Serce – budowa, funkcje

Serce (łac. cor) uznaje się za najważniejszy narząd w ciele człowieka. Jest on mięśniem należącym do układu naczyniowego. Mięsień sercowy można podzielić na dwie połowy – w prawej krąży krew żylna, natomiast w lewej krew tętnicza. Serce zawiązuje się w życiu płodowym na początku czwartego tygodnia. Powstaje z mezodermy. Znajduje się w środkowej części jamy klatki piersiowej i objęte jest workiem surowiczym nazywanym osierdziem.

Budowa serca

Narząd zbudowany jest z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej serca.

Serce składa się z czterech jam – dwóch przedsionków i dwóch komór. Przedsionki oddzielone są od siebie przegrodą międzyprzedsionkową, natomiast komory oddziela przegroda międzykomorowa. Zewnętrzną granicę między przedsionkami a komorami tworzy bruzda wieńcowa, w której biegną naczynia krwionośne.

W budowie anatomicznej narządu wyróżnia się podstawę, wierzchołek (inaczej: koniuszek) oraz 3 powierzchnie:

• mostkowo-żebrową;
• tylno-dolną;
• płucną.

Na przekroju natomiast można wydzielić trzy warstwy:

• wsierdzie;
• śródsierdzie;
• nasierdzie.

Niezwykle ważne są ujścia serca, co wiąże się bezpośrednio z funkcją narządu. Do prawego przedsionka spływa odtlenowana krew żylna z całego organizmu dwiema dużymi żyłami głównymi (górną i dolną). Spływa do niego również krew żylna pochodząca z krążenia wieńcowego. Do przedsionka lewego spływa utlenowana krew tętnicza z płuc przez cztery żyły płucne (dwie prawe i dwie lewe). Komora lewa pompuje krew do aorty, natomiast komora prawa do pnia płucnego.

W sercu bardzo ważną funkcję pełnią również zastawki. Zapobiegają one cofaniu się krwi. Między komorą prawą a prawym przedsionkiem znajduje się zastawka trójdzielna, między komorą lewą a lewym przedsionkiem zastawka dwudzielna. Zastawki znajdują się również przy ujściu aorty i pnia płucnego.

Układ przewodzący serca

W sercu znajdują się także komórki układu przewodzącego. Są bogate w glikogen i zawierają więcej sarkoplazmy. Leżą bezpośrednio pod wsierdziem i tworzą skupienia:

• węzeł zatokowo-przedsionkowy;
• węzeł przedsionkowo-komorowy;
• pęczek przedsionkowo-komorowy.

Komórki układu przewodzącego pobudzają się rytmicznie i samoistnie, tworząc tym samym naturalny rozrusznik dla całego mięśnia sercowego.

Unaczynienie serca

Unaczynienie tętnicze serca pochodzi od tętnic wieńcowych. Ciekawostką jest, iż serce nie korzysta z krwi przepływającej przez niego.

Unerwienie serca

Unerwienie można podzielić na współczulne i przywspółczulne. Współczulne przyspiesza akcję serca, z kolei przywspółczulne zwalnia ją. Serce posiada swój własny układ nerwowy, który zawiera włókna bezrdzenne, a także liczne komórki zwojowe położone głównie w ścianie serca.

Funkcje serca

Praca wykonywana przez mięsień sercowy jest bardzo duża. Szczególną uwagę należy zwrócić na lewą komorę, która wtłacza krew do krążenia wielkiego, zaopatrującego w tlen każdą komórkę organizmu.

U dorosłego człowieka serce bije przeciętnie 72 razy na minutę. W cyklu serca można rozróżnić 3 fazy:

• krótki i szybki skurcz obu przedsionków;
• nieco dłuższy skurcz obu komór;
• okres spoczynku.

Serce nazywane jest również pompą ssąco-tłoczącą. Wyróżnić można dwa krwiobiegi – mały i duży.

• Krwiobieg mały – krew bogata w dwutlenek węgla z całego ciała przepływa przez komorę prawą i kieruje się w stronę płuc. Tam przepływa naczynia włosowate pęcherzyków płucnych, oddaje dwutlenek węgla i zabiera tlen, po czym powraca do lewego przedsionka.
• Krwiobieg duży – z lewej komory krew bogata w tlen dociera dzięki naczyniom włosowatym do wszystkich komórek ciała. Dostarczając im tlen zabiera jednocześnie dwutlenek węgla i inne produkty przemiany materii. Krew wraca do prawego przedsionka.

	Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej...
	Spirulina 100% naturalna Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Bochenek A., Reicher M., Anatomia Człowieka. Tom III, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
2. Traczyk W., Fizjologia Człowieka w Zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.