Nerw wzrokowy (łac. nervus opticus) to II nerw czaszkowy. Nie jest właściwym nerwem obwodowym, ponieważ pod względem budowy i rozwoju należy do mózgowia. Dzięki temu nerwowi możliwe jest prawidłowe widzenie.
Budowa nerwu wzrokowego
Nerw wzrokowy rozpoczyna się w komórkach zwojowych siatkówki. W siatkówce układają się kolejno jeden za drugim trzy neurony: zewnętrzny, środkowy i wewnętrzny.
Neuron zewnętrzny tworzy komórki zmysłowe, czyli czopki i pręciki. Neuron środkowy tworzy komórki dwubiegunowe, zaś neuron wewnętrzny komórki zwojowe wielobiegunowe. Następnie neuryty tych komórek wielobiegunowych wytwarzają w siatkówce oka warstwę włókien nerwowych, które na tarczy nerwu wzrokowego łączą się w pojedynczy powrózek, czyli nerw wzrokowy. Dalej, po wyjściu z gałki ocznej, nerw ten kieruje się w stronę mózgowia.
Nerw wzrokowy składa się z pęczków licznych włókien nerwowych (każdy ma około miliona włókien). Jako część mózgu nerw ten jest otoczony pochewkami, odpowiadającymi oponom mózgowia – oponie twardej, pajęczej i miękkiej. Między pochewką zewnętrzną, a środkową znajduje się przestrzeń międzypochewkowa. Opona miękka przylegająca bezpośrednio do nerwu wysyła w jego głąb przegrody łącznotkankowe, które dzielą nerw na oddzielne pęczki.
Przebieg nerwu wzrokowego
W przebiegu nerwu wzrokowego wyróżnia się 4 odcinki:
- wewnątrzgałkowy lub wewnątrzoczny – posiada długość około 0,7 mm, to on przebija ścianę gałki ocznej;
- wewnątrzoczodołowy – o długości około 30 mm;
- odcinek przebiegający przez kanał wzrokowy – o długości około 5 mm. Towarzyszy mu tętnica oczna położona poniżej i bocznie od nerwu;
- wewnątrzczaszkowy – o długości 10 mm. Sięga on aż do górno-bocznego kąta skrzyżowania wzrokowego.
W ostatnim odcinku nerw wzrokowy jest spłaszczony i przebiega w linii prostej ku tyłowi i przyśrodkowo. Z kolei w odcinku wewnątrzoczodołowym podąża mniej więcej w osi oczodołu i przyjmuje kształt powrózka grubości 4 mm. Jest on nieco załamany w płaszczyźnie pionowej i esowato wygięty w płaszczyźnie poziomej. W efekcie przebieg ten zapewnia ruchomość gałki ocznej. Miejsce wyjścia nerwu z gałki ocznej leży nieco poniżej i przyśrodkowo od tylnego bieguna gałki.
Po przejściu przez kanał nerwu wzrokowego nerw kieruje się do jamy czaszki, ku tyłowi i przyśrodkowo. Następnie, na siodle tureckim (do przodu od przysadki mózgowej) łączy się z nerwem drugostronnym wytwarzając skrzyżowanie wzrokowe. Leży ono w bruździe skrzyżowania wzrokowego kości klinowej. W bruździe tej następuje częściowe skrzyżowanie nerwów wzrokowych. W efekcie, włókna idące od strony skroniowej siatkówki nie ulegają skrzyżowaniu, zaś te biegnące od strony nosowej krzyżują się. Dalej, w przedłużeniu skrzyżowania wzrokowego bocznie od guza popielatego biegną pasma wzrokowe. Obejmują one konary mózgu kończąc się w ośrodkach podkorowych wzroku (ciałach kolankowatych bocznych i wzgórkach górnych blaszki pokrywy).
Dzięki znajomości przebiegu nerwu wzrokowego i obszarów unerwienia siatkówki można określić miejsce, w którym nastąpiło uszkodzenie nerwu.
Nerw wzrokowy – unaczynienie
Część wewnątrzczaszkowa nerwu wzrokowego jest unaczyniona przez gałęzie tętnicy szyjnej wewnętrznej, a zwłaszcza przez tętnicę przednią mózgu i tętnicę oczną. Z kolei część wewnątrzoczodołową nerwu zaopatruje tętnica środkowa siatkówki i drobne tętniczki odchodzące od tętnicy ocznej.
Polecane produkty:
|
Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy
Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom V, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
