Chromosom
Chromosom to podstawowe pojęcie z dziedziny genetyki. Określa formę organizacji materiału genetycznego zgromadzonego w komórce. Chromosomy powstają w procesie zwanym kariokinezą. Odpowiadają za przenoszenie pełnego zapisu wszystkich dziedzicznych cech gatunkowych i indywidualnych. Jak zbudowany jest chromosom? Chromosom to struktura składająca się przede wszystkim z materiału genetycznego (DNA, kwas deoksyrybonukleinowy)
Aparat Golgiego
Aparat Golgiego to organellum komórkowe przybierające postać systemu spłaszczonych, obłonionych woreczków oraz towarzyszących im pęcherzyków i wakuoli. Organellum to występuje w cytoplazmie większości komórek eukariotycznych. Co to jest aparat Golgiego? Aparat Golgiego to system zbiorników (cystern) zamkniętych błonami, które układają się warstwami jak talerze. Każdy aparat zawiera zwykle 6 zbiorników,
Urządzenia do dezynfekcji w praktyce
Dekontaminacja, czyli popularnie mówiąc, dezynfekcja powietrza, polega na pozbywaniu się szkodliwych bakterii, wirusów i drobnoustrojów. Należy ją często wykonywać w placówkach opieki medycznej, ale także pomieszczeniach często odwiedzanych przez ludzi, takich jak urzędy czy miejsca użyteczności publicznej. Zamgławianie fumigatorem Najskuteczniejszym urządzeniem do dezynfekcji jest fumigator. Jest to urządzenie do zamgławiania
Teleangiektazje
Teleangiektazje to termin odnoszący się do rozszerzenia włosowatych naczyń krwionośnych skóry. Zjawisko to spotyka się w medycynie, a dokładniej w dermatologii. Jest bowiem częstą przypadłością osób ze skórą wrażliwą. Innymi słowy teleangiektazje to rozszerzone naczynka. Jak wyglądają teleangiektazje? Zgodnie z definicją, teleangiektazje to trwale rozszerzone naczynia włosowate splotu podbrodawkowego, prześwitujące
Ośrodkowe ciśnienie żylne
Ośrodkowe ciśnienie żylne (OCŻ) to ciśnienie panujące w układzie górnej i dolnej żyły głównej. Warunkuje je objętość krwi, czynnościowa wydajność prawej połowy serca oraz napięcie naczyń żylnych. Prawidłowe ośrodkowe ciśnienie żylne powinno mieścić się w granicach 4-12 cm H2O. Znaczenie OCŻ Ośrodkowe ciśnienie żylne odzwierciedla obciążenie wstępne prawej komory
Porfiria
Porfiria to nie pojedyncza jednostka chorobowa, lecz grupa chorób z pogranicza hematologii i chorób metabolicznych o zróżnicowanym obrazie klinicznym i niezwykle podstępnym przebiegu. W skład porfirii wchodzi 7 jednostek chorobowych. Przyczyny porfirii Wszystkie porfirie są chorobami wrodzonymi, które dziedziczy się autosomalnie dominująco lub recesywnie. Wyjątkiem jest jedynie jeden z
Spermatogeneza
Spermatogeneza to proces prowadzący do przekształcenia niezróżnicowanych komórek płciowych w dojrzałe plemniki. Zachodzi u dojrzałych płciowo mężczyzn. Proces ten przebiega w cewkach nasiennych jąder pod jednoczesną kontrolą hormonu folikulotropowego, hormonu luteinizującego i testosteronu. Jak przebiega spermatogeneza? Po osiągnięciu dojrzałości płciowej w cewkach nasiennych krętych jąder zachodzi spermatogeneza. Komórki płciowe w
Kortyzon
Kortyzon to hormon steroidowy, a więc zaliczany do grupy glikokortykosteroidów. Jego synteza następuje w obrębie kory nadnerczy. Wykazuje słabą aktywność bezpośrednią, dopiero po przemianie do kortyzolu jego metabolizm staje się wielokrotnie większy. Funkcje kortyzonu Kortyzon wykazuje aktywność dopiero po przemianie do kortyzolu, przez co omawiając jego funkcje, w rzeczywistości
Bigoreksja
Bigoreksja to inaczej dysmorfia mięśniowa. Określa zaburzenie psychiczne, w którym dana osoba ciągle dostrzega niedostatki estetyki własnego ciała, zazwyczaj w odniesieniu do masy mięśniowej. To schorzenie, w którym znacznie bardziej narażeni są mężczyźni, choć nie omija ono także i kobiet. Bigoreksja staje się coraz popularniejsza w ostatnich latach, ze względu
Maska antysmogowa dla biegacza – czy warto z niej korzystać? Jaki model wybrać?
Uwielbiasz biegać i nie chcesz zrezygnować z treningów nawet jesienią i zimą? Pamiętaj, że musisz zabezpieczyć się nie tylko przed chłodem, ale i smogiem. Czy maska antysmogowa to dobre rozwiązanie dla biegacza? Czy może lepiej z niej zrezygnować? Jak model wybrać? Maska antysmogowa dla biegacza – dlaczego warto? Oddychanie smogiem
Genotyp
Genotyp to zespół genów danego organizmu warunkujący jego właściwości dziedziczne. To pojęcie teoretyczne określające cechy związane z genami danego osobnika, nie można ich więc zmienić, jak to jest w przypadku fenotypu. Genotyp jest jednym z ważniejszych pojęć genetyki. Czym jest genetyka? Genetyka jest nauką o dziedziczeniu oraz zmienności organizmów.
Fenotyp
Fenotyp – zgodnie z definicją – jest zespołem anatomicznych, fizjologicznych i biochemicznych cech organizmu o podłożu dziedzicznym, które można obserwować i mierzyć. To wynik współdziałania genotypu oraz warunków środowiska. Co to jest fenotyp? Jak wspomniano, fenotyp to nic innego jak zespół cech organizmu, które można obserwować, opisywać i kategoryzować.
Układ limfoidalny
Układ limfoidalny to nazwa zamienna dla układu chłonnego czy układu limfatycznego. Opisuje sieć naczyń chłonnych wraz z węzłami chłonnymi oraz narządami limfoidalnymi (limfatycznymi). Podstawową funkcją tego układu jest ochrona organizmu przed infekcjami i patogenami. Z czego składa się układ limfoidalny? Struktury należące do tego układu można podzielić na ośrodkowe
Lipidy
Lipidy to liczna grupa związków organicznych o różnorodnym składzie i budowie, których cząsteczki zawsze zawierają długołańcuchowe kwasy tłuszczowe. Nadaje im to charakterystyczną cechę, czyli złą rozpuszczalność w wodzie. Wyróżnia się tłuszcze roślinne i zwierzęce, oba rodzaje są bardzo popularne w diecie współczesnych ludzi. Trawienie i wchłanianie lipidów Spożyte lipidy
Kod genetyczny
Kod genetyczny to współzależność między sekwencją zasad w DNA (lub w mRNA stanowiącym jego transkrypt) a sekwencją aminokwasów w białku. Opisuje, w jaki sposób sekwencja zasad kwasu nukleinowego ulega przekształceniu w sekwencję aminokwasów w momencie biosyntezy białek. Jak zbudowany jest kod genetyczny? Podstawową jednostką kodu genetycznego jest tak zwany
Akinezja
Akinezja to trudność z zapoczątkowaniem ruchu oraz zubożenie ruchów spontanicznych. Wraz z bradykinezją stanowi typowy objaw choroby Parkinsona, może jednak wynikać z wielu innych przyczyn. Przyczyny akinezji Najczęściej akinezja występuje w przebiegu choroby Parkinsona, ponieważ wynika z uszkodzenia układu pozapiramidowego. To właśnie zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym są najczęstszą
Elektroniczna dokumentacja medyczna – zmiany dla fizjoterapeuty
Od początku 2021 roku każdy fizjoterapeuta musi już prowadzić elektroniczną dokumentację medyczną. Zmiany te są związane z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 06.04.2020 r. Jakie zapisy dotyczące fizjoterapeutów pojawiły się w tym rozporządzeniu? Czy to prawda, że już w 2020 roku należy wprowadzić do swojego gabinetu dokumentację medyczną online? Jak
Albumina
Albumina to białko roślinne lub zwierzęce, rozpuszczalne w wodzie. Wyróżnia się także albuminy surowicy krwi, będące związkami transportującymi oraz albuminy wykorzystywane w medycynie jako preparat krwiopochodny. Albuminy osocza Białka osocza zawierają frakcje: albumin; globulin; fibrynogenu. Masa cząsteczkowa i skład poszczególnych białek może się znacznie różnić. Ściany naczyń włosowatych są
Angina
Angina to pojęcie służące do określania ostrego zapalenia błon śluzowych gardła oraz migdałków podniebiennych, czemu towarzyszą również inne objawy. Może być spowodowana infekcją bakteryjną lub wirusową. Najczęściej angina występuje u dzieci, jednak diagnozuje się ją również często u dorosłych. Z czego wynika angina? Najczęstszą przyczyną anginy jest zakażenie wirusowe, ponieważ
Jak pozbyć się trądziku na twarzy?
Jak pozbyć się wyprysków na twarzy? Charakterystyka trądziku Trądzik to przewlekła choroba skóry, która nie objawia się jedynie w wieku nastoletnim – często dotyczy także osób dorosłych. Zmiany pojawiają się przede wszystkim na twarzy, choć nierzadko zdarza się również, że można je zauważyć na innych partiach ciała. Jak pozbyć się
Fosfokreatyna
Fosfokreatyna to związek powstający z kreatyny, zawierający wiązania wysokoenergetyczne. Stanowi jedno z głównych źródeł energii w postaci ATP, niezbędnej do pracy mięśni. W dzisiejszych czasach popularna stała się suplementacja kreatyny przez osoby aktywne fizycznie. Energia do skurczu mięśni Skurcz mięśnia wymaga energii, której bezpośrednim źródłem jest ATP powstający w
Makroelementy
Składniki mineralne ze względu na ich ilość w organizmie człowieka podzielono na mikroelementy oraz makroelementy. Do makroelementów zaliczamy wszystkie te, których dzienne zapotrzebowanie wynosi więcej niż 100 mg. Czym są składniki mineralne? Składniki mineralne to egzogenne związki niezbędne do zachowania prawidłowej czynności organizmu. Innymi słowy są to popularne pierwiastki,
Lizosom
Lizosom to organella komórkowa zawierająca enzymy odpowiedzialne za rozkład wieku substancji. Szacuje się, że jedna taka struktura może zawierać około 50 różnych enzymów hydrolitycznych. Pełnią w komórce ważne funkcje, gdyż odpowiadają za trawienie wewnątrzkomórkowe. Przyczyniają się zarówno do degradacji materiału pobranego przez komórkę z zewnątrz, jak i do rozkładu jej
Pierwiastki biogenne
Pierwiastki biogenne to takie pierwiastki, które są niezbędne do życia, ponieważ organizm wykorzystuje je do budowy swoich struktur oraz zużywa w procesach metabolicznych. Wyróżnia się wśród nich 6 związków, bez których życie nie byłoby możliwe. Pierwiastki biogenne Do pierwiastków biogennych zalicza się: węgiel; wodór; tlen; azot; fosfor; siarkę. Najbardziej
