Traumatologia jest jedną ze specjalizacji lekarskich, zajmującą się diagnostyką i leczeniem urazów narządu ruchu i okolicznych tkanek. Stanowi uzupełnienie ortopedii. Ortopeda zajmuje się jedynie narządem ruchu, czyli głównie leczeniem urazów stawów i struktur je tworzących. Traumatolog z kolei leczy schorzenia całego szkieletu, zajmując się ponadto chorobami kości i tkanek.
Czym zajmuje się traumatologia?
Traumatologia zajmuje się rozpoznawaniem i leczeniem urazów, które definiuje się jako zmiany powstałe w obrębie tkanek pod wpływem działania zewnętrznych czynników różnego pochodzenia. Każdy zewnętrzny czynnik fizyczny (termiczny, chemiczny, mechaniczny, promieniowanie), który oddziałuje na ciało człowieka i przekracza jego zdolności przystosowawcze, powoduje uszkodzenie tkanek. Przykładowo więc, ciepły przedmiot o temperaturze około 40 stopni Celsjusza nie uszkodzi skóry, lecz będzie ją grzał w zimne wieczory. Jednak jeśli jego temperatura przekroczy 100 stopni C, z pewnością dojdzie do oparzenia i uszkodzenia skóry oraz znajdujących się pod nią tkanek. Istotne są zatem możliwości adaptacyjne organizmu. Tak samo nieznaczne przekroczenie zakresu ruchomości w stawie skokowym wywoła prawdopodobnie jedynie dyskomfort. Jednak większe przekroczenie tego zakresu doprowadzi do naderwania i zerwania więzadeł, a w konsekwencji do skręcenia stawu lub zwichnięcia stawu.
Traumatologia zajmuje się więc diagnostyką i leczeniem:
- złamań kości;
- skręceń i zwichnięć stawów;
- zerwań więzadeł, czyli aparatu stabilizującego staw;
- urazów tkanek miękkich, np. naderwaniem i zerwaniem mięśni bądź więzadeł;
- obrażeń wielonarządowych towarzyszących np. wypadkom komunikacyjnym.
W kompetencjach lekarza traumatologa pozostają również działania z zakresu rehabilitacji pourazowej oraz chirurgii rekonstrukcyjnej, dzięki której można przywrócić utraconą w urazie funkcję tkanek ludzkiego ciała. Przykładem jest choćby rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego (ACL). Mówiąc w znacznym skrócie, traumatologia narządu ruchu obejmuje urazy kości, stawów i otaczających je tkanek miękkich: więzadeł, ścięgien i mięśni, a także naczyń krwionośnych i nerwów.
Zobacz również: Fizjoterapeuta ortopedyczny.
Kiedy udać się do traumatologa?
Wizyta u traumatologa jest wskazana w sytuacjach, w przebiegu których doszło do urazu lub uszkodzenia ciała wymagających specjalistycznej diagnostyki i leczenia. Są to więc wszystkie wyżej wymienione problemy zdrowotne. Najczęściej dochodzi do nich w przebiegu wypadków komunikacyjnych, upadków z wysokości, uderzeń, uprawniania sportów lub podczas codziennej aktywności fizycznej. Objawami, które mogą wskazywać na powyższe patologie, są między innymi:
- ból tkanek;
- obrzęk pourazowy;
- zaczerwienienie i wzrost ciepłoty ciała;
- odczuwalna niestabilność stawów lub uciekanie stawu podczas aktywności;
- utrata ruchomości w stawie lub nadmierna, patologiczna ruchomość, której wcześniej nie było.
Zobacz również: Niestabilność stawu ramiennego.
I wiele innych. Tak naprawdę po urazie czy kontuzji wizyta u ortopedy traumatologa jest niezastąpiona. Niektórych urazów nie widać bowiem gołym okiem, lecz niezdiagnozowane mogą mieć wiele poważnych konsekwencji. Przykładem jest choćby złamanie OCD (bloczka kości skokowej), którego ryzyko pojawia się każdorazowo przy skręceniu stawu skokowego. Pokaże je jedynie badanie obrazowe za pomocą RTG. Lekarz na podstawie badań i wywiadu stwierdzi, czy konieczne jest leczenie farmakologiczne bądź chirurgiczne. Jeśli nie, skieruje pacjenta na rehabilitację ruchową do dobrego, dobrego fizjoterapeuty pracującego z urazami narządu ruchu.
Polecane produkty:
|
Aparat do drenażu limfatycznego
Aparat do drenażu limfatycznego przeznaczony do masażu limfatycznego zarówno w gabinecie jaki i w domu. Jest szczególnie polecany osobom prowadzącym siedzący tryb życia ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gaździk T., Ortopedia i traumatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
- Nowakowski A., Mazurek T., Ortopedia i traumatologia – podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Exemplum, Poznań 2024.
