Język

Język (łac. lingua) tworzy gruby fałd mięśniowy pokryty błoną śluzową i leży w jamie ustnej. Odznacza się dużą ruchomością, jest przy tym bardzo zmienny pod względem kształtu. Przy zamkniętych ustach język od przodu dotyka zębów siecznych, a u góry przylega do podniebienia.

Język – budowa

Większą część języka (około 2/3) stanowi trzon, który zwężając się do przodu przechodzi w koniec języka bez wyraźnej granicy. Część tylną, przytwierdzoną do dna jamy ustnej, tworzy nasada języka. Powierzchnia nasady języka w kierunku bocznym łączy się bezpośrednio z łukami podniebiennymi i z migdałkami. Granicę między nasadą, a trzonem zaznacza na powierzchni górnej bruzda graniczna w kształcie litry V. Na trzonie wyróżniamy powierzchnię górną, czyli grzbiet języka oraz krótszą powierzchnię dolną. Obie przechodzą jedna w drugą wzdłuż tępych brzegów.

Brodawki języka

Brodawki językowe to wyniosłości błony śluzowej. Na grzbiecie języka wyróżnia się ich 4 zasadnicze rodzaje:

• nitkowate – najliczniejsze ze wszystkich, występują na końcu języka, jego brzegach bocznych i grzbiecie;
• grzybowate – większe od poprzednich, ale mniej liczne i rozrzucone między nimi. Ustawione są pojedynczo głównie na końcu i na brzegach języka, zdecydowanie mniej licznie na jego grzbiecie;
• okolone – ustawione w jednym szeregu do przodu, są przy tym najmniej liczne ze wszystkich i jednocześnie największe;
• liściaste – to fałdy błony śluzowej o kształcie listków. Leżą na brzegach języka w tylnej części trzonu do przodu od podstawy łuku podniebienno-językowego.

Na brodawkach znajdują się liczne kubki smakowe odpowiedzialne za odbiór wrażeń smakowych.

Gruczoły języka

Pod względem jakości ich wydzieliny dzieli się je na gruczoły surowicze, śluzowe i mieszane. Gruczołem mieszanym jest jedyne większe skupienie zrazików gruczołowych leżących obustronnie na powierzchni dolnej końca języka. To tak zwany gruczoł językowy przedni.

Gruczoły śluzowe to gruczoły językowe tylne i boczne, leżą na nasadzie języka, odcinku tylnym brzegów języka i na małej przestrzeni bezpośrednio przed brodawkami okolonymi. Produkują ślinę kleistą która ułatwia połykanie.

Z kolei gruczoły surowicze (Ebnera) uchodzą do rowków w otoczeniu brodawek liściastych i okolonych. Mają znaczenie pomocnicze dla narządu smaku.

Mięśnie języka

Mięśnie języka dzieli się na zewnętrzne i wewnętrzne.

Do zewnętrznych należą:

• bródkowo-językowy;
• gnykowo-językowy;
• rylcowo-językowy.

Natomiast do mięśni wewnętrznych zalicza się:

• podłużny górny;
• podłużny dolny;
• poprzeczny języka;
• pionowy języka.

Czynność

Język jest narzędziem pomocniczym żucia, ponieważ przy współpracy policzków wprowadza kęsy na właściwe miejsce między oba szeregi zębów. Kształtuje on kęsy i miesza je ze śliną, kierując w stronę gardła. Dlatego też porażenie ruchowe języka znacznie ogranicza życie i połykanie.

W efekcie swojej znacznej ruchomości koniec języka dotyka i kontroluje każde miejsce jamy ustnej i oczyszcza je z resztek pożywienia po przyjęciu pokarmu. Ponieważ jest bardzo wrażliwy, wyczuwa najmniejsze nieprawidłowości i nierówności.

Na końcu należy także wspomnieć, że język należy do narządów zmysłu smaku, gdyż zawiera na swej powierzchni kubki smakowe. Dzięki nim możliwe jest rozróżnianie 4 podstawowych smaków:

• gorzkiego;
• słodkiego;
• słonego;
• kwaśnego.

Ponadto wyróżniono także smak metaliczny i umami. Dawniej twierdzono, że na rozpoznawanie określonego rodzaju smaku odpowiada określona część języka, jednak tezę tę obalono. Wykazano, że kubki smakowe rozpoznające poszczególne rodzaje smaków rozmieszczone są na całości języka, a w niewielkim stopniu także na podniebieniu.

Zobacz również: Ślinianki – budowa, funkcje.

Unerwienie

Język zaopatrują włókna trojakiego rodzaju. Nerwem ruchowym jest XII nerw czaszkowy – nerw podjęzykowy. Nerwami czuciowymi są nerwy: językowy, językowo-gardłowy, krtaniowy górny, a także gałąź nerwu błędnego i gałąź nerwu żuchwowego.

Wrażenia smakowe z brodawek grzybowatych przewodzą drogą nerwy językowego włókna struny bębenkowej, zaś brodawki okolone i liściaste zaopatruje nerw językowo-gardłowy.

Unaczynienie

Unaczynienie języka pochodzi od tętnicy językowej, która stanowi gałąź szyjnej zewnętrznej.

Bibliografia

1. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.

	Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej...
	Chlorella z rozerwaną ścianą komórkową Chlorella to alga słodkowodna, która wspomaga naturalne procesy organizmu w oczyszczaniu z toksyn. Oprócz witamin i minerałów, zawiera m.in. CGF (czynnik wzrostu Chlorelli), który przyspiesza regenerację tkanek, podział i wzrost komórek. Zobacz więcej...