Staw łokciowy

Staw łokciowy (articulatio cubiti) łączy ramię z przedramieniem. Jest to staw złożony, dwuosiowy, zawiasowo – obrotowy. Składa się z trzech stawów anatomicznie złączonych ze sobą i objętych wspólną torebką.

Staw łokciowy – budowa

Staw łokciowy składa się z 2 stawów (zawiasowego i kulistego) współpracujących przy wykonywaniu zgięcia i wyprostu w stawie łokciowym oraz z 1 stawu obrotowego, czynnościowo niezależnego od poprzednich. Tymi trzema stawami są:

1. Ramienno – łokciowy.
2. Ramienno – promieniowy.
3. Promieniowo – łokciowy bliższy.

Staw ramienno-łokciowy

Główka stawu ramienno-łokciowego utworzona jest przez bloczek kości ramiennej, natomiast panewka przez wcięcie bloczkowe kości łokciowej. Panewka ograniczona jest przez wyrostek łokciowy oraz wyrostek dziobasty. Staw umożliwia ruchy zgięcia oraz wyprostu, ponieważ ma budowę zawiasową.

Staw ramienno-promieniowy

Główkę tego stawu tworzy główka kości ramiennej, natomiast panewkę stanowi dołek głowy kości promieniowej. Umożliwia nawracanie i odwracanie przedramienia.

Staw promieniowo-łokciowy bliższy

Jest stawem obrotowym. Główkę stanowi obwód stawowy głowy kości promieniowej, natomiast panewkę – wcięcie promieniowe kości łokciowej i więzadło pierścieniowate. Panewka pokrywa około 1/4 obwodu głowy kości łokciowej. Umożliwia nawracanie i odwracanie przedramienia.

Więzadła stawu łokciowego

Staw łokciowy chronią więzadła łokciowe poboczne boczne i poboczne przyśrodkowe.

Więzadło poboczne boczne ma budowę wachlarzowatą, rozciąga się od przednio-dolnego brzegu nadkłykcia bocznego kości ramiennej i zakręca w dalszym odcinku wraz z więzadłem pierścieniowatym kości promieniowej. Składa się z 3 części: więzadła pierścieniowatego, pobocznego promieniowego i pobocznego łokciowego bocznego.

Więzadło poboczne przyśrodkowe jest trójkątne i składa się z 3 wiązek. Przednia i tylna rozpoczynają się na dolnym nadkłykciu przyśrodkowym, przy czym przednia kończy się na wyrostku dziobastym, a tylna na wyrostku łokciowym. Wiązka poprzeczna biegnie od wyrostka łokciowego do dziobastego.

Mięśnie działające na staw łokciowy

Mięśnie działające na staw łokciowy można podzielić na następujące grupy:

• przednią – mięśnie te zginają staw łokciowy (np. dwugłowy ramienia czy ramienno-promieniowy)
• tylną – stanowią ją prostowniki stawu łokciowego (np. trójgłowy ramienia, łokciowy)
• boczną – są to prostowniki nadgarstka i palców
• przyśrodkową – są to zginacze nadgarstka i palców
• pronatory i supinatory – mięśnie wykonujące nawracanie i odwracanie przedramienia

Należy je wzmacniać i rozciągać, ponieważ regularne ćwiczenia mogą wpłynąć na zmniejszenie ryzyka wystąpienia wielu schorzeń stawu łokciowego.

Biomechanika stawu łokciowego

Zakresy prawidłowej ruchomości w stawie łokciowym zależne są od rodzaju wykonywanego ruchu. Poniżej przedstawiono normy zakresów ruchomości dla poszczególnych ruchów u osoby zdrowej.

• zgięcie – 140-150 stopni
• wyprost – 0-10 stopni
• supinacja przedramienia – 90 stopni
• pronacja przedramienia – 80-90 stopni

Przeprost w stawie łokciowym do 10 stopni uważa się za fizjologiczny, o ile występuje on symetrycznie i w historii pacjenta nie odnotowano urazów w jego obrębie. To zjawisko występujące przeważnie u dzieci oraz kobiet, ponieważ zauważa się u nich naturalnie większą mobilność stawów.

Supinacja i pronacja przedramienia wykonywana jest do 75 stopni wyłącznie dzięki działaniu stawów przedramienia, natomiast kolejne 15 stopni jest wynikiem pracy nadgarstka.

Patologie

Staw łokciowy jest bardzo narażony na występowanie schorzeń w jego obrębie, ponieważ jest często przesilany podczas wykonywania czynności codziennych. Do najczęstszych zalicza się:

• złamania wyrostka dziobastego i łokciowego
• łokieć tenisisty
• łokieć golfisty
• skostnienia okołostawowe lub wewnątrzstawowe
• przykurcze mięśniowe
• zmiany zwyrodnieniowe

Dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na ergonomię wykonywanej pracy.

Bibliografia

1. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka. Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.

	Plastry Kinesio Tex Gold Finger Print Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej...
	Plastry Kinesio Tex Classic Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej...

Aktualizacja: 11 marca 2019