Badanie morfologiczne to jakościowa i ilościowa ocena składu i morfologii krwi obwodowej. Nie ma żadnych przeciwwskazań do tego badania. Zaleca się wręcz, aby każdy człowiek (także zdrowy) raz w roku wykonywał profilaktyczną morfologię. Jest wykonywana w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), natomiast koszt badania morfologicznego prywatnie to 10 zł.
Badanie morfologiczne – co zawiera?
Pełna morfologia krwi ocenia następujące parametry:
- leukocyty (WBC) – całkowita liczba krwinek białych;
- erytrocyty (RBC) – liczba krwinek czerwonych;
- hemoglobina (HGB) – całkowite stężenie wszystkich form hemoglobiny we krwi;
- hematokryt (HCT) – wyrażona procentowo frakcja objętościowa erytrocytów;
- MCV – średnia objętość krwinki czerwonej;
- MCH – średnia masa hemoglobiny w krwince czerwonej;
- MCHC – średnie stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej;
- RDW – wskaźnik zmienności objętości krwinek czerwonych;
- trombocyty (PLT) – liczba płytek krwi odpowiedzialnych za procesy krzepnięcia;
- MPV – średnia objętość płytki krwi;
- PDW – wskaźnik zmienności objętości płytek krwi;
- PCT – hematokryt płytkowy;
- P-LCR – wskaźnik tzw. dużych płytek.
Współcześnie używane analizatory obliczają również liczbę retikulocytów, czyli młodych, bezjądrzastych komórek linii czerwonokrwinkowej. Normy powyższych parametrów zmieniają się w zależności od stylu życia, płci, wieku i wielu innych czynników. Na ich wahania mogą wpływać nawet stres czy aktywność fizyczna wykonywana w dniu badania. Dlatego właśnie badanie morfologiczne wykonuje się najczęściej z samego rana na czczo, a do placówki zaleca się przybycie bez pośpiechu.
Morfologia krwi wyniki
Wraz z morfologią krwi warto ocenić OB, panel wątrobowy, żelazo oraz lipidogram. Ze względu na rosnącą częstotliwość chorób tarczycy rekomenduje się raz w roku sprawdzić poziom jej hormonów. Zwłaszcza jeśli pojawiają się objawy wskazujące na niedoczynność tarczycy lub nadczynność tarczycy, np. nagły wzrost masy ciała, nadmierne wypadanie włosów, drżenie mięśni, przewlekłe zmęczenie, nerwowość czy tachykardia.
Badanie morfologiczne – wskazania
Badanie morfologiczne wykonywane raz w roku powinno dotyczyć wszystkich osób, bez względu na stan zdrowia. Wskazaniem do dodatkowego badania jest jednak podejrzenie lub monitorowanie leczenia jakichkolwiek chorób, które mogą wpływać na powyższe parametry. Są to między innymi:
- anemia;
- choroby nowotworowe;
- częste stany zapalne;
- choroby nerek;
- niedotlenienie mózgu;
- odwodnienie;
- zespoły mielodysplastyczne;
- niedobory żelaza lub witaminy B6;
- posocznica;
- DIC;
- infekcje bakteryjne, wirusowe, grzybicze lub pasożytnicze;
- zaburzenia krzepnięcia krwi.
I wiele innych. Za pomocą badania morfologicznego można również ocenić czynność szpiku kostnego.
Jak przygotować się do badania morfologicznego?
Na badanie morfologiczne należy przyjść z samego rana na czczo. Kolacja spożyta dzień wcześniej powinna być lekkostrawna, przeciwwskazane jest też picie alkoholu, mocnej herbaty i kawy. W dniu badania dopuszcza się jedynie wypicie niewielkiej ilości wody, np. celem popicia przyjmowanych tabletek. Należy przyjść do placówki bez pośpiechu, najlepiej 15 minut wcześniej, aby chwilę odpocząć na krześle.
Badanie morfologiczne – przeciwwskazania
Nie ma żadnych przeciwwskazań zdrowotnych do wykonania morfologii krwi. Badanie można wykonywać u seniorów, noworodków (także wcześniaków), dzieci czy kobiet w ciąży. Także choroby przewlekłe nie są przeciwwskazaniem. Ze względu na zafałszowanie wyników nie należy wykonywać badania morfologicznego u pacjentów po spożyciu alkoholu oraz po bardzo intensywnym wysiłku fizycznym. Kobiety miesiączkujące powinny poczekać z badaniem do zakończenia menstruacji, chyba że lekarz zaleci inaczej.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Żelazo - wsparcie dla hemoglobiny
Spirulina + Żelazo od bioalgi jest 100% naturalnym, roślinnym źródłem żelaza. Jest bardzo dobrze przyswajalne przez organizm człowieka, dzięki czemu uzupełnia niedobory żelaza, ale również innych, ważnych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wołowiec D., Interpretacja wyników hematologicznych badań laboratoryjnych w praktyce lekarza rodzinnego, Lekarz POZ, 1/2018.
- Lewandowski K., Wołowiec D., Korycka-Wołowiec A., Hematologia dla diagnostów laboratoryjnych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2023.
