Kość łokciowa (łac. ulna) jest smukła i wraz z kością promieniową tworzą szkielet przedramienia. Często podaje się ją jako typowy przykład kości długich.
Kość łokciowa – anatomia
Jak na każdej kości długiej, również w tym przypadku wyróżnia się trzon oraz dwa końce – dalszy i bliższy.
Trzon kości łokciowej posiada trójgraniasty kształt i jest nieco wypukły ku stronie palca małego. Wyróżnia się na nim 3 powierzchnie:
- przednią – znacznie szerszą u góry niż u dołu, przyczepia się do niej mięsień zginacz głęboki palców. Z kolei jej dolna część stanowi przyczep dla mięśnia nawrotnego czworobocznego;
- tylną – u samej góry posiada chropowate miejsce dla przyczepu mięśnia łokciowego, które do przodu i bocznie graniczy z polem przyczepu mięśnia odwracacza przedramienia. Nieco niżej powierzchnia tylna podzielona jest słabą kresą na dwie części: przyśrodkową i boczną. Pierwsza jest gładka i pokryta mięśniem prostownikiem łokciowym nadgarstka, natomiast do drugiej przyczepiają się mięśnie: mięsień odwodziciel długi kciuka, mięsień prostownik długi kciuka i mięsień prostownik wskaziciela;
- przyśrodkową – do jej górnych 3/4 części przyczepia się mięsień zginacz głęboki palców.
Poza opisanymi powierzchniami w budowie trzonu kości łokciowej wyróżnić można także 3 brzegi:
- przedni – wyraźnie zaznaczony u góry, natomiast u dołu jest zaokrąglony;
- tylny – wygięty delikatnie w kształt litery S;
- międzykostny – cienki i ostry, to właśnie wzdłuż niego przyczepia się błona międzykostna. U samej góry rozdwaja się, obejmując chropowate pole stanowiące przyczep części odwracacza przedramienia.
Koniec bliższy kości łokciowej zbudowany jest z 2 silnych wyrostków – wyrostka łokciowego oraz wyrostka dziobastego, a także 2 wklęsłych powierzchni stawowych – wcięcia bloczkowego oraz wcięcia promieniowego.
Koniec dalszy jest zdecydowanie mniejszy i węższy, tworzy 2 wyniosłości. Wyniosłość przednia stanowi głowę kości łokciowej, tylna zaś wyrostek rylcowaty.
Trzon kości łokciowej zbudowany jest z istoty zbitej, natomiast oba końce przez istotę gąbczastą. Warto wspomnieć, że jama szpikowa trzonu, otoczona silną warstwą istoty zbitej, sięga daleko ku górze, zwykle do trzech czwartych długości kości.
Zobacz również: Staw łokciowy.
Wyrostki kości łokciowej
Wyrostek łokciowy stanowi dużą i grubą wyniosłość. W przypadku wyprostowanego przedramienia, jego wierzchołek styka się z dołem wyrostka łokciowego kości ramiennej. Powierzchnię tylną (wyraźnie wyczuwalną przy zgiętym przedramieniu) pokrywa kaletka maziowa. Natomiast powierzchnia górna stanowi przyczep dla mięśnia trójgłowego ramienia.
Wyrostek dziobasty widziany od przodu ma trójkątny kształt. Jego przednio-dolna powierzchnia jest wklęsła, nierówna i łączy się z wyraźną guzowatością kości łokciowej (przyczep ścięgna mięśnia ramiennego). Na powierzchni bocznej wyrostka dziobastego znajduje się wcięcie promieniowe, z kolei do powierzchni przyśrodkowej przyczepia się mięsień nawrotny obły, a niżej mięsień zginacz głęboki palców.
Rozwój
Kość łokciowa powstaje na podłożu chrzęstnym z 3 lub 4 punktów kostnienia. Punkt kostnienia trzonu powstaje w siódmym tygodniu życia płodowego. Następnie kostnienie rozpoczyna się w centralnej części trzonu i szybko postępuje ku końcom kości.
U noworodka oba końce kości łokciowej są jeszcze chrzęstne. Między 5. a 8. rokiem życia dziecka powstaje dodatkowy punkt kostnienia, dla dolnej części głowy. To właśnie z niego kostnieje wyrostek rylcowaty.
Zrastanie się wierzchołka wyrostka łokciowego z trzonem następuje między 13. a 17. rokiem życia. Nasada dalsza i trzon zrasta się nieco później, ponieważ dopiero w 20-24 roku życia.
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
Polecane produkty:
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... | |
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |