Zaparcia

Zaparcia odnoszą się do problemów z wypróżnianiem. O dolegliwości można mówić wówczas, gdy wypróżnienia występują rzadziej niż 3 razy w ciągu tygodnia. Towarzyszy temu uczucie silnego parcia na stolec podczas wypróżniania i uczucie pełności. Zaparcia stanowią poważny problem społeczny i znacznie obniżają jakość życia.

Przyczyny

Ostre, nagle pojawiające się zaparcia mogą być spowodowane zwężeniem przewodu pokarmowego w przebiegu nowotworów, chorób zapalnych czy zaburzeń neurologicznych.

Z kolei przewlekłe zaparcia mają przeważnie charakter nawykowy i są spowodowane nieprawidłowym odżywianiem się (posiłki ubogobłonnikowe lub zbyt mała podaż płynów), a także niedoborem aktywności fizycznej lub nadużywaniem leków zapierających.

Diagnostyka

Na wstępie należy wykluczyć poważne schorzenie podstawowe. Zwykle dodatkowo wykonuje się kolonoskopię. Do badań pomocniczych zalicza się badanie kontrastowe pasażu jelita lub manometrię anorektalną.

Zobacz również: Zapalenie jelita grubego.

Podział zaparć

Zaparcia można podzielić w zależności od przyczyny. Są to wówczas zaparcia:

• pierwotne (idiopatyczne) – związane z nieprawidłową motoryką i funkcją jelita;
• wtórne – wywołane różnymi czynnikami np. nowotworami, cukrzycą, zaburzeniami metabolicznymi, chorobą Parkinsona, stosowaniem niektórych leków czy ciążą.

Zaparcia pierwotne można dodatkowo podzielić na trzy główne podtypy:

1. Związane z wydłużonym czasem pasażu jelitowego – głównie u kobiet.
2. Z prawidłowym czasem pasażu jelitowego – występuje najczęściej;
3. Związane z dysfunkcją dna miednicy w wyniku nieprawidłowej koordynacji pomiędzy dnem miednicy, a zwieraczami odbytu.

Prawidłowy czas pasażu jelitowego wynosi około 24-48 godzin, przy czym u osób cierpiących na przewlekłe zaparcia czas ten wydłuża się nawet do 120 godzin.

Jak leczyć zaparcia?

Podstawą postępowania leczniczego jest leczenie choroby podstawowej. W przypadku zaparć nawykowych zaleca się wprowadzenie diety bogatej w substancje resztkowe, zwiększenie aktywności fizycznej i odpowiednie spożycie płynów – zwykle 2 litry na dobę. Korzystne jest również unikanie długotrwałego siedzenia. W razie konieczności należy zwrócić się o poradę do dietetyka.

Fizjoterapia

Głównym celem fizjoterapii w leczeniu zaparć jest normalizacja czynności jelit. W związku z tym do najbardziej zalecanych, korzystnych metod fizjoterapeutycznych w tej jednostce chorobowej należą:

• masaż tkanki łącznej – o dużym zakresie obejmującym obszar jelita i obszar zastoju;
• gorące zawijania i masaże szczotkowe – w tych samych obszarach jak wyżej;
• nauka oddychania torem przeponowym;
• masaż jelita grubego metodą Voglera;
• elektroterapia prądami interferencyjnymi;
• „wypychanie jelitowe”.

Podczas masażu jelita grubego metodą Voglera pacjent powinien przyjąć pozycję wyjściową w leżeniu tyłem. Musi być on maksymalnie rozluźniony, pod głową i kolanami umieszcza się podkłady. Fizjoterapeuta lub masażysta wykonuje następnie popychające lub ciągnące ruchy okrężne w kierunku zgodnym z perystaltyką jelitową w 5 punktach – każdy po 2-4 minuty – w przebiegu jelita grubego. Dodatkowo chwyty muszą być dostosowane do rytmu oddechowego pacjenta i nie mogą sprawiać mu bólu.

Również elektroterapia ma tu szczególne znaczenie. Wykorzystuje się cztery elektrody próżniowe lub płytkowe. Częstotliwość ustawia się w zależności od postaci zaparć. Postać atoniczna wymaga 0-100 Hz, postać spastyczna: 90-100 Hz, natomiast postać mieszana również 0-100 Hz. Czas trwania zabiegu w przypadku elektrod próżniowych wynosi od 8 do 10 min., z kolei w przypadku elektrod płytkowych od 12 do 15 min.

„Wypychanie jelitowe” jest metodą polegającą na wykonaniu wdechu w pozycji na czworakach, zatrzymaniu powietrza, a następnie wciągnięciu brzucha. Po wciągnięciu brzucha pacjent kilkukrotnie wypycha go, wykonuje wdech i przerywa ćwiczenie.

Bibliografia

1. Ebelt-Paprotny G., Preis R., Fizjoterapia, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2012.
2. Hermann J., Kościński T., Drews M., Praktyczne zasady postępowania w zaparciach u dorosłych, Ginekologia Polska, 83/2012.
3. Jabłońska B., Żaworonkow D., Lesiecka M. (i inni), Zaparcia – etiopatogeneza, diagnostyka i leczenie, Postępy Nauk Medycznych, 1/2011.

	Spirulina 100% naturalna Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej...
	Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej...