Dół łokciowy (łac. fossa cubitalis) występuje do przodu od stawu łokciowego. Jest to zagłębienie kształtu trójkątnego lub litery Y, powstające między mięśniami ramienia i przedramienia. Zlokalizowany jest zatem na przedniej stronie zgięcia stawu łokciowego człowieka.
Dół łokciowy – budowa
Powięź łokciowa zamyka od przodu dół łokciowy, przestrzeń położoną w okolicy łokciowej przedniej na pograniczu ramienia i przedramienia. Dół łokciowy odgraniczony jest od strony przyśrodkowej mięśniem nawrotnym obłym, od strony bocznej mięśniem ramienno-promieniowym, mięśniem prostownikiem promieniowym długim nadgarstka i mięśniem prostownikiem promieniowym krótkim nadgarstka. Od góry do dołu łokciowego zstępuje pionowo gruby fałd mięśniowy, utworzony przez mięsień dwugłowy ramienia i mięsień ramienny. Ścięgna tych mięśni zdążają w głąb dołu łokciowego do swych przyczepów i wspólnie z mięśniem odwracaczem tworzą dno tego dołu. Ścięgno mięśnia dwugłowego dzieli dół łokciowy na część przyśrodkową i boczną.
Powięź przedramienia przyrasta na całej długości do brzegu tylnego kości łokciowej. Wysyła ona przegrody międzymięśniowe, które dzielą przedramię na trzy komory kostno-włókniste:
- zginaczy;
- prostowników bocznych;
- prostowników grzbietowych.
Komora zginaczy przedzielona jest słabszą blaszką powięziową na część głęboką i powierzchowną. Dalej, na nadgarstku, powięź przedramienia przechodzi w powięź ręki. W tym miejscu, pod blaszką powierzchowną przebiega ścięgno mięśnia dłoniowego długiego, nerw i naczynia łokciowe. Powięź okolicy łokciowej jest silna, a nad wyrostkiem łokciowym zrasta się z okostną.
Ograniczenia dołu łokciowego
Struktury ograniczające dół łokciowy można przedstawić w skrócie. Dół łokciowy ogranicza od:
- góry i przyśrodkowo – przegroda międzymięśniowa przyśrodkowa ramienia;
- góry i bocznie – mięsień dwugłowy ramienia;
- dołu i przyśrodkowo – mięsień nawrotny obły;
- dołu i bocznie – mięsień ramienno-promieniowy.
Przy czym dno dołu wypełniają:
- mięsień ramienny;
- mięsień odwracacz;
- ścięgno mięśnia dwugłowego ramienia.
Zawartość dołu łokciowego
Ścięgno mięśnia dwugłowego ramienia dzieli dół na 2 bruzdy:
- promieniową;
- łokciową.
W bruździe promieniowej położony jest nerw promieniowy. Z kolei bruzdą łokciową biegnie tętnica ramienna i jej dwie końcowe gałęzie – promieniowa i łokciowa, a także nerw pośrodkowy. Pod skórą dołu znajdują się następujące żyły powierzchowne: odłokciowa i odpromieniowa. Pod powięzią dołu łokciowego od strony przyśrodkowej znajduje się pęczek naczyniowo-nerwowy, który jest przedłużeniem pęczka naczyniowo-nerwowego ramienia. Warto także wspomnieć, że w dole łokciowym znajdują się ważne węzły chłonne.
Zobacz również: Mięśnie kończyny górnej – podział, funkcje.
Dół łokciowy – unerwienie i unaczynienie
Naczynia i nerwy dochodzą do dołu łokciowego częściowo przez bruzdę przyśrodkową mięśnia dwugłowego (naczynia ramienne i nerw pośrodkowy), częściowo zaś z komory prostowników ramienia (nerw promieniowy i tętnica poboczna promieniowa).
Tętnica poboczna promieniowa zespala się z tętnicą wsteczną promieniową, gałęzią tętnicy promieniowej. Tętnica promieniowa biegnie dystalnie w bruździe promieniowej przedramienia, tętnica łokciowa zaś pod mięśniem nawrotnym obłym przez kanał łokciowy.
Z nerwów w dole łokciowym znaleźć można pnie i gałęzie nerwu pośrodkowego i nerwu promieniowego. Pierwszy, położony przyśrodkowo od tętnicy ramiennej, z bruzdy przyśrodkowej mięśnia dwugłowego dochodzi do dołu łokciowego i kieruje się dalej skośnie ku dołowi. Natomiast pień nerwu promieniowego dzieli się na wysokości linii nadkłykci na dwie gałęzie. Następnie obie te gałęzie biegną w szczelinie mięśniowej, aż do dołu łokciowego.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Repetytorium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.