Niedobory kolagenu są niezwykle powszechne zwłaszcza u osób po 30 roku życia. Jest to fizjologiczny moment, w którym organizm zaczyna znacznie wolniej syntezować to niezwykle ważne białko. Tym samym można już zauważyć pierwsze objawy niedoborów, takie jak zmarszczki, utrata elastyczności skóry oraz bóle stawów. Jak przeciwdziałać niedoborom i jak je uzupełniać? Oto najważniejsze informacje na ten temat.
Niedobory kolagenu – przyczyny
Przyjmuje się, że fizjologiczna utrata kolagenu w skali roku wynosi około 1%, aż do 60 roku życia, gdy ulega całkowitemu zahamowaniu. Poza tym naturalnym zjawiskiem, któremu nie sposób przeciwdziałać, wyróżnia się następujące przyczyny i czynniki ryzyka zmniejszające ilość kolagenu w organizmie człowieka:
- nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV i wzrost produkcji MMP (kolagenozy, enzymy rozkładające kolagen);
- dym tytoniowy, zanieczyszczenia środowiska i powstające w ich wyniku wolne rodniki tlenowe;
- brak w diecie odpowiedniej ilości białka, niedobory żywieniowe – przykładowo niezbędna do powstania kolagenu lizyna jest aminokwasem egzogennym i musi zostać dostarczona w pożywieniu. Jeśli do tego nie dojdzie, organizm nie może przeprowadzić procesu jakim jest synteza kolagenu;
- nadmierna podaż węglowodanów prostych i zachodzące pod ich wpływem procesy glikacji. Wszystko z tego względu, że przyłączenie cukrów do kolagenu prowadzi do powstania AGE, cząsteczek zaangażowanych w proces starzenia skóry;
- zaburzenia gospodarki hormonalnej, spadek ilości estrogenów (menopauza);
- zbyt mała podaż płynów w ciągu dnia, zwłaszcza wody;
- nadmierne picie alkoholu.
Kolagen (obok elastyny) produkowany jest przez leżące pod błoną podstawną komórki skóry właściwej – fibroblasty. Spośród 19 typów kolagenu w skórze przeważają dwa – kolagen I i kolagen III. Tak naprawdę białko to jest jednak produkowane również przez inne komórki, ponieważ znajduje się nie tylko w skórze, ale w niemal każdej innej tkance ludzkiego organizmu (między innymi również w narządach wewnętrznych, w naczyniach krwionośnych, kościach i stawach).
Niedobory kolagenu – objawy
Pierwsze niedobory kolagenu obserwuje się przede wszystkim w obrębie skóry, ponieważ to właśnie tutaj jest go najwięcej. Manifestuje się to:
- pogorszeniem kondycji wytworów naskórka, a więc paznokci i włosów. Włosy stają się cienkie, łamliwe i przesuszone, nasila się ich wypadanie;
- zapadnięte policzki;
- utrata elastyczności i jędrności skóry, przez to staje się ona bardziej podatna na podrażnienia i uszkodzenia mechaniczne z zewnątrz, szybciej widać na niej wszelkie zmarszczki mimiczne i odkształcenia. Naturalne procesy starzenia się skóry przebiegają szybciej, a skóra staje się mniej nawilżona (co jest jeszcze bardziej charakterystyczne dla niedoborów kwasu hialuronowego).
Dodatkowo, pozostałymi objawami niedoboru kolagenu są:
- ogólne osłabienie organizmu;
- nadmierne zmęczenie;
- sztywność stawów;
- bóle stawów;
- bóle mięśni;
- zmiany zwyrodnieniowe stawów;
- krwawienia;
- złamania kości o podstawie patologicznej;
- stany depresyjne;
- niedokrwistość typu hemolitycznego;
- problemy z dziąsłami, paradontozą i wypadaniem zębów;
- dłuższy czas gojenia się ran;
- ból odczuwany w trakcie chodzenia, trudności z poruszaniem się;
- trudności z koncentracją i nauką;
- rozwój chorób, do których zalicza się osteoporozę, zespół nieszczelnego jelita oraz zaburzenia krążenia.
Przy niedoborach kolagenu wzrasta również tendencja do żylaków, przepuklin kręgosłupa oraz zwyrodnień kręgosłupa. Jak można więc zauważyć, obraz kliniczny jest dość mocno zróżnicowany. Niedobór kolagenu wpływa na pracę wielu narządów i układów w organizmie. Ubytki najbardziej widoczne są jednak niezmiennie na twarzy i szyi.
Niedobór kolagenu – jak przeciwdziałać?
Pierwszym krokiem w uzupełnianiu poziomu kolagenu w organizmie jest odpowiednia dieta obejmująca produkty bogate w naturalny kolagen. Są to przede wszystkim produkty pochodzenia zwierzęcego takie jak: galaretki z nóżek, kurzych łapek, golonki, podroby i ryby w galarecie. Warto jednak podkreślić wady takiego rozwiązania. Po pierwsze ilość kolagenu w produktach spożywczych może okazać się zbyt niska i nie będzie ona w stanie zapewnić podstawowych potrzeb organizmu na to białko. Po drugie taki kolagen ma raczej niską przyswajalność i nawet dobrze zbilansowana dieta nie będzie wystarczająca w niedoborach kolagenu. Na koniec, w wymienionych wyżej produktach znajduje się również sporo tłuszczów nasyconych i cholesterolu, które w nadmiarze mogą negatywnie wpływać na zdrowie.
Dlatego też zdrowszą i efektywniejszą alternatywą będzie systematyczne uzupełnianie niedoborów kolagenu suplementacją. Bardzo dobrze sprawdza się naturalny kolagen do picia, który jest bardzo dobrze przyswajalny w układzie pokarmowym. Stanowi izolowany, czysty kolagen i powinien być wzbogacony jedynie dodatkami naturalnymi poprawiającymi jego wchłanianie (np. witaminą C). Zaleca się, aby taka suplementacja trwała jednak dłuższy czas i była prowadzona codziennie.
Zobacz również: Jaki kolagen wybrać na stawy.
Chcąc przeciwdziałać niedoborom kolagenu należy jednak przede wszystkim unikać czynników ryzyka jego destrukcji, dbać o zdrową i zbilansowaną dietę oraz systematyczną aktywność fizyczną, a także unikać nałogów. Jeśli chodzi o stosowanie kosmetyków i kremów kolagenowych, należy wiedzieć, że ma on zbyt dużą cząsteczkę, aby przejść z barierę naskórka. Tworzą jednak na powierzchni skóry film ochronny, zapobiegający odparowywaniu wody, co może dać efekt nawilżonej i gładkiej skóry. Chcąc zadbać o uzupełnienie niedoborów kolagenu w skórze, należy działać od wewnątrz, czyli ponownie zwraca się uwagę na suplementację.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zejfer A., W centrum uwagi: kolagen, 2018.
- Kustra K., Dieta a wpływ suplementacji kolagenem na zmiany stanu odżywienia, kondycji skóry u zdrowych wolontariuszy, Poznań 2020.
- Żelaszczyk D., Waszkielewicz A., Marona H., Kolagen – struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej, Estetol Med Kosmetol 2012; 2(1): 14-20.
