Hiperplazja to termin medyczny odnoszący się do rozrostu (powiększenia) tkanek i/lub narządów, czego podłożem jest zwiększenie liczby komórek w danej tkance. Proces ten może być zarówno patologiczny, jak i fizjologiczny. W pierwszym przypadku wymaga leczenia, jednak w drugim jest wręcz pożądany.
Hiperplazja
Hiperplazja to wzrost objętości narządu lub tkanki wywołany namnażaniem się ich komórek, a więc zwiększeniem ich liczby. Innymi słowy komórki danego narządu zaczynają się mnożyć i powielać, wskutek czego cały narząd ulega powiększeniu. Takie zjawisko może zajść wyłącznie w tych tkankach i narządach, które są zbudowane z komórek zdolnych do podziału (np. komórki nabłonkowe, komórki gruczołowe).
Przykłady hiperplazji:
- hiperplazja endometrium macicy (błony śluzowej macicy) u kobiet przechodzących cykl miesiączkowy. Czynnikiem wyzwalającym ten przerost są estrogeny;
- hiperplazja gruczołów sutkowych u kobiet ciężarnych, co umożliwia w późniejszym czasie (po porodzie) karmienie piersią;
- hiperplazja wątroby – wątroba może ulegać regeneracji. Przykładowo po usunięciu chirurgicznym części wątroby, jej pozostałe fragmenty zaczynają się namnażać, aby uzupełnić powstały ubytek;
- hiperplazja szpiku kostnego – w odpowiedzi na zwiększone zapotrzebowanie organizmu na erytrocyty (krwinki czerwone) szpik kostny może zacząć się namnażać, aby pokryć rosnące potrzeby tkanek.
Wszystkie powyższe zjawiska są przykładem hiperplazji fizjologicznej, a więc pożądanej.
Hiperplazja patologiczna
Nie zawsze jednak hiperplazja jest fizjologiczna. Może się zdarzyć, że ma podłoże patologiczne (chorobowe). Przykładem jest rozlana idiopatyczna hiperplazja komórek neuroendokrynnych płuc, czyli rzadka choroba występująca najczęściej u niepalących kobiet w średnim wieku, a objawiająca się kaszlem, dusznością i świszczącym oddechem. Inny przykład patologii związanej z hiperplazją to hiperplazja komórek tarczycy, co może występować w momencie znacznego i dłuższego niedoboru jodu. Tarczyca powiększa się wskutek namnażania jej komórek, aby tym samym zwiększyć produkcję hormonów tarczycy i pokryć na nie zapotrzebowanie organizmu.
Tak naprawdę patologiczny rozrost komórek może występować u każdego człowieka, a miewa on przebieg zarówno łagodny, niezagrażający życiu, jak i niebezpieczny. Inne przykłady patologicznej hiperplazji to:
- nadmierny rozrost błony śluzowej trzonu macicy w przypadku niedoboru progesteronu lub nadmiaru estrogenów;
- rozrost tkanki łącznej (bliznowiec);
- rozrost naskórka spowodowany przewlekłym podrażnieniem (modzele, nagniotki);
- rozrost naskórka spowodowany zakażeniem wirusowym (brodawki).
Hiperplazja a hipertrofia
Choć pojęcia te stosowane są zamiennie, ponieważ obydwa odnoszą się do rozrostu tkanek, zwiększenia ich objętości, powinny być mocno rozgraniczane. Pod względem fizjologii i patomorfologii opisują zupełnie inny mechanizm powiększania się tych tkanek. Mianem hiperplazji określamy zwiększenie objętości danej tkanki wskutek zwiększenia liczby jej komórek. Innymi słowy zaczynają się one namnażać, co ostatecznie prowadzi do powiększenia się całego narządu. Z kolei hipertrofią opisujemy taki wzrost objętości narządu lub tkanki, w którym mechanizm opiera się na wzroście rozmiaru komórek, jednak ich liczba pozostaje niezmienna.
Polecane produkty:
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Chatterjee K., Kaminoto J., Dunn A., Mittadodla P., Rozlana idiopatyczna hiperplazja komórek neuroendokrynnych płuc (DIPNECH) przebiegająca pod postacią zwykłego śródmiąższowego zapalenia płuc (UIP), Advances in Respiratory Medicine, 84/2016.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
