Drżenie mięśni to najczęściej spotykany ruch mimowolny o charakterze oscylacyjnym. Wynika z naprzemiennych lub synchronicznych skurczów mięśni antagonistycznych różnych części ciała. Etiologia drżenia jest mocno zróżnicowana, tym bardziej, że wyróżniamy kilka jego rodzajów. Równie często zaobserwować można drżenie fizjologiczne (np. wskutek strachu czy zimna), jak i drżenie patologiczne (wskutek chorób).
Drżenie mięśni – przyczyny
Zazwyczaj drżenie mięśni dzieli się ze względu na rodzaj i etiologię. Bardzo często spotkać można drżenie pozycyjne, które wynika z:
- nasilonego drżenia fizjologicznego lub zwykłego drżenia fizjologicznego;
- uszkodzenia jąder podstawy, co ma miejsce w chorobie Parkinsona, chorobie Wilsona czy dystonii;
- posturalnego drżenia móżdżkowego w przebiegu uszkodzeń móżdżku;
- neuropatii obwodowej;
- przebytych urazów;
- zatruć;
- przewlekłego przyjmowania niektórych leków.
Drżenie spoczynkowe ma miejsce w chorobie Parkinsona, drżenie kinetyczne w uszkodzeniach móżdżku, natomiast drżenie psychogenne posiada podłoże psychiczne i może mieć związek z histerią. Znajomość etiologii i rodzaju drżenia ma ogromne znaczenie dla wdrożenia odpowiedniego leczenia.
Zobacz również: Drżenie zamiarowe.
Fizjologiczne drżenie mięśni
Drżenie fizjologiczne mięśni pojawia się najczęściej jako reakcja organizmu na niskie temperatury i wychłodzenie, silny stres, strach czy przejmujący smutek i rozpacz. Może pojawiać się również po intensywnym treningu i ciężkich wysiłkach fizycznych oraz gdy pojawia się zmęczenie. Nierzadko obserwuje się drżenie niektórych mięśni (np. policzka czy powieki) po nieprzespanej nocy. Drżenie mięśni nasila kofeina, papierosy i alkohol. Badania wykazały, że u młodych osób dorosłych z dietą ubogą w kofeinę jej umiarkowane dawki (wynoszące 2,5 mg/kg) powodowały drżenie rąk, a przy dawce 5 mg/kg znacznie upośledzały zdolność używania pincety.
Drżenie mięśni – objawy
Obraz kliniczny w dużej mierze zależy od rodzaju drżenia. Te o podłożu fizjologicznym, jako reakcja na niskie temperatury, najczęściej dotyczą klatki piersiowej, jako że to właśnie ona generuje najwięcej ciepła i musi ogrzać najważniejsze narządy wewnętrzne. Drżenie samoistne ma częstotliwość 4-12 Hz, obejmuje przy tym zwykle kończyny górne. Ma charakter posturalny lub kinetyczny, natomiast nie stwierdza się drżenia spoczynkowego, typowego dla zespołów parkinsonowskich. Z kolei drżenie samoistne rozpoczyna się łagodnie, obejmując jedynie ręce. Następnie wraz z rozwojem choroby amplituda drgań zaczyna wzrastać, przenosząc się na kończyny dolne, głowę, a nawet język czy głos.
Jak zatrzymać drżenie mięśni?
Przy drżeniach fizjologicznych zazwyczaj należy przeczekać na ich ustąpienie, co możemy przyspieszyć zapewniając sobie optymalne warunki wokół siebie. Przykładowo, przy przejmującym zimnie należy wejść do ciepłego pomieszczenia i ogrzać się. Wówczas drżenie jest reakcją obronną organizmu i ma na celu zapobieganie wychłodzeniu organizmu. Nie można uznawać go za zjawisko patologiczne. Jednak przy drżeniu mięśni, którego podłożem są choroby, warto jak najszybciej udać się do lekarza neurologa celem diagnostyki i leczenia problemu.
Przy drżeniach patologicznych duże znaczenie ma farmakoterapia działająca objawowo. Propranolol jest skuteczny w około 50% przypadków, jego działanie opiera się na zmniejszaniu amplitudy drżenia bez wpływu na częstotliwość. Niekiedy stosuje się również leki o przedłużonym działaniu, łatwiejsze do stosowania. Równie skutecznym lekiem jest prymidon, wykazujący działania niepożądane jedynie na etapie włączania leku, które szybko przemijają. Oba leki zmniejszają drżenie kończyn, nie wpływając jednak na drżenie innych części ciała.
Istnieją próby leczenia drżenia mięśniowego innymi metodami niż farmakoterapia, wyniki są jednak różne. Jedną z takich metod jest wstrzykiwanie toksyny botulinowej w tkankę mięśniową, co bywa skuteczne przy drżeniu samoistnym. Skuteczność leczenia jakimikolwiek metodami zależy od wielu czynników, głównie przyczyny drżenia, stanu ogólnego pacjenta i jego wieku. Niestety, w większości przypadków nie istnieje szansa na wyleczenie całkowite ze względu na brak możliwości leczenia przyczynowego.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mazur-Różycka J., Gajewski J., Fizjologiczne drżenie mięśniowe – wpływ wybranych czynników zewnętrznych, Bezpieczeństwo Pracy, 6/2021.
- Siemiński M., Nyka W., Nitka-Siemińska A., Drżenie samoistne, Forum Medycyny Rodzinnej, 3/2007.
- Fiszer U., Drżenie – rozpoznanie i leczenie, Polski Przegląd Neurologiczny, 4/2008.
