Osteoblasty to rodzaj komórek tworzących tkankę kostną. Ze względu na swoje funkcje zwane są również komórkami kościotwórczymi.
Budowa kości
Zazwyczaj kości są zbudowane z dwóch warstw:
- zewnętrznej gęstej warstwy kości zbitej;
- wewnętrznej warstwy kości gąbczastej.
W niektórych kościach centralna jama jest wypełniona szpikiem kostnym. Kość zbita zapewnia wytrzymałość i jest pogrubiała w miejscach, w których spełnia funkcje podporowe (na przykład w kościach długich kończyn dolnych) oraz w miejscach przyczepu mięśni. Z kolei kość gąbczasta jest mniej wytrzymała i ma otwarte, wypełnione komórkami przestrzenie pomiędzy uwapnioną siecią. W budowie kości należy wyróżnić także komórki odpowiedzialne za proces syntezy i niszczenia tej tkanki. Są to osteoklasty i osteoblasty.
Co to są osteoblasty?
Osteoblasty to komórki o średnicy 20–30 µm oraz okrągłym bądź owalnym kształcie. Posiadają zdolność syntezy prokolagenu, który ulega następnie przekształceniu w kolagen. Dodatkowo osteoblasty posiadają liczne wypustki cytoplazmatyczne, którymi łączą się ze sobą i z osteocytami. To z kolei umożliwia transport jonów oraz związków drobnocząsteczkowych. Omawiane komórki produkują i wydzielają składniki substancji pozakomórkowej oraz uczestniczą w procesie mineralizacji kości. Ostatecznie przekształcają się w osteocyty.
Można powiedzieć, że osteoblasty są zmodyfikowanymi fibroblastami. Ich wczesny rozwój z mezenchymy jest taki sam jak w przypadku fibroblastów i wymaga tak samo dużej ilości czynnika wzrostu. Dopiero później zaczynają się pojawiać swoiste czynniki powodujące kostnienie.
Jak działają osteoblasty?
Kości rosną, gdy macierz kostna jest odkładana szybciej niż jest resorbowana. Wyspecjalizowane komórki kościotwórcze nazwane osteoblastami produkują enzymy i osteoid – mieszaninę kolagenu i innych białek, do których przyłącza się hydroksyapatyt. Ostatnie badania pozwoliły na odkrycie dwóch innych białek, osteokalcyny i osteonektyny, które prawdopodobnie pomagają w odkładaniu zmineralizowanej macierzy.
Kość zwiększa swoje rozmiary, gdy macierz kości odkłada się na zewnętrznej powierzchni kości. Liniowy wzrost kości długich zachodzi w wyspecjalizowanych regionach nazywanych płytkami nasadowymi, znajdującymi się na każdym końcu trzonu kości. Strona płytki bliższa końca kości zawiera stale dzielące się kolumny chondrocytów – komórek chrząstki wytwarzających kolagen. Kiedy warstwa kolagenu pogrubia się, starsza chrząstka wapnieje, a starsze chondrocyty degenerują, pozostawiając przestrzenie zasiedlane przez osteoblasty. Wtedy osteoblasty zajmują macierz na szczycie chrząstki.
Kiedy nowa kość przyrasta na końcach, zwiększa się jej długość. Wydłużanie kości trwa tak długo, jak długo aktywna jest płytka nasadowa. Kiedy osteoblasty zakończą swoją pracę, powracają do mniej aktywnej formy – osteocytów.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Silverthorn D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
