Nerw (łac. nervus) to pęczek włókien nerwowych różnej grubości i długości, tworzący obwodowy układ nerwowy każdego człowieka. Znajdują się one w całym ciele i odpowiadają za przekazywanie impulsów nerwowych. To właśnie dzięki nerwom człowiek może się poruszać, oddychać, trawić, a także czuć (wyróżnia się nerwy czuciowe, nerwy ruchowe i nerwy mieszane). Niezwykle ważną grupą są także nerwy rdzeniowe, wychodzące bezpośrednio z rdzenia kręgowego.
Budowa nerwu
Pojedyncza komórka nerwowa (inaczej: neuron) składa się z 3 podstawowych części:
- ciała komórki nerwowej – choć występuje głównie w neuronach ośrodkowego układu nerwowego, w przypadku obwodowego układu nerwowego lokalizuje się w tzw. zwojach nerwowych. Ciało to zbudowane jest z cytoplazmy, w której zawieszone są: jądro oraz jąderko bogate w chromatynę. Ta zaś zawiera w sobie materiał genetyczny;
- aksonu (neurytu) – pojedyncza wypustka odchodząca od ciała komórki nerwowej i odpowiadająca tym samym za przewodzenie bodźców od wnętrza komórki na zewnątrz;
- dendrytów – wypustki nerwowe odpowiadające za przewodzenie bodźców nerwowych z zewnątrz do wnętrza komórki nerwowej. Jeden neuron może posiadać nawet kilka dendrytów i więcej.
Neuron to jedna komórka nerwowa, podstawowy budulec całego układu nerwowego. Nerw natomiast to struktura anatomiczna – zbiór aksonów i/lub dendrytów wielu komórek nerwowych, które biegną po całym ciele i otoczone są łącznotkankową osłonką. Można zatem podsumować, że nerwem jest zbiór włókien neuronów. Nerwy mogą mieć różną długość i różny mechanizm działania.
Nerwy – rodzaje
Podstawowy podział wyróżnia:
- nerwy czuciowe – angażują się w przewodzenie bodźców czuciowych, a więc w zmysły takie jak węch, słuch i dotyk. Zawierają więc tylko włókna czuciowe. Typowym nerwem czuciowym jest np. nerw węchowy;
- nerwy ruchowe – angażują się w ruch mięśnia, który unerwiają, przewodzą więc wyłącznie bodźce ruchowe, niezawierając przy tym włókien czuciowych. Przykłady nerwów ruchowych: nerw okoruchowy, nerw bloczkowy, nerw odwodzący;
- nerwy mieszane – zawierają zarówno włókna czuciowe, jak i mieszane. Dlatego odpowiadają zarówno za ruch mięśni, które unerwiają, jak i za czucie. Przykłady nerwów mieszanych: nerw guziczny, nerw łokciowy, nerw promieniowy.
W anatomii wyszczególnić należy także nerwy czaszkowe (łac. nervi craniales) i nerwy rdzeniowe (łac. nervi spinales). Nerwy czaszkowe są następujące:
- I – nerw węchowy (łac. nervus olfactorius);
- II – nerw wzrokowy (łac. nervus opticus);
- III – nerw okoruchowy (łac. nervus oculomotorius);
- IV – nerw bloczkowy (łac. nervus trochlearis);
- V – nerw trójdzielny (łac. nervus trigeminus);
- VI – nerw odwodzący (łac. nervus abducens);
- VII – nerw twarzowy (łac. nervus facialis);
- VIII – nerw przedsionkowo-ślimakowy (łac. nervus vestibulocochlearis);
- IX – nerw językowo-gardłowy (łac. nervus glossopharyngeus);
- X – nerw błędny (łac. nervus vagus);
- XI – nerw dodatkowy (łac. nervus accessorius);
- XII – nerw podjęzykowy (łac. nervus hypoglossus).
Nerwy czaszkowe rozpoczynają się (w przeciwieństwie do nerwów rdzeniowych) na obszarze mózgowia. Przebiegają głównie w obrębie głowy, unerwiając ruchowo i czuciowo odpowiednie struktury anatomiczne tej okolicy. Natomiast nerwy rdzeniowe są następujące:
- 8 par nerwów szyjnych C1-C8;
- 12 par nerwów piersiowych Th1-Th12;
- 5 par nerwów lędźwiowych L1-L5;
- 5 par nerwów krzyżowych S1-S5;
- 1 parę nerwów guzicznych.
Nerwy rdzeniowe odchodzą od rdzenia kręgowego i opuszczają go przez otwory międzykręgowe utworzone przez wcięcia kręgowe górne i dolne. Tworzą sploty nerwowe, z których wychodzą niezwykle ważne nerwy. Przykładem jest choćby splot ramienny, z którego odchodzą m.in.: nerw pachowy, nerw łokciowy, nerw pośrodkowy czy nerw promieniowy. Diagnostyką i leczeniem zaburzeń w obrębie nerwów zajmuje się lekarz neurolog.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gołąb B., Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom IV, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Podemski R., Kompendium neurologii, Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk 2011.
