Stopa – stawy, więzadła i mięśnie

8 czerwca, 2017
20:16

Aktualizacja: 24 listopada, 2021

Stopa człowieka znajduje się w najbardziej odległej części ciała pełniąc funkcje podporowe i lokomocyjne. W stopie możliwe są ruchy zgięcia grzbietowego, zgięcia podeszwowego, inwersji oraz ewersji. Stopa posiada złożoną strukturę, ponieważ składa się z 26 kości oraz 33 stawów, a także wielu mięśni. Dzięki temu możliwe jest sprawne przemieszczanie się.

Stopa – budowa

Stopa dzieli się na trzy części:

kości stepu, które buduje 7 kości: piętowa, skokowa, sześcienna, łódkowata oraz trzy kości klinowate: boczna, pośrednia i przyśrodkowa;
śródstopie składające się z 5 kości długich (I-V), które łączą się następnie z kośćmi stepu oraz kośćmi palców;
kości palców, które buduje 14 kości, z czego palce od II do V budują trzy paliczki bliższe, środkowe i dalsze, natomiast paluch składa się z dwóch paliczków – bliższego oraz dalszego.

Z kolei do stawów stopy zaliczamy stawy:

skokowo-goleniowy – wzmacniany więzadłami trójgraniastymi (piszczelowo-łódkowe, piszczelowo-skokowe przednie i tylne oraz piszczelowo-piętowe), skokowo-strzałkowym przednim, skokowo-strzałkowym tylnym, piętowo-strzałkowym;
podskokowy (staw skokowo-piętowy, staw skokowo-piętowo-łódkowy) – wzmacniany więzadłami skokowo-piętowymi: tylnym i przednim, bocznym i przyśrodkowym, międzykostnym;
piętowo-sześcienny i skokowo-łódkowy – oba wzmacnianie więzadłami piętowo-sześciennym, piętowo-łodkowo-podeszwowym, piętowo-łodkowym, skokowo-łódkowym, podeszwowym długim i piętowo-sześciennym długim;
klinowo-łódkowy – wzmacniany więzadłami: klinowo-łódkowymi grzbietowym i podeszwowym, sześcienno-łódkowymi grzbietowym i podeszwowym, międzyklinowymi grzbietowym, podeszwowym i międzykostnym oraz klinowo-sześciennymi grzbietowym, podeszwowym i międzykostnym;
międzyklinowe;
klinowo-sześcienny;
stępowo-śródstopne – wzmacnianie więzadłami stępowo-śródstopnymi grzbietowym i podeszwowym oraz klinowo-śródstopnym międzykostnym;
międzyśródstopne – wzmacniane więzadłami śródstopnymi grzietowym, podeszwowym i międzykostnym;
śródstopno-paliczkowe – wzmacniane więzadłami pobocznym, podeszwowym i poprzecznym głębokim śródstopia;
międzypaliczkowe bliższe i dalsze stopy – wzmacniane więzadłami pobocznymi.

Zobacz również: Fazy chodu.

Mięśnie stopy

Oprócz mięśni goleni, które przechodzą przez staw skokowy i przyczepiają się w obrębie stopy wyróżnia się mięśnie wewnętrzne stopy. Należą do nich mięśnie grzbietu stopy i mięśnie podeszwy stopy.

Mięśnie grzbietu stopy obejmują:

mięsień prostownik krótki palców;
mięsień prostownik krótki palucha;

Z kolei mięśnie podeszwy stopy dzielą się na mięśnie grupy:

przyśrodkowej – odwodziciel palucha, zginacz krótki palucha, głowa boczna i przyśrodkowa;
bocznej – odwodziciel palca małego, zginacz krótki palca małego, przeciwstawiacz palca małego;
środkowej – zginacz krótki palców, przywodziciel palucha, głowa skośna i poprzeczna, czworoboczny podeszwy/mięsień zginacz dodatkowy, glistowate I-IV, międzykostne podeszwowe I-III, międzykostne grzbietowe I-IV.

W rezultacie, wszystkie wymienione wyżej mięśnie między innymi wspomagają pracę stawów oraz zwiększają siłę stopy. Ma to spore znaczenie dla sportowców, ponieważ podczas biegów czy skoków część siły np. wybicia pochodzi właśnie ze stóp.

Funkcje stóp

Stopy stanowią posporę dla całego ciała, są jego fundamentem, ponieważ podtrzymują je zarowno w czasie spoczynku, jak i w trakcie chodu. To właśnie dzięki nim stabilność jest większa, a lokomocja pewniejsza. W efekcie ważne jest, aby stopy były prawidłowo ukształtowane i zdrowe (czym zajmuje się zarówno ortopedia, jak i podologia).

Zobacz również: Metody analizy chodu.

Do patologicznych zmian w obrębie stopy może dojść w rezultacie wielu urazów czy chorób. Wśród popularniejszych dolegliwości w obrębie stopy znajdują się: stopa cukrzycowa, płaskostopie, stopa końska, odciski i modzele oraz paluch koślawy. Każda z tych dolegliwości może w mniejszym bądź większym stopniu wpływać na mechanikę stóp, ponieważ zaburza jej statykę.

Zobacz również: Stopa – pomiary liniowe i kątowe.

Polecane produkty:

	Plastry do kinesiotapingu Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej...
	Plastry kinesiotaping Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej...