Chromanie przestankowe to dolegliwość objawiająca się bólem mięśni kończyn dolnych podczas wysiłku i jego ustąpieniem po zaprzestaniu wysiłku. Stanowi konsekwencję postępującego procesu miażdżycowego, co prowadzi do zwężenia i zamknięcia światła tętnic kończyn dolnych. Wymaga specjalistycznego leczenia pod okiem kardiologa, angiologa i fizjoterapeuty.
Chromanie przestankowe – przyczyny
Chromanie przestankowe wynika ze zwężenia tętnic, za co odpowiada przeważnie blaszka miażdżycowa. W konsekwencji tego do mięśni nie są dostarczane odpowiednie ilości tlenu, a to powoduje tzw. metabolizm beztlenowy. Pojawia się wówczas silny ból nóg, drętwienie oraz osłabienie kończyn dolnych. Czynnikami predysponującymi do pojawienia się chromania przestankowego są najczęściej:
- tętniak tętnicy podkolanowej;
- zakrzepowo-zarostowe zapalenie tętnic;
- uraz lub uszkodzenie popromienne tętnicy w obrębie kończyn dolnych;
- zatory obwodowe;
- torbiel Bakera;
- niedokrwistość;
- dyskopatie lędźwiowe;
- wąski kanał rdzeniowy.
Wykazano, że objaw ten występuje u 3% osób w wieku pomiędzy 50. a 69. rokiem życia i częstotliwość jego występowania rośnie wraz z wiekiem. W populacji osób powyżej 70. roku życia dotyczy to już 10% osób.
Chromanie przestankowe – objawy
Chromanie przestankowe to ból mięśni kończyn dolnych, wywołany niedostatecznym dopływem krwi podczas chodzenia, zmuszającym chorego do zatrzymania się. Po krótkim odpoczynku, trwającym około 5 minut, ból ustępuje, a pacjent może kontynuować chodzenie. Pacjent z chromaniem przestankowym nie odczuwa dolegliwości w spoczynku. Dolegliwość ogranicza możliwość przemieszczania się oraz utrudnia pacjentowi pełne, aktywne uczestnictwo w życiu osobistym, społecznym i zawodowym.
Diagnostyka chromania przestankowego
Chromanie przestankowe jest na tyle charakterystyczne i powtarzalne dla miażdżycy tętnic kończyn dolnych, że właściwe rozpoznanie choroby można ustalić jeszcze na etapie wywiadu zdrowotnego. Podstawę rozpoznania stanowi badanie palpacyjne tętna w miejscach typowych na kończynie dolnej, czyli w okolicach pachwinowych, podkolanowych, grzbietowych stopy i kostki przyśrodkowej. Brak wyczuwalnego tętna wskazuje na krytyczne zwężenie lub zamknięcie badanej tętnicy. Sprawdza się również tzw. dystans chromania, czyli odcinek drogi, po przebyciu którego pacjent zmuszony jest do zaprzestania chodzenia wskutek dolegliwości. Dodatkowo warto wykonać USG Doppler kończyn dolnych.
Chromanie przestankowe należy różnicować z chromaniem rzekomym, który odnosi się do bólu mięśni kończyn dolnych wywołanego uciskiem na rdzeń kręgowy lub chorobami nerwów obwodowych.
Chromanie przestankowe – leczenie
Przeważnie wdraża się terapię zachowawczą, która obejmuje poprawę jakości życia i ma na celu łagodzenie bólu kończyn podczas chodzenia. Dąży się do wydłużenia dystansu chromania oraz obniżenia ryzyka wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych. Należy stale mieć na uwadze, że chromanie przestankowe stanowi zagrożenie życia. Zaledwie 18% chorych wymaga interwencji chirurgicznej, zaś 10% zostanie poddanych amputacji. Kluczowa jest również modyfikacja czynników ryzyka i farmakoterapia, a także trening marszowy. Sesje treningowe powinny być prowadzone pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty, trwać 30-60 minut i odbywać się 3 razy w tygodniu przez minimum 3 miesiące. Kwestią sporną pozostaje, czy w trakcie marszu powinno się dopuszczać do jakiegokolwiek bólu mięśni, czy też nie.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kulik A., Rosłoniec E., Madejski P., Spannbauer A., Mika P., Różycka I., Trzeciak J., Czy wiemy, jaka minimalna liczba kroków dziennie będzie korzystna dla pacjentów z chromaniem przestankowym?, Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne, 2/2022.
- Skórski M., Porównanie różnych metod leczenia chorych z chromaniem przestankowym, Kardiologia Polska, 5/2012.
- Spannbauer A., Jaworek J., Mika P., Chwała M., Danek J., Zając K., Czy chorzy z chromaniem przestankowym znają zasady leczenia treningiem marszowym?, Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne, 3/2011.
- Hoffan P., Ponikowski P., Witkowski A., Lipiec P., Kardiologia – podręcznik Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Via Medica, Gdańsk 2019.
