Ból brzucha to niespecyficzny objaw towarzyszący wielu chorobom i stanom. Może mieć zupełnie błahą przyczynę, jak również może wynikać ze schorzenia zagrażającego życiu pacjenta. W przypadku dolegliwości bólowych brzucha wymaga się szczegółowej i kompleksowej diagnostyki.
Przyczyny bólu brzucha
Ze względu na przyczyny tych dolegliwości wyróżnia się ból psychogenny, organiczny oraz czynnościowy. Ból może wynikać z wielu stanów i chorób, najczęściej pojawia się w wyniku:
- menstruacji – ból menstruacyjny w obrębie podbrzusza znany jest niemal wszystkim kobietom w wieku rozrodczym. Nie jest zjawiskiem niebezpiecznym, pojawia się na 1-2 dni przed krwawieniem i zazwyczaj ustępuje w połowie okresu lub tuż po jego zakończeniu;
- przejedzenia – wiele przypadków bólu brzucha w wyniku przejedzenia pojawia się szczególnie w okresie świątecznym;
- niestrawności – u osób, które zjedzą zbyt ciężki posiłek, którego organizm nie jest w stanie szybko strawić. Tego typu ból pojawia się również wówczas, gdy zje się posiłek w pośpiechu – szczególnie, gdy jest obfity w tłuszcze;
- grypy żołądkowej – czemu mogą towarzyszyć także inne objawy związane z grypą;
- refluksu żołądkowo-przełykowego – ból odczuwany jest w jamie brzusznej z promieniowaniem ku mostkowi. Często towarzyszy temu odbijanie i cofanie się kwaśnej treści pokarmowej do przełyku;
- choroby lokomocyjnej – ból brzucha wiąże się z nudnościami, wymiotami i bólem głowy;
- zapalenia wyrostka robaczkowego – pacjent odczuwa rozlany na całą jamę brzuszną ból, często silny i uporczywy. Największe nasilenie przyjmuje po prawej stronie tułowia, niedużo wyżej niż pachwina.
Wyróżnia się także wiele innych przyczyn bólu brzucha.
Pozostałe przyczyny
Wśród nich znajdują się między innymi:
- wrzody żołądka i dwunastnicy;
- zapalenie pęcherzyka żółciowego;
- niedokrwienie jelit;
- przewlekłe choroby jelit, np. choroba Leśniowskiego-Crohna czy zespół jelita drażliwego;
- alergie pokarmowe i choroby związane z nadwrażliwością układu pokarmowego, np. celiakia;
- kolka żółciowa;
- zapalenie trzustki;
- zapalenie narządu rodnego;
- zawał dolnej ściany mięśnia sercowego;
- kwasica, np. mocznicowa lub ketonowa;
- przełom nadciśnieniowy lub nadnerczowy;
- hiperlipidemia;
- hipokalcemia;
- zatrucie, np. metalami ciężkimi.
Diagnostyka
Jak zatem widać, przyczyn bólów brzucha jest wiele. Mogą wiązać się ściśle z układem pokarmowym, lecz mogą być również rzutowane – pochodzić zupełnie z innych części organizmu. Ból rzutowany wiąże się z faktem, że wiele części ciała unerwianych jest tym samym segmentem rdzenia kręgowego.
Lekarz internista w pierwszej kolejności powinien przeprowadzić szczegółowy wywiad z pacjentem. Podczas niego może się okazać, że pacjent przebywał długotrwale w ekspozycji na zanieczyszczenia, zjadł posiłek, który mu nie służy lub rozwija się u niego grypa. Może się jednak okazać, że postawienie diagnozy wcale nie jest takie proste, a najbardziej prawdopodobne przyczyny bólu zostaną odrzucone.
Lekarz powinien wówczas obejrzeć brzuch, podzielić go na kwadranty i dokładnie wypalpować. Może on wyczuć za pomocą dotyku zgrubienia lub odnaleźć miejsce inicjujące wszelkie dolegliwości. W wielu sytuacjach znacznie przyspiesza to postawienie diagnozy.
W niektórych przypadkach konieczne będzie wykonanie USG jamy brzusznej. Może się okazać, że podejrzeniem przyczyny bólu brzucha będzie złamanie lub pęknięcie żebra. Wówczas należy skierować pacjenta na badanie RTG. Zależnie od podejrzenia można skierować pacjenta do hematologa, onkologa, ginekologa, endokrynologa czy kardiologa.
Zobacz również: Algometr.
Ból brzucha – leczenie
Leczenie uzależnione jest od przyczyny bólu, dlatego nie można jednoznacznie określić postępowania terapeutycznego. Należy leczyć przede wszystkim przyczynę, ale także objaw.
W przypadku niestrawności korzystne jest wypicie naparów poprawiających trawienie. Z kolei zapalenie wyrostka robaczkowego wymaga chirurgicznego usunięcia przyczyny. Niektóre choroby przebiegające z bólem brzucha, np. zespół jelita drażliwego, będą wymagały długotrwałego leczenia opierającego się głównie na zmianie stylu życia (ograniczenie stresu, zmiana diety itd.).
Zobacz również: Sposoby na stres.
Bibliografia
- Kaczka A., Małecka-Panas M., Bóle brzucha, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 7/2011.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom I i II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Kwolek A., Fizjoterapia w rehabilitacji neurologicznej, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2009.
Polecane produkty:
|
Probiotyki - naturalne kultury bakterii
Probiotyki bioalgi to żywe, naturalne i specjalnie wyselekcjonowane kultury bakterii, które uzupełniają dietę w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Bifidum ... Zobacz więcej... |
