Fibroblasty to aktywne metabolicznie komórki tkanki łącznej. Syntezują i wydzielają składniki substancji pozakomórkowej tkanki łącznej. Po osiągnięciu dojrzałości przekształcają się w fibrocyty. W tej postaci wprawdzie nie wytwarzają substancji międzykomórkowej, jednak mimo tego są niezbędne do istnienia tkanki łącznej. Fibroblasty są bardzo często obiektem eksperymentalnych badań naukowych, czemu sprzyja możliwość ich łatwego wyhodowania w warunkach laboratoryjnych.
Fibroblasty – budowa
Budowa omawianych komórek zależy głównie od tego, czy są one aktywne czy nieaktywne. Aktywne fibroblasty cechują się obecnością szorstkiej siateczki śródplazmatycznej, zaś nieaktywne zredukowanym retikulum. Są również mniejsze i posiadają wrzecionowaty kształt. Fibroblasty mają okrągłe lub owalne jądro komórkowe, zazwyczaj z wyraźnie zaznaczonym jąderkiem. Zarówno fibroblasty, jak i fibrocyty są komórkami osiadłymi, choć wykazują zdolność do przemieszczania się.
Fibroblasty – za co odpowiadają?
Fibroblasty przede wszystkim odpowiadają za:
- produkcję kolagenu, włókien istoty międzykomórkowej i proteoglikanów istoty podstawowej;
- wydzielanie enzymów, np. kolagenazy czy stromelizyny;
- bycie podstawowym materiałem budulcowym skóry właściwej.
Poprzez produkcję kwasu hialuronowego, kolagenu i elastyny to właśnie fibroblasty warunkują utrzymanie jędrnej, odpowiedniej kondycji skóry. Wraz z upływem lat fibroblasty stają się mniej produktywne. Ich funkcje replikacyjne i metaboliczne zanikają, przez co osłabieniu ulega proces odnowy komórek. Włókna kolagenowe i elastynowe tracą swoje właściwości, ilość kwasu hialuronowego znacznie spada, a struktura skóry ulega zniszczeniu. W efekcie skóra staje się wiotka, mało elastyczna, pojawiają się zmarszczki.
Dlaczego fibroblasty stają się wraz z wiekiem mniej aktywne? Otóż namnażają się one w sposób podobny do bakterii, czyli przez podział. Niestety, gdy wyczerpią limit swoich podziałów, przestają się odnawiać. Nie są zdolne do kolejnych podziałów. W rezultacie obecne już komórki zaczynają się starzeć nie produkując nowych. To zjawisko widoczne jest jako starzenie się skóry.
Jak wspierać fibroblasty?
Na żywotność, zdolność podziałów i ilość fibroblastów wpływ ma wiele czynników, w tym także związanych ze stylem życia. Oznacza to, że możemy samodzielnie wpływać na nasze fibroblasty, a tym samym na wygląd i stan skóry. Najlepszymi sposobami na długie wspieranie czynności omawianych komórek są:
- utrzymywanie zbilansowanej diety dostarczającej składników odżywczych niezbędnych do pracy fibroblastów – witamina C (aktywuje w fibroblastach syntezę kolagenu, jest obecna np. w aceroli), luteina, koenzym Q10, NNKT. Na kondycję skóry dobrze wpływa włączenie do diety zielonych warzyw liściastych oraz Spiruliny, będącej skoncentrowanym źródłem wielu cennych składników;
- odpowiednia pielęgnacja skóry – która może przedłużyć żywotność fibroblastów. Warto sięgać po naturalne kosmetyki wykazujące zdolność wnikania w głąb skóry i odżywiające jej komórki;
- zabiegi medycyny estetycznej – np. mezoterapia igłowa czy bezigłowa oraz laseroterapia ablacyjna.
Należy także pamiętać, że nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, częsta ekspozycja skóry na promieniowanie słoneczne i zanieczyszczenia oraz nadmierny stres w życiu szkodliwie wpływają na czynność fibroblastów.
Fibroblasty w medycynie
Fibroblasty cieszą się sporym zainteresowaniem w medycynie, głównie estetycznej i dermatologii. Wykazują zdolność do regeneracji i podziałów, mogą być więc wykorzystywane celem zmniejszania zmarszczek, usuwania przebarwień, rozstępów i zwiotczeń skóry oraz redukcji blizn. Stosuje się je celem ogólnej poprawy wyglądu skóry, a badania z ich wykorzystaniem wykonywane są na coraz większą skalę. Wykazano, że fibroblasty mogą również przyspieszać gojenie się ran, odleżyn i owrzodzeń. Trwają badania nad wykorzystaniem fibroblastów w innych dziedzinach medycyny – ortopedii, trychologii, stomatologii itd.
Polecane produkty:
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Tomaszewski J., Adamiak-Godlewska A., Bogusiewicz M., Brzana W., Juszczak M., Rzeski W., Rechberger T., Wpływ estrogenów i tamoksifenu na biosyntezę kolagenu typu III przez fibroblasty powięzi łonowo-cewkowej w hodowlach prowadzonych na mono i multifilamentowych siatkach polipropylenowych, Ginekologia Polska, 81/2010.
- Dominiak A., Nowicki T., Łacheta D., Nowicka G., Fibroblasty związane z nowotworem jako potencjalny cel terapii onkologicznej, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 73/2019.