Ciąża to okres w życiu kobiety od momentu zapłodnienia, aż do rozwiązania, czyli porodu. Trwa 280 dni, czyli 40 tygodni, co z kolei równa się 9 miesięcy.
Początek ciąży
Komórka jajowa zapłodniona w jajowodzie dociera do jamy macicy około 16-18 dnia cyklu. Około dnia 19-21 (5-7 dni po owulacji) następuje jej zagnieżdżenie się w błonie śluzowej macicy. Błona śluzowa trzonu macicy przygotowana jest już w fazie lutealnej cyklu w wyniku dużych stężeń hormonów płciowych – estrogenów i progesteronu. Z chwilą zapłodnienia nazywana jest doczesną ciążową. Znika po zakończeniu okresu ciąży. Około tygodnia 13-14 ciąży jej grubość dochodzi nawet do 2 cm, po czym zmniejsza się i nie ulega zmianom aż do końca ciąży. Rola tak przygotowanej błony śluzowej jest ważna dla płodu i matki, ponieważ odżywia płód i chroni go.
Rozpoznanie ciąży
Rozpoznanie rozpoczynającego się cyklu ciążowego określa się na podstawie objawów ciążowych, które dzieli się na domyślne, prawdopodobne i pewne. Zwykle ciąża rozpoznawana jest stosunkowo szybko.
Objawy domyślne
Objawy domyślne obejmują:
- nudności i wymioty;
- zmianę samopoczucia;
- zmiana apetytu – jego brak lub zwiększenie, a także nietypowe zachcianki;
- częste oddawanie moczu;
- bolesność gruczołów sutkowych.
Objawy te mogą jednak wskazywać na zupełnie inną przyczynę, jak zaburzenia gospodarki hormonalnej, obecność chorób czy po prostu przemęczenie w wyniku stresu. Nie należy na ich podstawie jednoznacznie diagnozować ciąży.
Najprawdopodobniejszą przyczyną nudności, wymiotów czy zmian apetytu jest pobudzenie układu autonomicznego. Objawy te występują z różnym nasileniem u połowy kobiet, zwykle w godzinach porannych. Mijają po 12-14 tygodniach ciąży. Obserwuje się także zmęczenie, drażliwość, pobudliwość psychiczną. Z kolei częstomocz jest wynikiem przekrwienia układu moczowego, działania estrogenów i progesteronu oraz powiększania się trzonu macicy. Bolesność gruczołów sutkowych może pojawiać się około 6 tygodnia ciąży.
Objawy prawdopodobne
Wśród objawów prawdopodobnych znajdują się:
- zatrzymanie krwawienia miesiączkowego;
- zmiany w gruczołach sutkowych;
- podwyższenie podstawowej temperatury ciała.
To właśnie zatrzymanie miesiączki zwykle jest pierwszym objawem ciąży, szczególnie u kobiet z prawidłowym cyklem miesiączkowym. Może jednak pojawić się delikatne krwawienie podczas kolejnego okresu cyklu miesiączkowego. Zmiany w gruczołach sutkowych pojawiają się około 6-8 tygodnia ciąży i polegają między innymi na ich powiększeniu, wzmożeniu napięcia i obrzmieniu. Poszerzają się także siatki naczyń żylnych. Podwyższona temperatura ciała powyżej 37 stopni Celsjusza utrzymuje się po jajeczkowaniu przez minimum 3 tygodnie i nie jest wynikiem stanu chorobowego, lecz zachodzących zmian w organizmie kobiety.
Objawy pewne
Cykl ciążowy ostatecznie potwierdzają lub wykluczają specjalistyczne badania lekarskie, takie jak USG, elektrokardiografia płodowa czy zwykłe badanie krwi.
Zobacz również: Bezpłodność u kobiet – co może pomóc?
Podział okresu ciąży
Ciąże dzieli się na 3 trymestry.
Trymestr I trwa do 12 tygodnia ciąży. To okres największych zmian w organizmie kobiety, ponieważ następuje w nim przystosowanie organizmu do ciąży. Wywołuje to przemiany we wszystkich układach i narządach organizmu, w tym:
- rozrost części gruczołowej przysadki mózgowej;
- synteza hormonów steroidowych przez ciałko żółte w dużych ilościach;
- zwiększenie syntezy prolaktyny;
- zwiększenie aktywności wielu enzymów.
Z powodu tych zmian zauważa się chwiejność układu nerwowego kobiety w I trymestrze, co objawia się labilnością emocjonalną. Ponadto zmienia się wielkość, kształt i masa macicy.
Trymestr II trwa do 24 tygodnia ciąży. Obejmuje dalsze zmiany w organizmie kobiety. Na początku tego trymestru zaczyna funkcjonować łożysko, które dodatkowo wydziela ważne hormony. Trymestr II jest okresem zanikania zaburzeń wegetatywnych, a ciąża staje się bardziej stabilna. W efekcie ustępuje zagrożenie poronieniem. Macica dalej się powiększa, a jej dno pod koniec tego okresu sięga już wysokości pępka.
W anatomii kobiety dochodzi do:
- rozluźnienia więzadła spojenia łonowego i stawów krzyżowo-biodrowych;
- zmian w chrząstkach międzykręgowych;
- rozciągnięcia i rozluźnienia mięśni brzucha;
- wzrostu masy ciała;
- przesunięcia środka ciężkości o około 2 cm;
- zwiększenie lordozy lędźwiowej i przodopochylenia miednicy.
Może (ale nie musi) dojść do koślawości kolan i obniżenia się sklepienia podłużnego stóp.
Trymestr III rozpoczyna się od 25 tygodnia ciąży. To okres dalszego wzrostu macicy. Następuje kolejny etap rozciągania tkanek mięśni brzucha i wydłużania się więzadeł macicy. W efekcie może dojść do rozstępu mięśnia prostego brzucha, mogą pojawić się rozstępy oraz obrzęki kończyn dolnych, ponieważ płód powoduje ucisk na naczynia krwionośne i naczynia chłonne w miednicy mniejszej.
Zobacz również: Drenaż limfatyczny – metodyka i techniki.
Koniec ciąży
Po 36 tygodniu ciąży dziecko jest dojrzałe i gotowe do opuszczenia łona matki. Około 2 tygodnie przed porodem pojawiają się pojedyncze skurcze macicy, które nazywa się przepowiadającymi. Ciąża kończy się porodem.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... | |
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kozłowska J., Rehabilitacja w ginekologii i położnictwie, Wydawnictwo AWF Kraków, Kraków 2006.