Zerwany mięsień to poważny uraz ortopedyczny, który zawsze ma swoje konsekwencje związane z utratą funkcji danego mięśnia, a nierzadko też okolicznych stawów, jeśli wpływa ona na ich ruchomość. Wiąże się z silnym bólem, a przyczyną niemal zawsze jest nagłe szarpnięcie lub znaczna siła działająca na najsłabszą część danego mięśnia.
Zerwany mięsień – przyczyny
Zerwanie mięśnia wynika z urazu pośredniego bądź urazu bezpośredniego, a najczęściej uszkodzenie to lokalizuje się w obrębie ścięgna. Ścięgno to włókniste pasmo zbudowane z niezwykle solidnej, wytrzymałej tkanki łącznej właściwej zbitej. Jest przedłużeniem mięśnia po obu stronach, odpowiadającym za jego stabilizację. Określa się go również mianem struktury łączącej brzusiec mięśnia z jego przyczepami początkowymi (pp) i przyczepami końcowymi (pk). W skrócie można więc powiedzieć, że jest częścią mięśnia, będącą jego przedłużeniem początkowym i końcowym. To właśnie ścięgna są najbardziej narażone na naderwania i zerwania.
Najczęstszą przyczyną zerwanego mięśnia jest nagłe, silne obciążenie tego mięśnia, które przekracza jego możliwości. Innymi słowy, tkanka miękka jest zbyt słaba i tym samym nie jest w stanie przeciwstawić się działającej sile. Jedną z najczęstszych może być zbyt intensywny wysiłek. Zwłaszcza w momencie, gdy mięsień nie jest odpowiednio rozgrzany lub przygotowany na znaczne obciążenie takie jak podnoszenie dużego ciężaru czy dynamiczne i szybkie biegi. Czynnikami ryzyka są ponadto wszelkie aktywności przebiegające z rotacjami w stawie, skakaniem, bieganiem ze zmianą kierunku, a także gwałtownym hamowaniem ruchu.
Warto przy tym zaznaczyć, że czynnikami ryzyka zerwania mięśnia są:
- cukrzyca, AIDS, niedoczynność tarczycy i inne choroby przebiegające z osłabieniem układu odpornościowego i osłabieniem wytrzymałości tkanek;
- podeszły wiek, gdy we włóknach mięśniowych jest znacznie mniej wody, kolagenu i elastyny, przez co są bardziej kruche i podatne na uszkodzenia;
- długotrwałe obciążanie mięśnia, np. wykorzystując go monotonnie w pracy;
- przyjmowanie leków obniżających elastyczność mięśni.
Choć zerwanie mięśnia najczęściej obserwuje się wśród sportowców i osób aktywnych fizycznie, problem ten dotyczy także pozostałej części populacji. Tej, która nie ma na co dzień styczności z systematycznym sportem.
Zerwany mięsień – objawy
Zerwanie mięśnia odnosi się do całkowitego przerwania ciągłości włókien mięśniowych w poprzek danego mięśnia, przez co dwie jego części zupełnie tracą ze sobą kontakt. Wiąże się z tym silny ból i niemożność pełnego i sprawnego poruszania kończyną, w której doszło do urazu. Dolegliwościom bólowym towarzyszy wysięk, całkowite zniesienie siły mięśniowej oraz obrzęk w miejscu urazu.
W praktyce ortopedycznej najczęściej diagnozuje się:
- zerwanie dowolnej głowy mięśnia dwugłowego uda;
- zerwanie mięśnia brzuchatego łydki (na poziomie ścięgna Achillesa);
- zerwanie głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia.
Diagnostyka zerwanego mięśnia
Rozpoznanie zerwania mięśnia odbywa się zawsze na podstawie badań obrazowych. Zastosowanie znajdują zwłaszcza tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny, choć jeśli nie ma do nich dostępu, a pilna jest szybka diagnostyka, można posłużyć się badaniem USG. W niektórych przypadkach zerwanie mięśnia, jeśli uszkodzenie lokalizuje się na poziomie ścięgna, widać gołym okiem. Przykładem jest choćby zerwanie głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia, gdy w okolicy bicepsa, tuż nad dołem łokciowym, tworzy się charakterystyczna gula będąca w rzeczywistości zsuniętym mięśniem, który stracił swój przyczep początkowy.
Zerwany mięsień – leczenie
O ile naderwany mięsień można leczyć zachowawczo drogą poprawy jego ukrwienia, suplementacji, odpoczynku i fizjoterapii, o tyle zerwanie mięśnia niemal zawsze wymaga interwencji chirurgicznej. Polega ona na zszyciu naderwania, po czym mięsień odciąża się aż do momentu zagojenia. Gdy ono nastąpi, wdraża się ostrożną rehabilitację ruchową. Rokowania zależą od wieku pacjenta, stopnia uszkodzenia, rodzaju i lokalizacji zerwanego mięśnia, a nawet typu procedury chirurgicznej, która została zastosowana.
Zobacz również: Zerwany mięsień rehabilitacja.
Na poniższym filmie możemy zobaczyć jak przebiega rehabilitacja zerwanego mięśnia (zerwanie mechaniczne) po zszyciu na przykładzie jednego z pacjentów naszego Centrum Fizjoterapeuty:
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Pogorzała A., Wysokińska K. Zerwanie ścięgna Achillesa – przyczyny, objawy kliniczne, metody leczenia i profilaktyka zapobiegająca urazom, Fizjoterapia – wiedza i doświadczenie. 6/2020.
- Kusz D., Kompendium ortopedii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
