Artroskopia stawu kolanowego to nowoczesna, małoinwazyjna procedura diagnostyczno-lecznicza, powszechnie stosowana w ortopedii. Umożliwia precyzyjne obejrzenie wnętrza stawu kolanowego za pomocą miniaturowej kamery wprowadzonej przez niewielkie nacięcia skóry, co pozwala lekarzowi dokładnie ocenić stan chrząstki stawowej, więzadeł oraz błony maziowej. W razie potrzeby podczas tego samego zabiegu można przeprowadzić drobne interwencje naprawcze, takie jak usunięcie fragmentów uszkodzonej łąkotki czy wygładzenie powierzchni stawowych. Dzięki swojej małoinwazyjności artroskopia stawu kolanowego wiąże się z krótszym okresem rekonwalescencji, mniejszym bólem pooperacyjnym oraz niższym ryzykiem powikłań w porównaniu z klasycznymi metodami chirurgicznymi. To sprawia, że zabieg ten stanowi złoty standard zarówno w diagnostyce, jak i leczeniu wielu schorzeń kolana – od urazów sportowych po zmiany zwyrodnieniowe.
Na czym polega artroskopia stawu kolanowego?
W pierwszej kolejności pacjent powinien być zakwalifikowany do artroskopii stawu kolanowego. Taka kwalifikacja odbywa się na wizycie u lekarza ortopedy, po jego zapoznaniu się z danym przypadkiem. Niezbędna jest analiza badań obrazowych, zwłaszcza rezonansu magnetycznego, a niekiedy dodatkowo RTG lub tomografii komputerowej kolana. Samo USG lub ocena objawów nie są wystarczające do zakwalifikowania pacjenta do tej procedury.
Zabieg artroskopii stawu kolanowego wykonuje się w znieczuleniu ogólnym (najczęściej u dzieci, osób niepełnosprawnych) lub znieczuleniu podpajęczynówkowym (pacjent nie czuje nóg, ponieważ igła ze znieczuleniem wbijana jest w kręgosłup, w przestrzeń podpajęczynówkową). Jeśli lekarz zdecyduje się na znieczulenie podpajęczynówkowe (najczęściej, niemal u każdej osoby dorosłej), jednocześnie anestezjolog może podać pacjentowi tzw. „głupiego jasia”, czyli leki, które zadziałają silnie nasennie i uspokajająco, aby zabieg przeszedł jak najbardziej komfortowo i bez lęku.
Następnie chirurg wykonuje kilka niewielkich nacięć (około 0,5-1 cm). Przez jedno nacięcie wprowadza artroskop – cienką rurkę z kamerą i źródłem światła, dzięki której wnętrze stawu jest widoczne na monitorze. Natomiast przez drugie nacięcie mogą być wprowadzone narzędzia chirurgiczne do naprawy lub usunięcia uszkodzonych tkanek. Na końcu staw jest przepłukiwany, nacięcia zamykane i zabezpieczane opatrunkiem.
Artroskopia stawu kolanowego – zalety
Omawiana procedura ma szereg korzyści, a podstawowymi są:
- mniejsze nacięcia i blizny niż w tradycyjnej operacji otwartej, co ma kluczowy wpływ między innymi na względy estetyczne;
- krótszy czas gojenia i rehabilitacji, a więc szybszy powrót pacjenta do pełnej sprawności;
- mniejsze ryzyko powikłań (np. infekcji, nadmiernych krwawień, przetrwałych zrostów).
Procedura artroskopii stawu kolanowego może być wykonana zarówno prywatnie, jak i w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ). Czas powrotu do normalnej aktywności zależy od rodzaju naprawy wykonanej podczas artroskopii. Często możliwy jest szybki powrót do chodzenia przy pomocy kul ortopedycznych, jednak pełna sprawność może wymagać kilku tygodni fizjoterapii lub w zaawansowanych przypadkach nawet kilku miesięcy.
Artroskopia stawu kolanowego – wskazania
Najczęstsze wskazania diagnostycznej artroskopii stawu kolanowego to:
- niewyjaśniony ból kolana utrzymujący się pomimo fizjoterapii;
- obrzęk, wysięk lub blokowanie stawu;
- niestabilność kolana (uczucie „uciekania” stawu);
- podejrzenie uszkodzenia struktur wewnątrzstawowych, np. łąkotek lub chrząstki stawowej;
- diagnostyka zmian pourazowych, które nie są widoczne w badaniach obrazowych.
Z kolei wskazania lecznicze to artroskopii stawu kolanowego są następujące:
- uszkodzenia łąkotki – szycie lub częściowe usunięcie jej fragmentu;
- uszkodzenia chrząstki stawowej – oczyszczenie (debridement), mikrozłamania, przeszczepy;
- ciała wolne w stawie, np. fragmenty chrząstki lub kości, celem ich usunięcia;
- rekonstrukcja więzadeł (np. rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego – ACL);
- zapalenie błony maziowej (zabieg: synowektomia);
- wyleczenie lub ocena zmian zwyrodnieniowych (choć w zaawansowanej chorobie zwyrodnieniowej stawów artroskopia ma ograniczoną skuteczność);
- złamania wewnątrzstawowe.
To lekarz decyduje, czy artroskopia stawu kolanowego jest konieczna i jak dokładnie będzie przebiegać. Zawsze przed zabiegiem pacjent zostaje poinformowany o całym postępowaniu oraz otrzymuje zalecenia pooperacyjne, w tym te dotyczące rehabilitacji, która zawsze jest konieczna.
Rehabilitacja po artroskopii stawu kolanowego
Rehabilitacja po artroskopii stawu kolanowego stanowi kluczowy element procesu powrotu do pełnej sprawności. Jej głównym celem jest przywrócenie prawidłowego zakresu ruchu, siły mięśniowej oraz stabilności stawu. Wczesne wdrożenie odpowiednio dobranych ćwiczeń pozwala ograniczyć obrzęk, zapobiec przykurczom mięśni i przyspieszyć regenerację tkanek. Program usprawniania dobierany jest indywidualnie, w zależności od rodzaju przeprowadzonego zabiegu oraz ogólnego stanu pacjenta.
Poniższy film przedstawia przebieg fizjoterapii po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego (ACL) na przykładzie jednego z pacjentów Centrum Fizjoterapeuty, u którego przeprowadzono zabieg artroskopii stawu kolanowego:
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Górecki A., Rozwój chirurgii kolana w Polsce, Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja, 2013.
- Kusz D., Beaty J., Synder M., Canale T., Azar F., Campbell ortopedia operacyjna, Wydawnictwo MediPage, Warszawa 2017.
