Nudności to nieprzyjemne, lecz niebolesne odczucie silnej i nieodpartej potrzeby zwymiotowania. Bardzo często nudności kończą się właśnie zwymiotowaniem, czyli gwałtownym wydaleniem treści żołądkowej przez usta wskutek silnych skurczów mięśni brzucha i mięśni klatki piersiowej. Mogą jednak występować niezależnie.
Nudności – przyczyny
Istnieje wiele przyczyn nudności – od ostrych dolegliwości układu pokarmowego, kończąc na stylu życia czy zjawiskach fizjologicznych. Dlatego nie można uznać ich za objaw specyficzny dla żadnej choroby czy stanu organizmu. W momencie wystąpienia nudności (jeśli nie jesteśmy pewni ich przyczyny) należy wykonać bardziej szczegółowe badania, począwszy od badań krwi i moczu. Możliwymi przyczynami nudności mogą być między innymi:
- ciąża, zwłaszcza w I trymestrze;
- przyjmowanie niektórych leków lub wybudzenie się po narkozie ogólnej;
- chemioterapia i radioterapia;
- choroba lokomocyjna i choroba morska;
- niedożywienie lub przejedzenie się;
- bulimia;
- niedobory witamin i minerałów;
- niedostatecznie nawodnienie organizmu;
- niewysypianie się;
- trema, przewlekły stres;
- choroby jelit, np. niedrożność jelita cienkiego, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna czy zespół jelita drażliwego;
- nadwrażliwości pokarmowe;
- zatrucie pokarmowe;
- choroba refluksowa przełyku;
- choroby autoimmunologiczne;
- choroby tarczycy i przytarczyc, choroba Addisona;
- mocznica;
- cukrzyca;
- choroby ośrodkowego układu nerwowego, np. migrena czy schodzenia móżdżku;
- depresja.
Chorób, w których przebiegu może pojawić się nudność, jest znacznie więcej. W praktyce mogą dotyczyć one każdego układu czy narządu, bez względu na wiek i płeć. Właśnie dlatego tak ważna jest dokładna diagnostyka, szczególnie gdy nudności pojawiają się regularnie lub mają charakter przewlekły.
Nudności a pozostałe objawy
Nudności, jako chęć zwymiotowania, rzadko występują samodzielnie. Najczęściej wraz z nimi pojawiają się:
- dolegliwości bólowe brzucha;
- zawroty głowy;
- zimne poty;
- bladość twarzy;
- osłabienie.
Obraz kliniczny ułatwia rozpoznanie konkretnej jednostki chorobowej. Przykładowo, jeśli wraz z nudnościami pojawią się bóle głowy, zaburzenia widzenia, utrata przytomności czy sztywność karku, prawdopodobnie mamy do czynienia z dolegliwościami ośrodkowego układu nerwowego. Z kolei jeśli jednocześnie wystąpią ból brzucha, biegunki czy gorączka można w pierwszej kolejności podejrzewać choroby układu pokarmowego.
Oczywiście, w niektórych przypadkach od razu można wskazać przyczynę, np. gdy na święta zjemy zbyt dużo ciężkostrawnych potraw i chwilę później odczuwamy mdłości, a także gdy po raz pierwszy płyniemy statkiem i wiemy, że nasze nudności wynikają z choroby morskiej. Kobiety w wieku rozrodczym przy częstych nudnościach powinny wykonać test ciążowy, aby upewnić się czy nie są w ciąży. Zazwyczaj pojedynczy epizod nudności trwa do kilku minut, po czym samoistnie przemija.
Kiedy udać się do lekarza?
Na ogół nudności nie są zjawiskiem niebezpiecznym czy zagrażającym życiu. Radzimy sobie z nimi sami, domowymi metodami. Dobrze sprawdzają się na przykład:
- wypicie szklanki wody z cytryną i/lub imbirem;
- napary ziołowe, zwłaszcza z melisy, rumianku czy mięty;
- spokojne oddychanie torem dolnożebrowym;
- suplementacja witaminy A i witaminy D;
- spożywanie bananów, krakersów lub suszonych owoców (metoda skuteczna zwłaszcza w przypadku mdłości w ciąży);
- zamknięcie oczu i automasaż skroni;
- skupienie wzroku na odległych, zielonych drzewach;
- położenie się lub wyjście na świeże powietrze.
Jeśli domowe sposoby nie pomagają, nie wiemy dlaczego zmagamy się z nudnościami lub mamy jakiekolwiek wątpliwości, należy udać się do lekarza. Szczególnie, gdy mają one jednocześnie charakter nawracający lub przewlekły, a także gdy towarzyszą im niepokojące nas objawy (choćby silne bóle głowy, gorączka, palpitacje serca lub drętwienie). Pamiętajmy, że jeśli nudności występują wspólnie z wymiotami, jednym z najważniejszych elementów leczenia będzie uzupełnianie elektrolitów.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Dąbrowski S., Mędrzycka-Dąbrowska W., Węgielnik J., Basiński A., Zapobieganie i leczenie pooperacyjnych nudności i wymiotów, Anestezjologia i Ratownictwo, 3/2009.
- Mokrowiecka A., Małecka-Panas E., Nudności i wymioty, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 4/2010.
- Kawecki A., Krzakowski M., Nudności i wymioty związane z chemioterapią i radioterapią, Onkologia w Praktyce Klinicznej, 2/2018.
- Płużański A., Nudności i wymioty towarzyszące wysokoemetogennej chemioterapii – analiza klinicznej praktyki, Journal of Oncology, 2/2015.
