Kości długie (łac. ossa longa) to jedne z najważniejszych kości w organizmie człowieka. Przeważnie odpowiadają za lokomocję i sprawność motoryczną, jak również warunkują ostateczny wzrost danej osoby. Należy wiedzieć, że kształt kości zależy właśnie od ich funkcji, jednak na ostateczny ich rozwój wpływa wiele czynników genetycznych, hormonalnych i wewnątrzustrojowych.
Kości długie – charakterystyka
Kości długie to takie kości w ciele człowieka, w których jeden z trzech wymiarów znacznie przewyższa te pozostałe. Przykładem są przede wszystkim kości kończyn, np.:
- kość udowa;
- kość piszczelowa;
- kość ramienna;
- kość promieniowa;
- kość łokciowa;
- kość strzałkowa;
- paliczki u palców dłoni.
Przykładem kości długich znajdujących się w innych miejscach w ciele człowieka są choćby żebra czy obojczyk. Kości długie składają się z części środkowej, nazywanej trzonem, a także z dwóch zazwyczaj nieco zgrubiałych, części końcowych, nazywanych końcem bliższym (proksymalnym) i końcem dalszym (dystalnym). Trzon przybiera formę wydrążonego walca lub graniastosłupa, a jego cechą charakterystyczną jest właśnie przestrzeń wewnętrzna nazywana jamą szpikową. Wypełnia ją szpik kostny niezbędny do zachowania zdrowia i czynności wielu układów organizmu.
Każda kość długa zbudowana jest z istoty zbitej oraz istoty gąbczastej. Istota zbita składa się z osteonów i tworzy warstwę zewnętrzną oraz trzony tych kości. Istota gąbczasta natomiast wypełnia wnętrza nasad kości długich.
Kości długie – funkcje
Kości długie służą przede wszystkim do dźwigania ciężaru mięśni oraz do lokomocji. Przyczepiają się do nich mięśnie uaktywniające się podczas wykonywania aktywności fizycznych, czego najprostszym przykładem jest chodzenie i bieganie. Odpowiadają także za sprawność motoryczną, zwłaszcza w odniesieniu do kości długich kończyn górnych i mięśni, które się do nich przyczepiają.
Istotnym elementem kości długich jest wspomniana wcześniej jama szpikowa, w której znajduje się szpik kostny. Wypełnia on niewielkie jamki w istocie gąbczastej tych struktur. Występuje on w 2 różnych postaciach – żółtej i czerwonej, jednak to właśnie czerwona ma największe znaczenie dla zdrowia. Jest on jedynym miejscem produkcji erytrocytów (krwinek czerwonych) u dorosłego człowieka. Odbywa się tu też produkcja krwinek białych (granulocytów), tak istotnych w zachowaniu wysokiej odporności ustroju.
Fizjologia kości długich
Kości długie wzrastają zarówno na grubość, jak i na długość. Najintensywniej rosną u dzieci i młodzieży, a więc gdy organizm znajduje się w fazie intensywnej rozbudowy. Warunkują m.in. ostateczny wzrost człowieka. U dzieci i młodzieży szybkorosnącej mogą pojawić się nawet tzw. bóle wzrostowe. Nasilają się one w ciągu dnia i przeważnie dotyczą właśnie obszarów kości długich. Grubienie kości wynika z odkładania się na jej zewnętrznej powierzchni osteoblastów i niszczenia od wewnątrz starych komórek kostnych (za co odpowiadają osteoklasty). Wzrost kości trwa do około 18. roku życia u kobiet i do około 21. roku życia u mężczyzn. U osób starszych może dochodzić do ubytku masy kości i osłabienia ich struktury, a w konsekwencji do złamań. Złamania kości długich są bardzo częste jednak w każdej grupie wiekowej i nierzadko wymagają zespolenia operacyjnego.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Okoński M., Wilczyńska B., Okońska P., Bóle wzrostowe u dzieci – fakty i mity, Pediatria po Dyplomie, 6/2023.
