Zaburzenia krążenia to nazwa stosowana w odniesieniu do wszelkich schorzeń mięśnia sercowego i naczyń krwionośnych, w przebiegu których obserwuje się upośledzone krążenie krwi w krwiobiegu. Większość tego typu chorób wiąże się w dużej mierze ze współczesnym, nieodpowiednim trybem życia. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz kardiolog.
Zaburzenia krążenia – rodzaje i objawy
Do grona najczęstszych zaburzeń krążenia należą:
- miażdżyca – przewlekły proces zapalny dotyczący aorty i tętnic średniej wielkości. Polega na gromadzeniu się w przestrzeni pomiędzy śródbłonkiem i warstwą mięśniową naczynia złogów składających się z makrofagów, lipoprotein LDL, komórek piankowatych i pozakomórkowych skupisk cholesterolu. Wraz z upływem czasu tworzą się blaszki miażdżycowe, które mogą niemal całkowicie zablokować światło ważnych naczyń krwionośnych;
- udar mózgu – zespół kliniczny charakteryzujący się nagłym wystąpieniem objawów ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń czynności mózgu, które utrzymują się (jeśli nie spowodują wcześniej zgonu) dłużej niż 24 godziny i nie mają innej przyczyny niż naczyniowa. Wyróżnia się udar niedokrwienny oraz udar krwotoczny;
- nadciśnienie tętnicze – wzrost ciśnienia tętniczego powyżej normy, która wynosi 140/90 mm Hg. W znacznej większości przypadków wpływa na to tryb życia, zwłaszcza nieodpowiednia dieta i brak aktywności fizycznej;
- niedociśnienie tętnicze – spadek ciśnienia tętniczego poniżej 100/60 mm Hg. Szacuje się, że ten problem dotyczy około 15% społeczeństwa;
- niedomykalność zastawek – wskutek takiej nieszczelności krew może cofać się do lewego przedsionka, wywołując w ten sposób pogorszenie wydajności pracy mięśnia sercowego. Mogą pojawić się też zaburzenia rytmu serca i wzrost ciśnienia krwi. Wiele przypadków ma charakter wrodzony i występuje już u noworodków;
- zaburzenia rytmu serca – nazywana również niemiarowością oddechową. Podstawowy podział wyróżnia tachykardię (przyspieszone bicie serca) oraz bradykardię (spowolnione bicie serca). Zaburzenia rytmu serca nazywa się także wspólną nazwą – „arytmią”;
- żylna choroba zakrzepowo-zatorowa – choroba ta obejmuje zakrzepicę żył głębokich oraz zatorowość płucną. Zakrzepica żył głębokich oznacza powstanie zakrzepu w układzie żył głębokich (przede wszystkim kończyn dolnych) pod powięzią głęboką, zaś zatorowością płucną nazywamy przemieszczenie się do krążenia płucnego skrzeplin powstałych w żyłach głębokich kończyn dolnych lub miednicy;
- choroba niedokrwienna serca – nazywana również chorobą wieńcową, stanowi zespół chorobowy objawiający się niedostatecznym ukrwieniem serca, wywołanym znaczącym zwężeniem (a niekiedy nawet całkowitym zamknięciem) światła tętnic wieńcowych, odżywiających mięsień serca.
Takich zaburzeń krążenia jest znacznie więcej. Ich diagnostyką i leczeniem zajmuje się najczęściej kardiolog, choć niekiedy konieczna jest interwencja kardiochirurga, angiologa lub flebologa.
Zaburzenia krążenia – przyczyny
Spora część zaburzeń krążenia wynika współcześnie z nieodpowiedniego trybu życia. Wśród szczególnych czynników ryzyka znajdują się m.in.:
- przewlekły stres przy braku umiejętności radzenia sobie z nim;
- nieodpowiednia dieta – bogata w tłuszcze nasycone, sól, cukry proste, a uboga w antyoksydanty, witaminy i minerały. Uwagę zwraca się również na niewystarczającą podaż wody oraz nadmierne spożywanie alkoholu;
- palenie papierosów i częste sięganie po używki;
- nadwaga i otyłość;
- przyjmowanie niektórych leków, których działaniem ubocznym są zaburzenia krążenia lub zakrzepy;
- brak aktywności fizycznej, siedzący tryb życia.
Na wystąpienie zaburzeń krążenia wpływają także choroby przewlekłe (zwłaszcza tzw. choroby cywilizacyjne), do których zaliczyć można np.:
- cukrzycę;
- nadczynność tarczycy;
- niedoczynność tarczycy;
- astmę oskrzelową;
- przewlekłe choroby układu oddechowego;
- i wiele innych.
Nie ustalono, jakie są przyczyny wrodzonych zaburzeń krążenia. W wielu przypadkach obserwuje się wówczas wady anatomiczne, które mogą pojawić się na etapie życia płodowego. Wskazują na niedostateczne rozwinięcie układu sercowo-naczyniowego, jednakże nie wiadomo, z czego może to wynikać.
Diagnostyka zaburzeń krążenia
Przy podejrzeniu zaburzeń krążenia w pierwszej kolejności wykonuje się morfologię, pomiar ciśnienia tętniczego i tętna, gazometrię, pulsoksymetrię i próbę wysiłkową. Chcąc wykluczyć zakrzepicę zleca się również badanie D-Dimerów. W dalszej kolejności pacjenta kieruje się na szczegółowe badania kardiologiczne – EKG Holter, ECHO serca, angiografię (w zależności od podejrzeń lekarza). W diagnostyce spore znaczenie ma dodatkowo USG żył głębokich za pomocą tzw. badania Dopplerowskiego obrazuje się przepływ krwi w tętnicach i żyłach, co pozwala ocenić szybkość i kierunek przepływu krwi.
Zaburzenia krążenia – leczenie
Leczenie zaburzeń krążenia powinno rozpocząć się od modyfikacji stylu życia. Należy wdrożyć do niego systematyczną, umiarkowaną aktywność fizyczną (najlepiej pod okiem fizjoterapeuty), zmienić dietę, rozpocząć suplementację (Omega 3, witamina D, witaminy z grupy B). Jeśli zaburzenia krążenia wynikają z chorób przewlekłych, dąży się do ich ustabilizowania. W zależności od rodzaju problemu lekarz może zalecić także farmakoterapię lub może skierować pacjenta na leczenie kardiochirurgiczne.
Polecane produkty:
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Jankowski P., Zasady profilaktyki chorób układu krążenia w 2018 roku, Kardiologia Inwazyjna, 5/2017.
- Pośnik-Urbańska A., Kawecka-Jaszcz K., Choroby układu krążenia u kobiet – problem wciąż niedoceniany, Choroby Serca i Naczyń, 4/2006.
- Beręsewicz A., Skierczyńska A., Miażdżyca – choroba całego życia i całej populacji krajów cywilizacji zachodniej, Choroby Serca i Naczyń, 1/2006.
- Strepikowska A., Buciński A., Udar mózgu – czynniki ryzyka i profilaktyka, Farmakologia Polska, 1/2009.
- Pruszczyk P., Hryniewiecki T., Wielka interna – kardiologia z elementami angiologii, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2018.