowego

Pierścień włóknisty odpowiada za utrzymanie w odpowiednim położeniu jądra miażdżystego i zapewnienie wytrzymałości na siły rozciągające. W związku z tym w swoim składzie zawiera aż 70% (suchej masy) kolagenu.

Natomiast jądro miażdżyste zawierające jedynie 20% kolagenu. Odpowiada za rozpraszanie sił ściskających oddziałujących na dysk poprzez wywieranie ciśnienia hydrostatycznego na pierścień włóknisty.

Należy pamiętać, że macierz krążka międzykręgowego nie jest statyczną lecz dynamiczną strukturą. Jej składniki są w sposób ciągły degradowane i zastępowane nowymi cząsteczkami. Równowaga między syntezą, degradacją i akumulacją cząsteczek matrycy decyduje o jakości i integralności macierzy dysków.

Zobacz również: Dyskopatia, czyli dlaczego dyski wypadają?

Zmiany związane ze starzeniem

Analiza zmian związanych z wiekiem na poziomie mikroskopowym pozwala na określenie kilku cech typowych dla zmian zwyrodnieniowych krążka międzykręgowego. Są to:

  • proliferacja chondrocytów – zwiększenie skupisk komórek z powodu odczynowej proliferacji;
  • degeneracja śluzowa – nagromadzenie substancji śluzowych;
  • śmierć komórek;
  • rozdarcie i tworzenie szczelin;
  • zmiany ziarniste – zwiększone gromadzenie tkanki ziarnistej.

Bibliografia

  1. Boos N., Aebi M., Choroby kręgosłupa, tom 1, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2016.


Polecane produkty:

Zapisz się do newslettera!

Szukaj
Kategorie wpisów
Centrum Fizjoterapeuty
Sklep Fizjoterapeuty
Bezpłatne konsultacje
Kubek dla Fizjoterapeuty
Oferty pracy

Popularne w zdrowie

Zostań z nami

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *