Ból głowy zaliczany jest do jednego z najczęstszych powodów wizyty nie tylko u neurologa, ale i u lekarza rodzinnego. Przyczyn tej dolegliwości może być bardzo wiele. Jednak bez względu na to należy podjąć leczenie, ponieważ przewlekły ból głowy może znacznie obniżać komfort życia codziennego.
Przyczyny bólu głowy
Bóle głowy dzieli się na:
- samoistne bóle głowy – bóle migrenowe, bóle typu napięciowego, bóle klasterowe, inne;
- objawowe bóle głowy – przypisywany urazom głowy i szyi, przypisywany chorobie naczyń głowy lub szyi, przypisywany zaburzeniom wewnątrzczaszkowym, przypisywany działaniu substancji chemicznych, przypisywany zakażeniom oraz przypisywany zaburzeniom homeostazy;
- związane z dolegliwościami psychicznymi;
- związane z neuralgiami.
Jak zatem widać, przyczyn dolegliwości bólowych w obrębie głowy może być bardzo wiele. Mogą one wynikać również ze stresu, depresji, braku odpowiedniego nawodnienia organizmu czy złej diety. Sugeruje się, że ból głowy często współwystępuje z otyłością lub jest efektem stosowania niektórych leków. Ból głowy może spowodować długotrwałe przebywanie na słońcu bez osłony głowy, a nawet długotrwałe patrzenie w jeden punkt, np. podczas korzystania z komputera. Bardzo często ból głowy wiąże się z:
- przeziębieniem;
- gorączką;
- brakiem snu;
- alergiami;
- bruksizmem.
Również ból zęba czy zapalenie zatok lub ucha mogą rzutować na pojawienie się bólu głowy. Dlatego ważne jest, aby odpowiednio określić przyczynę dolegliwości.
Ból głowy – objawy
Ból głowy może dotyczyć każdej jej części, najczęściej jednak obejmuje okolicę zatok, skroni oraz czoła. Towarzyszy temu spadek nastroju i pogorszenie samopoczucia. Bóle przewlekłe głowy prowadzą do pojawienia się bólu zatok czy bólu ucha, ponadto zauważa się spadek koncentracji i zdolności do nauki. Bardzo często obserwuje się współistniejące bóle oczu, które określa się jako uczucie zbyt dużego ciśnienia w oczach.
Zobacz również: Ból oczu i głowy.
Czym jest migrena?
Mianem migreny określa się jedno- lub obustronne bóle głowy występujące okresowo łącznie z zaburzeniami wegetatywnymi i wzrokowymi. Dolegliwość ta powstaje w efekcie zaburzeń naczynioruchowych. Migrenę rozpoznaje się wówczas, gdy napad trwa od 4 do 72 godzin, pojawił się przynajmniej 5 razy w ostatnim czasie, a dodatkowo wykazuje co najmniej 2 z wymienionych cech:
- ból jednostronny;
- pulsujący charakter;
- średnie lub znaczne nasilenie bólu;
- nasilenie bólu podczas wysiłku fizycznego.
Ponadto w czasie napadu występują nudności lub wymioty, światłowstręt i nadwrażliwość na hałas.
Istnieje jeszcze przewlekły ból głowy, który definiuje się jako ból występujący częściej niż 15 razy w miesiącu od co najmniej 3-6 miesięcy. Przy czym czas trwania pojedynczego epizodu wynosi ponad 4 godziny na dobę.
Ból głowy – leczenie
Istnieje wiele metod leczniczych, po które sięgają osoby z bólem głowy. Zwykle pierwszym wyborem są farmakologiczne środki przeciwbólowe, jednak zawsze warto wcześniej spróbować metod alternatywnych.
Masaże i terapia manualna
W przypadku bólów głowy stosuje się masaż klasyczny w pozycji siedzącej. Obejmuje on ugniatanie barków i karku, zwykle przez około 10 minut. Zazwyczaj ból ustępuje samoistnie po tej części masażu, zatem cały zabieg na tym się kończy. Jednak jeśli tak się nie dzieje, a dolegliwości wciąż istnieją, należy skupić się na ugniataniu następujących punktów:
- pod kośćmi jarzmowymi;
- na skroniach;
- na żuchwie;
- na czole
- w okolicy potylicy.
Po tym można przejść do głaskania żuchwy, czoła i gałek ocznych przy zamkniętych powiekach. Jeżeli tego rodzaju zabiegi nie przynoszą zadowalających efektów stosuje się wówczas terapię manualną wykonywaną przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę.
Na poniższym filmie fizjoterapeuta Kamil Radlak, na przykładzie jednego z pacjentów naszego Centrum Fizjoterapeuty, pokazuje wygląda przykładowa autoterapia i fizjoterapia przy bólu szyi i napięciowych bólach głowy:
Styl życia
Jeśli ból głowy spowodowany jest niewystarczającą ilością snu należy wygospodarować tyle czasu, aby odespać przynajmniej 8 godzin. Z kolei jeśli wywołany jest niedostateczną podażą wody, należy pilnować, aby dostarczyć do organizmu przynajmniej 1,5 litra czystej wody dziennie.
W następnej kolejności należy zwrócić uwagę, czy dieta zawiera wszystkie niezbędne mikro- i makroelementy (głównie magnez). Należy zrezygnować z przetworzonych produktów i ograniczyć ilość spożywanej soli. Dodatkowo warto zrezygnować z nałogów, głównie papierosów i alkoholu, choć także kawa może przyczyniać się do bólów głowy. Kolejnym krokiem jest unikanie sytuacji stresowych, choć we współczesnym, zabieganym trybie życia nie zawsze jest to możliwe.
Aktywność fizyczna
W przypadku bólów głowy należy znaleźć aktywność fizyczną, która działa uspokajająco i relaksacyjnie. Poleca się jogę, medytację, trening autogenny Schultza oraz trening Jacobsona. Często pomocne są krótkie spacery na świeżym powietrzu w otoczeniu zieleni. Właśnie dlatego lekarze zwykle zalecają krótkie wyjazdy na wieś czy w góry.
Pozostałe metody
Wiele osób sięga po metody alternatywne, które nie wiążą się ze stosowaniem leków. Popularnością i skutecznością cieszą się:
- akupunktura i igłoterapia (coraz popularniejsze stają się specjalne maty z wypustkami do akupresury);
- masaż tkanek głębokich (ponieważ często ból głowy wywołany stylem życia wiąże się z napięciem powięzi i tym samym aktywacją punktów spustowych);
- stretching, zwłaszcza górnej części ciała (grzbiet, kark, stawy ramienne);
- ziołolecznictwo;
- aromaterapia.
Polecane produkty:
Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy
Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Prusiński A., Bóle głowy – wybrane problemy, Polski Przegląd Neurologiczny, 1/2008.
- Magiera L., Klasyczny masaż leczniczy, Wydawnictwo BIO-STYL, Kraków 2006.
- Lipton R., Bigal M., Steiner T., Silberstein S., Olesen J., Klasyfikacja samoistnych bólów głowy, Neurology 63/2004.