Mięsień czworogłowy uda (łac. musculus quadriceps femoris), jak sama nazwa wskazuje, zbudowany jest z czterech mięśni. Należy on do grupy przedniej mięśni uda.
Mięsień czworogłowy uda – budowa
Na mięsień czworogłowy uda składają się następujące mięśnie:
- mięsień prosty uda (łac. musculus rectus femoris);
- mięsień obszerny boczny (łac. musculus vastus lateralis);
- mięsień obszerny przyśrodkowy (łac. musculus vastus medialis);
- mięsień pośredni (łac. musculus vastus intermedius).
Dodatkowy mięsień, który można uznać za część mięśnia czworogłowego uda to mięsień stawowy kolana (łac. musculus articulalis genus). Jest on elementem mięśnia obszernego pośredniego. W rezultacie mięsień czworogłowy uda stanowi największą, a także najsilniejszą grupę mięśniową naszego ciała.
Należy wiedzieć, że między ścięgnem początkowym mięśnia prostego uda, a panewką kości miednicznej często występuje kaletka maziowa.
Mięsień czworogłowy uda – przyczepy
Przyczep początkowy (pp) poszczególnych składowych mięśnia czworogłowego uda prezentują się następująco:
- mięsień prosty uda (pp): kolec biodrowy przedni dolny (głowa prosta) oraz górna powierzchnia panewki miednicznej (głowa zagięta);
- mięsień obszerny boczny: górna część kresy międzykrętarzowej, boczny brzeg guzowatości pośladkowej i górna część wargi bocznej kresy chropawej kości udowej;
- mięsień obszerny przyśrodkowy: kresa międzykrętarzowa (od przodu i przyśrodkowo), kresa grzebieniowa, warga przyśrodkowa kresy chropawej, kresa nadkłykciowa przyśrodkowa kości udowej;
- mięsień pośredni: przeważnie 2/3 górnej powierzchni przedniej i bocznej kości udowej oraz przyległa przegroda międzymięśniowa;
- mięsień stawowy kolana: poniżej przyczepu mięśnia obszernego przyśrodkowego.
Z kolei przyczepy końcowe (pk) są następujące:
- mięsień prosty uda: przechodzi w ścięgno, które łączy się z przednią powierzchnią rzepki i schodzi z jej wierzchołka, a następnie przyczepia się do guzowatości kości piszczelowej jako więzadło rzepki (łac. ligamentum patellae);
- mięsień obszerny boczny: podstawa i brzeg boczny rzepki (ścięgno mięśnia czworogłowego);
- mięsień obszerny przyśrodkowy: podstawa i brzeg przyśrodkowy rzepki (ścięgno mięśnia czworogłowego);
- mięsień pośredni: głęboka powierzchnia ścięgna mięśnia czworogłowego uda oraz brzeg boczny rzepki;
- mięsień stawowy kolana: kaletka nadrzepkowa.
Mięsień czworogłowy uda – czynność (funkcje)
Mięsień czworogłowy uda oddziałuje zarówno na staw biodrowy (dokładniej dzięki mięśniowi prostemu uda) jak i na staw kolanowy. Jest głównym prostownikiem podudzia, które nie tylko silnie prostuje, ale także pełni rolę stabilizującą dla stawu kolanowego (np. podczas chodu, pochłaniając wstrząs związany z uderzaniem pięty o podłoże). Dodatkowo, wspomaga mięsień biodrowo-lędźwiowy w zgięciu uda w stawie biodrowym.
Unerwienie mięśnia czworogłowego uda
Unerwienie mięśnia pochodzi od nerwu udowego (L2, L3-L4).
Unaczynienie mięśnia czworogłowego uda
Unaczynienie mięśnia pochodzi od tętnicy udowej i jej odgałęzień.
Zobacz również: Mięśnie kończyny dolnej.
Rehabilitacja po mechanicznym przecięciu mięśnia czworogłowego uda
Na poniższym filmie pokazujemy przebieg rehabilitacji na przykładzie pacjenta z naszego Centrum Fizjoterapeuty:
Polecane produkty:
![]() |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
![]() |
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Sokołowska-Pituchowa J., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
- Ignasiak Z., Janusz A., Jarosińska A., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2013.
Jedna odpowiedź
mega pomocne, dzięki autorowi za czas i wiedzę