Szukaj
Szukaj

Stres

Spis treści

Kolagen naturalny do picia

Kolagen naturalny do picia

Stres definiuje się jako zespół wszystkich zmian nieswoistych, wywołanych przez wyjątkowo silny lub długo działający bodziec (stresor). Jest wyrazem czynnego przystosowania się organizmu do nowych warunków oraz uznaje się go za zaburzenie homeostazy organizmu.

Stres

Mechanizm działania – stres

Obrazując w skrócie, cała reakcja stresu wygląda następująco:

stresor → pobudzenie podwzgórza → pobudzenie przedniego płata przysadki mózgowej → pobudzenie wydzielniczej funkcji nadnerczy

Stresor jest bodźcem wywołującym reakcję stresową i może nim być zarówno trudna sytuacja materialna, utrata pracy, ciężka choroba, konflikt czy trudne wydarzenie w życiu. Ponadto, stres może być spowodowany ciągłym przebywaniem w głośnym pomieszczeniu i w hałasie.

Reakcja organizmu człowieka na stres może być różna. Zależy ona głównie od indywidualnych cech danej osoby, ponieważ to co dla jednej osoby jest źródłem silnego stresu, dla innej może być błahostką. Dodatkowo reakcja organizmu zależy od przygotowania na sytuację stresową, ogólnego stanu zdrowia organizmu, głodu, pragnienia, zmęczenia, chorób współistniejących oraz subiektywnej interpretacji sytuacji jako zagrażającej lub niezagrażającej.

Zobacz również: Fizjologia stresu – czym jest?

Hormony nadnerczy odgrywają główną rolę w procesie adaptacji do czynników stresowych.

Fazy przystosowania

Wyróżnia się trzy fazy przystosowania organizmu do stresu:

Sklep Spirulina
Sklep Spirulina
  1. Alarmowa – aktywowanie mechanizmów obronnych w następstwie naruszenia homeostazy.
  2. Adaptacji (gdy stresor oddziałuje nadal) – dążenie do zachowania równowagi między organizmem, a bodźcem.
  3. Wyczerpania – gdy organizm traci zdolność dalszej adaptacji do wciąż działającego stresora.

Efekt działania stresu

Zdarza się, że sytuacja stresowa może wpływać mobilizująco na człowieka. Jednak znacznie częściej mamy do czynienia z przewlekłym stresem, który działa negatywnie na organizm. Stres wpływa zarówno na procesy emocjonalne jak i fizjologiczne. W takiej sytuacji można zaobserwować między innymi:

  • wzrost ciśnienia tętniczego;
  • przyspieszenie akcji serca;
  • suchość w jamie ustnej;
  • zwiększenie stężenia glukozy we krwi;
  • wzrost napięcia mięśniowego (w tym zwiększenie napięcia mięśni gładkich);
  • przyspieszenie i spłycenie oddechu;
  • wyostrzenie zmysłów;
  • zwiększenie aktywności gruczołów potowych;
  • typowe zmiany w zapisie EEG;
  • charakterystyczne zmiany w gospodarce hormonalnej.

Dodatkowo, na poziomie emocjonalnym można zaobserwować lęk, niepokój, agresję, drażliwość i zwiększoną czujność.

Zmiany, które zachodzą w organizmie pod wpływem stresu działają mobilizująco, ponieważ przygotowują organizm do danej sytuacji. Setki lat temu umożliwiały przeżycie. Jednak jednorazowy niezwykle silny stres lub często powtarzające się stany stresowe wpływają na dezorientację organizmu i mogą się przyczynić do wielu schorzeń. Zaliczamy do nich np.:

Jak sobie radzić ze stresem?

W walce z przewlekłym stresem pomocna bywa fizjoterapia, a w szczególności spokojna kinezyterapia przy wyciszającej muzyce lub terapie wyciszające, np. trening autogenny Schultza lub trening Jacobsona.

Zobacz również: Sposoby na stres.

Kortyzol

Kortyzol zwany jest również hormonem stresu, ponieważ odgrywa znaczącą rolę w utrzymaniu homeostazy organizmu (także w przebiegu sytuacji stresowych). Jest wytwarzany przez korę nadnerczy m.in. w sytuacjach stresowych, jednak jego nadmierne stężenie wpływa negatywnie na organizm.

W wyniku przewlekłej hiperkortyzolemii zwiększa się apetyt, gromadzi tkanka tłuszczowa i rozwija otyłość brzuszna wraz z hiperglikemią oraz insulinoodpornością. Kortyzol ma także duży wpływ na zdolność zapamiętywania i uczenia się, ponieważ przyczynia się do śmierci neuronów. Dodatkowo jego nadmiar powoduje upośledzenie czynności układu odpornościowego, a w efekcie zwiększenie podatności na infekcje.

Hormon ten osiąga najwyższe fizjologiczne stężenie w godzinach porannych, zwykle około 8 rano i utrzymuje się do 3 godzin po przebudzeniu.

Bibliografia

  1. Musiała N., Hołyńska-Iwan I., Olszewska-Słonina D., Kortyzol – nadzór nad ustrojem w fizjologii i stresie, Journal of Laboratory Diagnostics, 54/2018.
  2. Sławomirska M., Siwińska J., Stres i sposoby radzenia sobie z nim, Kraków.


Polecane produkty:

Zapisz się do newslettera!

Szukaj
Kategorie wpisów
Centrum Fizjoterapeuty
Sklep Fizjoterapeuty
Bezpłatne konsultacje
Kubek dla Fizjoterapeuty
Oferty pracy

Popularne w zdrowie

Zostań z nami

Polecane artykuły

Jedna odpowiedź

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *