Terapia manualna jest metodą leczniczo-diagnostyczną schorzeń układu ruchu. Przynosi ulgę w bólu m.in. przy chorobach zwyrodnieniowych stawów i chorobach kręgosłupa. Regularnie stosowane zabiegi skutecznie zmniejszają odczuwane przez pacjenta dolegliwości. Dodatkowo obserwowany jest zwiększony zakres ruchomości stawów. W wyniku terapii manualnej chory w dużym stopniu odzyskuje sprawność i wytrzymałość. Osiągnięcie takich efektów jest możliwe jedynie, gdy zabiegi wykonuje doświadczony specjalista fizjoterapii po wcześniejszym wywiadzie medycznym. Warto więc dowiedzieć się więcej o tej metodzie przed udaniem się do gabinetu rehabilitacji.
Terapia manualna – czym jest?
Terapia manualna to równocześnie metoda diagnozy, jak i leczenia zaburzeń narządów ruchu. Badanie wstępne, czyli badanie podmiotowe i przedmiotowe ma na celu rozpoznanie problemu oraz zakwalifikowanie pacjenta do tego typu leczenia. Stosowane są specjalne chwyty, pozwalające ocenić ruchomość stawów oraz źródło bólu. Odpowiednie uciskanie konkretnych miejsc i ustawienie ciała to elementy tzw. gry stawowej. Wymaga to wiedzy anatomicznej i ukończenia niezbędnych szkoleń, a umiejętnie przeprowadzany zabieg jest niemal całkowicie bezbolesny dla pacjenta. Co najważniejsze zazwyczaj przynosi natychmiastowy efekt.
Celem gry stawowej jest zniesienie występującego w stawie oporu, który blokuje wykonywanie swobodnych ruchów i powoduje ból. Określane jest to odzyskaniem prawidłowego ślizgu stawowego. Dzięki właściwie przeprowadzonej manipulacji, powierzchnie stawowe ustawiane są w naturalny sposób, dając większy komfort ruchu. Odczuwa się to jako „wskoczenie” stawu na swoje miejsce.
Warto wiedzieć, że początki leczenia dotykiem sięgają starożytności. Przez wieki specjalistów w tej dziedzinie nazywano kręgarzami. Dopiero w XIX wieku zaczęto traktować terapię manualną jako metodę leczniczą i opracowano zasady wykonywania zabiegów. Od tego czasu rozwinęły się liczne kierunki w tego rodzaju terapii, preferowane przez uznanych terapeutów. Do dziś popularnością cieszą się m.in. techniki Jandy, Lewita, Mulligana czy OMT Kaltenborn-Evjenth.
Zobacz również: Nastawianie kręgosłupa – czym naprawdę jest?
Terapia manualna – zastosowanie
Pierwotnie terapia manualna stosowana była przy schorzeniach i dolegliwościach bólowych kręgosłupa. Jednak zakres jej możliwości jest znacznie większy. Metodę tą zaleca się w leczeniu zaburzeń takich jak:
- chroniczne bóle głowy i bóle karku;
- rwa kulszowa i rwa barkowa;
- migreny;
- wady postawy (takie jak np. skolioza);
- ból kręgosłupa na różnych odcinkach;
- ból w stawach w obrębie kończyn górnych i dolnych;
- utrzymujące się zaburzenia snu, bez podłoża psychogennego.
Przebieg terapii
Sama terapia manualna, choć może przynieść odczuwalne efekty już po pierwszym zabiegu, to nie wszystko. Duże znaczenie ma właściwe przygotowanie pacjenta. W tym celu często zaleca się zabiegi fizykoterapii, mające rozgrzać i rozluźnić mięśnie. Korzystne działanie ma również masaż leczniczy. Należy pamiętać, że istotne jest też prowadzenie zdrowego trybu życia. Fizjoterapeuta instruuje chorego, jak może zapobiegać dolegliwościom bólowym przy wykonywaniu codziennych czynności, takich jak podnoszenie ciężarów, wstawanie, leżenie w różnych pozycjach. Wskazane jest również wykonywanie w domu ćwiczeń izometrycznych, które nie obciążają stawów.
Na poniższym filmie możemy zobaczyć przykład jednej z technik terapii manualnej u jednego z pacjentów naszego Centrum Fizjoterapeuty. W tym przypadku jest to manipulacja w odcinku lędźwiowym, czyli tzw. nastawianie kręgosłupa:
Przeciwwskazania do terapii manualnej
Niestety żadna metoda leczenia nie jest uniwersalnym remedium na bóle. Terapia manualna również nie może być prowadzona u wszystkich pacjentów. Przeciwwskazaniem jest jakiekolwiek osłabienie struktury kostnej i tkanki stawowej. Nie można więc korzystać z zabiegów, gdy stwierdzono zaawansowaną osteoporozę, złamania kości, pęknięcia kości, naderwania wiązadeł, niestabilność stawu oraz inne schorzenia układu kostnego, np. gruźlicę kości. Nie należy również wykonywać zabiegów u pacjentów z nasilonym stanem zapalnym przebiegającym z gorączką.
Terapia manualna – podsumowanie
Terapia manualna obejmuje duży zakres technik diagnostycznych i technik leczniczych. Może przynieść zaskakujące rezultaty w krótkim czasie. Należy jednak podchodzić do niej z rozsądkiem. Zabiegi mogą wykonywać tylko wykształceni specjaliści po ukończeniu specjalistycznych kursów, którzy przed rozpoczęciem pierwszego badania wykonają wszechstronny wywiad z pacjentem. Zagwarantuje to bezpieczeństwo i pozwoli uzyskać zadowalające efekty.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Rosiński M., Terapia manualna wybranych dysfunkcji kończyny górnej, Wydawnictwo Elamed, Katowice 2014.
- Frisch H., Roex J., Terapia manualna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
2 Responses
Bardzo ciekawy artykuł przedstawiający czym tam naprawdę jest terapia manualna. Pracuje jako fizjoterapeuta i celem podniesienia swoich kompetencji podjęłam studia podyplomowe . Jestem na drugim semestrze i zdobyłam już sporo informacji z zakresu terapii manualnej. Z doświadczenia koleżanek z branży wiem, że wiedza z tego tematu jest bardzo istotna.
Czy taką technikę jak na filmie można zastosować po mikrodisektomii L5/S1 jeśli tak po jakim czasie?