Choroby tarczycy są współcześnie coraz częstsze, przy czym do najbardziej znanych można zaliczyć nadczynność tarczycy i niedoczynność tarczycy. Należą do najczęściej występujących schorzeń gruczołów dokrewnych. Według danych statystycznych aż około 22% społeczeństwa polskiego choruje bądź chorowało na schorzenia gruczołu tarczowego.
Nadczynność tarczycy
Nadczynność tarczycy to jednostka chorobowa związana z podwyższonym poziomem hormonów tarczycy T3 i T4. Przyczyną jest wzrost ich produkcji w gruczole tarczowym, zaburzenia metaboliczne, nieprawidłowa praca receptorów wiążących te hormony lub ich przedawkowanie podczas kuracji. Wykazano, że nadczynność tarczycy występuje kilka procent częściej u kobiet niż u mężczyzn.
Objawy choroby tarczycy
Do podstawowych objawów klinicznych wskazujących na nadczynność tarczycy można zaliczyć:
- nadpobudliwość, bezsenność i trudności w koncentracji;
- osłabienie;
- tachykardię i zaburzenia rytmu serca;
- spadek masy ciała przy zwiększonym apetycie;
- zaburzenia cyklu miesiączkowego u kobiet;
- zwiększoną potliwość i wilgotność skóry;
- biegunkę;
- wole tarczycy – objaw nazywany tak, ponieważ powoduje powiększenie tarczycy;
- wytrzeszcz oczu.
Niedoczynność tarczycy
W przeciwieństwie do jednostki chorobowej opisanej powyżej, niedoczynność tarczycy wynika z niedoboru hormonów tarczycy, co z kolei prowadzi do spowolnienia procesów metabolicznych. Jest to najczęstsza choroba gruczołu tarczowego, a częstość jej występowania wzrasta wraz z wiekiem.
Do głównych przyczyn jej wystąpienia zaliczamy chorobę Hashimoto, całkowite lub częściowe wycięcie tarczycy, napromienienie okolicy szyi, stosowanie niektórych leków, choroby przysadki mózgowej lub choroby podwzgórza, poporodowe zapalenia tarczycy, niedobór jodu w środowisku bądź nadmierne spożywanie jodków.
Objawy choroby tarczycy
Do podstawowych objawów niedoczynności tarczycy zaliczamy:
- wole tarczycy;
- zaparcia;
- wzrost masy ciała;
- upośledzoną tolerancję zimna;
- depresję i niepokój;
- zmęczenie, spowolnienie i nadmierną senność;
- wypadanie włosów i łamliwość paznokci;
- obrzęk dłoni, powiek czy twarzy;
- sucha i szorstka skóra oraz suche i rzednące włosy;
- obniżony nastrój lub wahania nastroju.
Choroby tarczycy – leczenie
Podstawą leczenia obu jednostek chorobowych jest farmakoterapia pod okiem doświadczonego lekarza endokrynologa.
W nadczynności gruczołu tarczowego stosuje się leki przeciwtarczycowe i uzupełniające należące do grupy glikokortykosteroidów. Terapię dopełnia się środkami uspokajającymi. Oprócz farmakoterapii stosuje się leczenie jodem radioaktywnym lub wykonuje strumektomię.
W przypadku niedoczynności gruczołu tarczowego lekiem z wyboru jest lewotyroksyna, którą dawkuje się indywidualnie w zależności od wyników badań laboratoryjnych. Dodatkowo ważna jest odpowiednio zbilansowana dieta. Chorym zaleca się spożywanie 4-5 posiłków dziennie, przy czym ostatni powinien być spożyty około 2 godziny przed snem. Ilość posiłków jest ważna, ponieważ regularne dostarczanie pożywienia zapobiega zwolnieniu tempa przemiany materii. Coraz częściej podkreśla się także znaczenie witaminy D dla prawidłowego funkcjonowania gruczołu tarczowego. Warto rozpatrzeć więc pomysł suplementacji tej witaminy. Program diety dobiera się zawsze indywidualnie do pacjenta.
Warto napomnieć także o fizjoterapii, która bywa wykorzystywana jako element uzupełniający leczenia.
Choroby tarczycy – podsumowanie
Choroby tarczycy takie jak niedoczynność i nadczynność są najczęściej występującymi chorobami gruczołu tarczowego, a nieleczone prowadzą do szeregu komplikacji zdrowotnych. Do oceny prawidłowej funkcji tarczycy wykorzystuje się badania laboratoryjne polegające na oznaczeniu stężenia TSH i hormonów tarczycy T3 oraz T4. Często wykonuje się również badanie ultrasonograficzne. Leczenie należy podjąć jak najwcześniej, ponieważ nieleczone choroby tarczycy znacznie obniżają jakość życia.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... | |
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Liskowska M., Leczenie chorób tarczycy, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Łódź 2018.
- Ratajczak A., Moszak M., Grzymisławski M., Zalecenia żywieniowe w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto, Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 7/2017.