Mięsień podkolanowy (łac. musculus popliteus) to krótki, spłaszczony mięsień o kształcie trójkątnym. Zlokalizowany jest na tylnej części stawu kolana, pod mięśniem brzuchatym łydki i mięśniem podeszwowym.
Mięsień podkolanowy – budowa
Mięsień podkolanowy rozpoczyna się wąskim ścięgnem przyczepiającym się w bruździe podkolanowej. Leży ona między nadkłykciem bocznym kości udowej, a chrząstką stawową. Ponadto za przyczep uznaje się ścianę tylną torebki stawu kolanowego. Następnie włókna kierują się rozbieżnie przyśrodkowo i ku dołowi, po czym kończą się na tylnej powierzchni kości piszczelowej, powyżej kresy mięśnia płaszczkowatego.
Ścięgno początkowe przechodzi przez szczelinę między więzadłem pobocznym strzałkowym, a powierzchnią boczną kłykcia bocznego. Przy zgiętym kolanie ścięgno to biegnie w poziomej bruździe na stronie bocznej kłykcia bocznego.
Mięsień podkolanowy – przyczepy
Przyczepy mięśnia podkolanowego można zatem zapisać w skrócie:
- przyczep początkowy (pp) – bruzda podkolanowa, torebka stawu kolanowego;
- przyczep końcowy (pk) – tylna powierzchnia kości piszczelowej.
Mięsień podkolanowy posiada kaletkę maziową, tak zwany zachyłek podkolanowy. Niekiedy mięsień ten może nie występować, a bardzo rzadko zdarza się dodatkowa głowa na nadkłykciu bocznym.
Mięsień podkolanowy – czynność (funkcje)
Mięsień podkolanowy działa wyłącznie na staw kolanowy. Odpowiada za zginanie stawu kolanowego, a dokładniej za rozpoczęcie tego ruchu (inicjowanie go). W efekcie zgina on goleń i przy zgiętym kolanie obraca ją do wewnątrz. Dodatkowo napina torebkę stawową oraz chroni ją przed wpuklaniem się do stawu.
Unaczynienie mięśnia podkolanowego
Unaczynienie mięśnia podkolanowego pochodzi bezpośrednio od gałęzi tętnicy podkolanowej.
Unerwienie mięśnia podkolanowego
Unerwienie mięśnia podkolanowego pochodzi od nerwu piszczelowego.
Schorzenia mięśnia podkolanowego
Mięsień podkolanowy może ulegać uszkodzeniom, głównie u biegaczy. Zazwyczaj nie stanowi problematycznej tkanki (znacznie częściej patologie w kończynie dolnej dotyczą ścięgna Achillesa, mięśnia czworogłowego uda, mięśnia brzuchatego łydki czy mięśnia dwugłowego uda). Jednakże u osób uprawiających biegi po nierównym podłożu bądź pod górkę, mięsień ten może ulec nadmiernemu obciążeniu, co może prowadzić do zapalenia mięśnia podkolanowego. Nie należy mylić jego przeciążenia z przeciążeniem pasma biodrowo-piszczelowego. Często dzieje się tak ze względu na lokalizację obu struktur – bardziej po bocznej, niż przyśrodkowej części kończyny.
Polecane produkty:
Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy
Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydwnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Sokołowska-Pituchowa J., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
- Ignasiak Z., Anatomia układu ruchu, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2013.
Jedna odpowiedź
co ciekawe Alber Kapandji opisuje ten mięsień jako prostownik stawu kolanowego pomimo jego położenia na tylnej części stawu kolanowego.