Więzadło poboczne strzałkowe (inaczej: więzadło poboczne boczne, łac. ligamentum collaterale laterale, skrót: LCL) odpowiada przede wszystkim za stabilizację stawu kolanowego w płaszczyźnie czołowej. Stabilizuje ruch zawiasowy kolana i usztywnia je w pozycji wyprostnej.
Więzadło poboczne strzałkowe – anatomia
Więzadło poboczne strzałkowe przyczepia się w górnej części do nadkłykcia bocznego kości udowej, tuż powyżej rowka dla ścięgna mięśnia podkolanowego. Dolny przyczep znajduje się natomiast na wgłębieniu bocznej powierzchni głowy kości strzałkowej. Jest ono oddzielone od błony włóknistej przez kaletkę. Przyczepy więzadła pobocznego strzałkowego można więc przedstawić w następujący sposób:
- przyczep początkowy (pp): nadkłykieć boczny kości udowej;
- przyczep końcowy (pk): boczna powierzchnia głowy kości strzałkowej.
Ciekawostką anatomiczną jest to, że więzadło poboczne strzałkowe nie zrasta się z torebką stawową – to struktura pozastawowa. Ma niewielki przekrój (około 5 mm), co utrudnia jego gojenie po kontuzjach i urazach stawu kolanowego. Znacznie korzystniej goi się tutaj więzadło poboczne piszczelowe (MCL), które (jeśli jest uszkodzone w sposób izolowany) może zagoić się samoistnie. Uszkodzenia LCL nie są jednak częste, a jeśli występują, z reguły towarzyszą bardziej zaawansowanym urazom, np. także uszkodzeniom łąkotek czy uszkodzeniom więzadła krzyżowego przedniego (co jest najczęstsze).
Więzadła stawu kolanowego
Więzadła stawu kolanowego (poza omówionym wyżej więzadłem pobocznym strzałkowym) to również:
- więzadło poboczne przyśrodkowe (inaczej: więzadło poboczne piszczelowe, MCL) – kotwiczy się w części górnej do nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej, bezpośrednio poniżej guzka przywodziciela, i zstępuje do przodu, przyczepiając się do brzegu przyśrodkowego i powierzchni przyśrodkowej piszczeli powyżej przyczepu ścięgien mięśni: krawieckiego, smukłego i półścięgnistego;
- więzadło krzyżowe przednie (ACL) – przyczepia się do pola międzykłykciowego przedniego kości piszczelowej, po czym przebiega ku górze i ku tyłowi, przyczepiając się w tylnej części ściany bocznej dołu międzykłykciowego kości udowej;
- więzadło krzyżowe tylne (PCL) – przyczepia się do pola międzykrętarzowego tylnego kości piszczelowej, po czym biegnie ku przodowi, przyczepiając się na przyśrodkowej ścianie dołu międzykłykciowego kości udowej.
Więzadła krzyżowe stabilizują kolano głównie rotacyjnie i w płaszczyźnie strzałkowej. Mówiąc bardziej szczegółowo, więzadło krzyżowe przednie zapobiega przedniej dyslokacji kości piszczelowej względem kości udowej, zaś więzadło krzyżowe tylne ogranicza tylną dyslokację. Należy zaznaczyć, że za stabilizację stawu kolanowego odpowiadają nie tylko więzadła, ale po części również łąkotki, dotychczas uznawane wyłącznie za element amortyzujący.
Uszkodzenie więzadła pobocznego strzałkowego
Uszkodzenia więzadła pobocznego strzałkowego można zdiagnozować na podstawie badań obrazowych, do których zalicza się rezonansu magnetycznego (MRI) oraz USG. Najlepiej wykonać obydwa badania – USG jako badanie diagnostyczne pierwszego rzutu, potwierdzające uszkodzenie LCL, zaś MRI , aby to potwierdzić oraz przeanalizować, czy jednocześnie nie doszło do innych urazów wewnątrzstawowych.
Zobacz również: Niestabilność kolana w urazach.
Charakterystyczne objawy uszkodzeń więzadła pobocznego strzałkowego obejmują:
- ból po zewnętrznej stronie stawu kolanowego (po jego bocznej stronie);
- obrzęk;
- uczucie niestabilności kolana, „uciekania” kolana.
Wyróżnia się 3 stopnie uszkodzeń LCL:
- I stopień – niewielkie uszkodzenie, rozwarcie szpary stawowej poniżej 5 mm;
- II stopień – umiarkowane, rozwarcie 5-9 mm;
- III stopień – całkowite zerwanie, rozwarcie powyżej 9 mm.
Określenie stopnia urazu ma znaczenie dla zaplanowania leczenia.
Zobacz również: Badanie więzadeł pobocznych stawu kolanowego.
W I i II stopniu stosuje się leczenie zachowawcze, a więc zabezpieczenie kolana ortezą lub opaską elastyczną, odpoczynek i fizjoterapię. Natomiast w III stopniu uszkodzenia z reguły rozważa się leczenie operacyjne, czyli rekonstrukcję więzadła. Po operacji konieczna jest rehabilitacja, aby bez problemów i powikłań wrócić do pełnej sprawności.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Drake R., Vogl A., Mitchel A., Anatomia Gray, podręcznik dla studentów, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2015.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, repetytorium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Sokołowska-Pituchowa J., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
