Pulsoksymetria to często wykonywana, nieinwazyjna, przyłóżkowa metodą przezskórnego monitorowania wysycenia (saturacji) tlenem hemoglobiny krwi tętniczej. Dzięki niej możemy również określić częstotliwość tętna. W tym celu wykorzystuje się urządzenia zwane pulsoksymetrami.
Co to jest pulsoksymetria?
Pulsoksymetry działają na zasadzie spektrofotometrii transmisyjnej. Wykorzystuje ona różne właściwości optyczne hemoglobiny utlenowanej i odtlenowanej. To urządzenia posiadające czujniki zakładane na palec, małżowinę uszną lub skrzydełka nosa – najczęściej jednak na palec. Omawiana metoda ma oczywiście swoje ograniczenia:
- pomiar uniemożliwiają artefakty ruchowe i wszelkie zaburzenia obwodowego przepływu krwi;
- zawyżenie wyniku przez hemoglobinę tlenkoweglową i methemoglobinę, które mają podobne właściwości optyczne jak oksyhemoglobina;
- zaniżenie wyniku wskutek obecności zmian na paznokciach (np. grzybica paznokci lub lakier).
Trzeba wspomnieć, że pulsoksymetr jest bardzo czuły na ruch badanego obiektu. Ruch palca w układzie pomiarowym powoduje istotne zakłócenia, w efekcie czego obliczenie wysycenia krwi tlenem są zafałszowane. Bardzo ważne jest też prawidłowe ułożenie palca w układzie pomiarowym. Aby pulsoksymetr dobrze działał ilość światła docierającego do jego detektora z diod powinna być zdecydowanie większa niż ilość światła docierająca z otoczenia.
Wskazania do pulsoksymetrii
Głównymi wskazaniami do wykonania omawianego badania są:
- podejrzenie i monitorowanie terapii podczas niewydolności oddechowej;
- monitorowanie tlenoterapii;
- ocena ogólnego stanu ciężko chorych;
- znieczulenie ogólne i etap bezpośrednio po nim.
Obecnie produkowane pulsoksymetry, to łatwe w użyciu i tanie urządzenia elektroniczne, które umożliwiają ciągłe monitorowanie poziomu saturacji krwi. Potrafią sygnalizować hipoksję jeszcze przed pojawieniem się widocznych jej objawów (np. sinicy). Pomiaru saturacji dokonuje się także za każdym razem u pacjenta, który wskaże pogorszenie samopoczucia. A w szczególności, jeśli skarży się on na ból lub ucisk w klatce piersiowej, duszności lub zwiększenie liczby oddechów.
Pulsoksymetria – jak interpretować?
Prawidłowe wysycenie krwi tlenem wynosi 95-98%, a podczas tlenoterapii może sięgać 99-100%. Zdecydowanie nieprawidłowe wartości wynoszą poniżej 90%, co odpowiada ciśnieniu parcjalnemu tlenu we krwi poniżej 60 mm Hg. Świadczy to o niewydolności oddechowej.
Metodyka korzystania z pulsoksymetru
Aby wynik był rzetelny należy przestrzegać kilku zasad:
- nie zakładać urządzenia na opatrunek, bandaż, plaster;
- przed badaniem zmyć lakier do paznokci lub zdjąć sztuczne paznokcie;
- umiejscowić opuszkę palca centralnie w środku urządzenia. Jeśli uniemożliwiają to zbyt długie paznokcie u kobiet należy je skrócić;
- dokładnie osuszyć palec przed badaniem;
- sprawdzić, czy pacjent jest ogrzany. Nie należy wykonywać badania tuż po przyjściu z mrozu, gdy skóra jest zimna;
- nie wykonywać badania tuż po wysiłku fizycznym;
- podczas badania nie ruszać i nie zdejmować urządzenia.
Sam pomiar tętna jest dużo prostszy. Każde uderzenie serca wywołuje impulsowe przepompowywanie krwi przez ciało, co obejmuje również jej wpompowywanie do naczyń włosowatych.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... | |
Chlorella z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella to alga słodkowodna, która wspomaga naturalne procesy organizmu w oczyszczaniu z toksyn. Oprócz witamin i minerałów, zawiera m.in. CGF (czynnik wzrostu Chlorelli), który przyspiesza regenerację tkanek, podział i wzrost komórek. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Papierz K., Skubis Ł., Pulsoksymetr – system pomiarowy z mikrokontrolerem ARM 7, Elektrotechnika i Elektronika, 1/2009.
- Błaż W., Turska-Kmieć A., Pulsoksymetria jako metoda wykrywania wad wrodzonych serca u bezobjawowych noworodków, Pediatria po Dyplomie, 4/2010.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2005.