Kolagen nie jest jednym związkiem, lecz grupą białek powszechnie występujących w organizmie człowieka. Największe ilości tych białek znajdują się w tkance łącznej. Podstawową funkcją kolagenu jest warunkowanie wytrzymałości poszczególnych struktur, ponieważ charakteryzuje się bardzo dużą wytrzymałością i elastycznością.
Synteza kolagenu
Proces biosyntezy kolagenu jest wieloetapowy i złożony. Zachodzi w szorstkim retikulum endoplazmatycznym. Zanim jednak zostanie przetransportowany dalej, musi ulec odpowiednim modyfikacjom potranslacyjnym, które obejmują:
- hydroksylację;
- glikozylację;
- składanie glikozylacjęcząsteczek.
W efekcie tworzy się prokolagen, który może zostać przetransportowany poza komórkę, w której powstał. Następnie kolagen dostarczany jest do tkanek docelowych, gdzie może pełnić swoje ważne funkcje. Kolagen zbudowany jest z aminokwasów, głównie glicyny oraz proliny.
Kolagen w organizmie człowieka
W młodym i zdrowym organizmie kolagen podlega regularnej wymianie (około 3 kg na rok) i systematycznej odbudowie. W tworzeniu włókien kolagenowych biorą udział między innymi:
Wraz z upływem czasu, gdy organizm starzeje się, stopniowo zanika zdolność odtwarzania włókien kolagenowych. Już około 25. roku życia poziom kolagenu zaczyna spadać. Po 50. roku życia spadek ten jest już drastyczny, zaś po 60. roku życia synteza zanika. Należy również mieć na uwadze, że wiele czynników przyspiesza rozpad włókien kolagenowych. Są to np.:
- nadmierna aktywność fizyczna, głównie wśród sportowców;
- nadmierna ekspozycja na słońce, a także zbyt niskie czy zbyt wysokie temperatury;
- niektóre związki zawarte w kosmetykach;
- zmiany hormonalne;
- niektóre choroby ogólnoustrojowe;
- palenie papierosów i częste picie alkoholu.
Z tego względu, chcąc zachować odpowiedni poziom kolagenu, należy zwracać uwagę na swój tryb życia. W pewnym wieku warto również zdecydować się na suplementację tego związku, aby na bieżąco uzupełniać niedobory i tym samym pokrywać zapotrzebowanie organizmu. To istotne, ponieważ niedobór kolagenu może objawiać się np. pogorszeniem kondycji skóry, powstawaniem zmarszczek i cellulitu czy bólami kręgosłupa.
Kosmetyki z kolagenem
Ze względu na wysoką masę cząsteczkową kolagen nie ma możliwości penetrowania przez naskórek, działa na powierzchni skóry ograniczając transepidermalną utratę wody poprzez tworzenie hydrofilowego filmu, czy też wywierając działanie ochronne poprzez częściowe niwelowanie działania anionowych środków powierzchniowo czynnych.
Zobacz więcej na temat: Czy kolagen wchłania się przez skórę?
Jak widać, kolagen zawarty w kosmetykach do stosowania zewnętrznego wprawdzie nie jest w stanie przeniknąć przez skórę, to jednak pełni ważne funkcje w jej ochronie i utrzymaniu odpowiedniego nawilżenia. Uznaje się również, że utworzony film na skórze w pewnym stopniu chroni ją przed szkodliwym działaniem promieniowania UV. Chcąc zadbać o urodę i zdrowie, warto zdecydować się na suplementację kolagenu, ponieważ tylko działanie od środka jest w stanie uzupełnić niedobory organizmu.
Jak działa kolagen?
Wyróżnia się wiele rodzajów kolagenu – aby ułatwić ich opisywanie, poszczególne związki oznacza się cyframi rzymskimi. Poszczególne rodzaje kolagenu różnią się swoją lokalizacją oraz po części funkcją. Przykładowo, kolagen X zawarty jest głównie w chrząstkach, natomiast kolagen XVII w skórze.
Wiadomo jednak, że bez względu na rodzaj, omawiany związek pełni ważną funkcję ochronną i strukturalną. Jego podstawową funkcją jest bowiem łączenie ze sobą komórek. W związku z tym przyczynia się on do zachowania prawidłowej struktury:
- naczyń krwionośnych;
- skóry;
- rogówki oka;
- kości i zębów;
- chrząstki;
- większości organów wewnętrznych.
Dodatkowo pełni istotną rolę w układzie immunologicznym, ponieważ zapobiega przedostawaniu się drobnoustrojów chorobotwórczych oraz toksyn zarówno przez skórę, jak i inne tkanki. W związku z tym, że znajduje się w wyżej wymienionych strukturach, odpowiada on również za ich funkcje. Można zatem w skrócie powiedzieć, że wzmacnia kości i więzadła, warunkuje proces widzenia, wpływa na ciśnienie krwi, a także zwiększa odporność organizmu.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Morąg M., Burza A., Budowa, właściwości i funkcje kolagenu oraz elastyny w skórze, Journal of Health Study, 2/2017.
- Żelaszczyk D., Waszkielewicz A., Kolagen – struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej, Estetologia Medyczna i Kosmetologia, 2/2012.
- Czubak K., Żbikowska H., Struktura, funkcja i znaczenie biomedyczne kolagenów, Annales Academiae Medicae Silesiensis, 4/2014.
- Nowicka-Zuchowska A., Zuchowski A., Kolagen – rola w organizmie i skutki niedoboru, Lek w Polsce, 11/2019.
