Tachykardia definiowana jest jako przyśpieszony powyżej 100/min rytm serca. Może on pochodzić zarówno ze znajdującego się w prawym przedsionku węzła zatokowego, jak i niżej położonych komórek układu bodźcoprzewodzącego (tachyarytmie nadkomorowe i tachyarytmie komorowe).
Tachykardia – charakterystyka
Tachykardia może być skutkiem prawidłowej odpowiedzi na procesy fizjologiczne. Może jednak mieć również podłoże patologiczne. Wyróżniamy tachyarytmie zatokowe, nadkomorowe oraz komorowe.
Do tachyarytmii zatokowych zaliczamy:
- fizjologiczną tachykardię zatokową;
- częstoskurcz zatokowy nawrotny;
- nieadekwatną tachykardię zatokową;
- zespół tachykardii ortostatycznej.
Z kolei wśród tachyarytmii nadkomorowych wyróżnić można:
- częstoskurcze nadkomorowe – powstające w pęczku Hisa lub ponad nim, najczęściej są związane z krążeniem fali pobudzenia;
- zespoły preekscytacji – wynikają z wrodzonej obecności pęczka mięśniowego i pobudzenia komory poza fizjologicznym układem bodźcoprzewodzącym;
- migotanie (występujące najczęściej) i trzepotanie przedsionków.
Tachyarytmie komorowe natomiast mogą przyjmować postać częstoskurczów komorowych jedno i wielokształtnych, trzepotania komór lub migotania komór. Może mieć charakter zarówno epizodyczny związany z bodźcem fizjologicznym lub patologicznym, jak i napadowy lub ustawiczny.
Przyczyny tachykardii
W warunkach fizjologicznych (fizjologiczna tachykardia zatokowa) najczęstszymi przyczynami przyspieszonej czynności serca są:
- stres;
- ból;
- znaczny wysiłek fizyczny (po zaprzestaniu wysiłku, u osób regularnie trenujących czynność serca szybko się normalizuje).
Przyspieszona akcja serca występuje także u kobiet w ciąży, co jest szczególnie wyraźne w III trymestrze. Wówczas czynność serca może wzrosnąć nawet o 20-25% w stosunku do wartości wyjściowych.
Pozostałe przyczyny tachykardii:
- infekcje przebiegające z gorączką;
- hipowolemia lub niedokrwistość;
- nadczynność tarczycy;
- używki, np. nikotyna, kofeina, alkohol, amfetamina;
- niektóre leki, np. teofilina;
- choroby układu krążenia, np. choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze, kardiomiopatie czy niewydolność serca.
Nieadekwatna tachykardia zatokowa występująca zazwyczaj u kobiet w średnim wieku, jest wyrazem nadmiernego automatyzmu węzła zatokowego.
Tachykardia – objawy
Pacjenci zgłaszają zwykle:
- uczucie kołotania serca;
- niepokój;
- pogorszenie tolerancji na wysiłek;
- duszności;
- omdlenia;
- ból w klatce piersiowej;
- zawroty głowy.
W zależności od przyczyny, objawy mogą mieć charakter napadowy lub nienapadowy. Często jednak pacjenci nie zgłaszają żadnych dolegliwości, a tachykardia stwierdzana jest zupełnie przypadkowo podczas rutynowego badania lekarskiego czy EKG.
Celem ustalenia przyczyny zaburzenia diagnostykę należy rozszerzyć o badania laboratoryjne uwzględniające morfologię krwi obwodowej, stężenie białka C-reaktywnego, jonogram i podstawowe badania biochemiczne ze stężeniem glukozy, hormonu tyreotropowego. Można również rozważyć badania toksykologiczne.
Leczenie tachykardii
Leczenie powinno być wielotorowe, ukierunkowane zarówno na usunięcie przyczyny, jak i niwelowanie objawów. Bardzo duże znaczenie ma edukacja pacjenta, obejmująca eliminację czynników ryzyka, właściwą dietę, regularną aktywność fizyczną dostosowaną do wieku i stanu ogólnego oraz redukcję masy u osób otyłych.
Zobacz również: Leczenie otyłości.
Pierwszą metodą leczenia tachykardii jest farmakoterapia. Stosuje się beta-adrenolityki, glikozydy naparstnicy oraz leki antyarytmiczne.
Jeżeli występuje tachykardia polekowa wymaga modyfikacji dotychczasowego leczenia farmakologicznego. Z kolei pacjenci z nadczynnością tarczycy lub chorobami układowymi tkanki łącznej powinni znajdować się pod stałą kontrolą specjalistyczną.
Leczenie inwazyjne obejmuje ablację przezskórną ogniska powstania arytmii lub dodatkowej drogi przewodzenia oraz implantację kardiowertera-defibrylatora w przypadku osób zagrożonych nagłym zgonem sercowym.
Polecane produkty:
![]() |
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
![]() |
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Lewandowski J., Mamcarz A., Częstość rytmu serca, Wydawnictwo Medical Education, Warszawa 2018.