Klasyfikacja Mortona to termin, który odwołuje się do kilku różnych zagadnień w medycynie. Dlatego ważne jest, aby zawsze uwzględniać kontekst jego użycia. Może odnosić się do przypadków nerwiaka Mortona, czyli bolesnego schorzenia związanego z przerostem nerwu międzypalcowego w obrębie stopy. Określenie to bywa również używane w przypadku anatomicznej budowy stopy (tzw. stopa Mortona) według długości palców. Niekiedy klasyfikacja Mortona pojawia się także w kontekście kręgosłupa.
Klasyfikacja Mortona – budowa stopy
Stopa grecka (klasyczna, typowa stopa Mortona) charakteryzuje się tym, że drugi (II) palec jest dłuższy niż paluch (I). Nazwa pochodzi od klasycznych rzeźb greckich, gdzie często przedstawiano taki układ palców. Niestety predyspozycja do tak zwanego palca Mortona prowadzi również często do przeciążenia głowy II kości śródstopia, co może powodować ból i/lub dyskomfort.
Mając na uwadze budowę stopy, zgodnie z tą klasyfikacją wyróżnia się jeszcze inne typy:
- stopa egipska – występuje w populacji Polski najczęściej. W jej przebiegu paluch jest najdłuższym palcem w stopie;
- stopa rzymska (stopa kwadratowa) – wszystkie trzy pierwsze palce mają podobną długość, tworząc niemalże prostą linię.
Tak naprawdę umiejętność rozróżniania budowy anatomicznej stóp nie ma znaczenia medycznego. Mówi się o tym częściej w ramach ciekawostki.
Klasyfikacja Mortona – nerwiak Mortona
Metatarsalgia Mortona (nerwiak Mortona) to określenie medyczne wykorzystywane w opisywaniu bolesnego pogrubienia nerwu międzypalcowego, z reguły przebiegającego między 3. a 4. palcem stopy (między ich kośćmi śródstopia), czego konsekwencją jest piekący ból w przedniej części stopy. Przyczyną jest z reguły przewlekły lub często powtarzający się ucisk na ten nerw.
Zgodnie z klasyfikacją, wyróżnia się następujące stopnie nerwiaka Mortona:
- I stopień– między 2. a 3. kością śródstopia, stanowi około 20% wszystkich przypadków;
- II stopień – między 3. a 4. kością śródstopia. Występuje najczęściej, bo nawet u 75% wszystkich przypadków;
- III stopień – między 4. a 5. kością śródstopia. Występuje najrzadziej.
Ciekawostką jest, że dolegliwości ustępują podczas masowania stopy lub po zdjęciu obuwia i odpoczynku. Dochodzi wtedy do dekompresji wspomnianego nerwu.
Klasyfikacja Mortona – kręgosłup lędźwiowy
Z angielskiego Morton’s Classification of Lumbosacral Transitional Vertebrae to inaczej klasyfikacja Mortona odnosząca się do zmian w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Tak właściwie chodzi tu o klasyfikację Castellviego dotyczącą przejściowego kręgu lędźwiowo-krzyżowego, choć może mieć ona różne określenia. W tym kontekście wyróżnia się:
- Typ I: wydłużone wyrostki poprzeczne L5 (powyżej wartości 19 mm), bez połączenia z kością krzyżową;
- Typ II: częściowe połączenie L5 z kością krzyżową;
- Typ III: pełne połączenie (kostnienie);
- Typ IV: asymetryczne (połączenie po jednej stronie).
Stan ten diagnozuje i leczy zawsze lekarz ortopeda po zapoznaniu się z wynikami RTG i rezonansu magnetycznego kręgosłupa.
Polecane produkty:
![]() |
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
![]() |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bertil P., Neurologia, Kompendium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
- Kuros F., Wysokie obcasy najczęstszą przyczyną nabytych deformacji i dolegliwości bólowych w obrębie stóp u kobiet, Kosmetologia Estetyczna, 2/2020.
- Konin G., Wal D., Lumbosacral Transitional Vertebrae: Classification, Imaging Findings, and Clinical Relevance, AJNR Am J Neuroradiol. 31/2010.