Metoda Maitlanda stosowana jest w terapii manualnej. Składa się z 3 części: badania, terapii i oceny. Badanie składa się z części subiektywnej oraz obiektywnej i jest stosowane przed oraz podczas terapii. Ocena z kolei sprawdza każdy aspekt terapii.
Metoda Maitlanda – założenia
Twórcą metody był australijski fizjoterapeuta – Geoffrey Maitland. Uważał, że w pracy rehabilitanta najważniejsze jest rozwiązanie danego problemu funkcjonalnego poprzez zniesienie odczuć bólowych, przywrócenie odpowiedniej ruchomości w stawie oraz wyrównanie napięcia mięśniowego. Podczas tworzenia swojej metody posłużył się pracami szwedzkiego neurochirurga, który badał zależność między ruchami kręgosłupa, a objawami bólowymi ze strony ośrodkowego układu nerwowego.
W tej koncepcji nie jest najważniejsze odkrycie bezpośredniej przyczyny dysfunkcji, lecz obserwacja objawów i zastosowanie najwłaściwszych technik terapeutycznych.
Badanie
Metoda Maitlanda charakteryzuje się bardzo dużą drobiazgowością badania. Pacjenta poddaje się badaniu po każdej zastosowanej technice, aby sprawdzić jak wpływa na ból, zwiększenie ruchomości i napięcie mięśniowe. Zmiana bądź brak zmian tych parametrów wskazuje, jak należy poprowadzić dalsze leczenie.
Pierwsza część badania jest subiektywna. Terapeuta zaznacza na diagramie obszar bolesności, częstotliwość, rodzaj i intensywność wrażeń subiektywnych pacjenta. Ważne jest, aby dowiedzieć się, jakie ruchy i pozycje wywołują u pacjenta dolegliwości bólowe, po jakim czasie one występują i jak długo trwają.
Dzięki odpowiednio przeprowadzonemu wywiadowi i badaniu, pacjenta można przyporządkować do jednej z 4 grup:
- SIN – pacjenci w stanie ostrym, nawet niewielki ruch powoduje ból utrzymujący się przez dłuższy czas;
- EOR – ból pojawia się wyłącznie na końcu zakresu ruchu;
- ROM / PDM – ból trwa przez cały czas podczas wykonywania danej czynności;
- MP – ból pojawia się wyłącznie po dłużej trwającym obciążeniu.
Druga część badania polega na ocenie obiektywnej. Badaniu poddaje się struktury i stawy znajdujące się w obrębie obszaru bólowego oraz mogące na ten obszar rzutować. W metodzie istnieje także idea tzw. „kwadrantów”, czyli kompleksowych wzorców ruchowych, charakterystycznych dla każdego stawu. W czasie ich wykonywania dana struktura jest maksymalnie rozciągana, a pojawienie się bólu bądź zaburzenie przebiegu linii kwadrantu określa miejsce dysfunkcji, a pośrednio również rodzaj uszkodzenia.
Terapia
Dobór środków terapeutycznych jest ściśle związany z wynikami wcześniej przeprowadzonego badania. Do głównych sposobów terapeutycznych zalicza się mobilizację oraz manipulację.
Zobacz również: Nastawianie kręgosłupa – czym tak naprawdę jest.
Przed rozpoczęciem leczenia na podstawie badania należy ustalić, które objawy mogą być leczone oraz które techniki można zastosować.
Mobilizacja
To bierne i rytmiczne oscylacje w obrębie obecnie możliwego zakresu ruchomości. Można wykonać je w 4 stopniach:
- I – ruch o małej amplitudzie, występujący w początkowym zakresie ruchu. W tym stopniu mobilizację wykonuje się 2-3 razy w serii, po około 10 sekund, z 10-15 sekundami przerwy. Najczęściej u osób z grupy SIN.
- II – ruch o dużej amplitudzie w środkowym zakresie ruchu. Mobilizację wykonuje się 2-3 razy w serii, po około 20-30 sekund, z 30 sekundowymi przerwami. Najczęściej u osób z grupy EOR.
- III – ruch o dużej amplitudzie na końcu ruchu. Mobilizację wykonuje się 4-5 razy w serii, po 30-60 sekund, z minutowymi przerwami. Najczęściej u osób, u których zauważa się zarówno ból na końcu zakresu ruchu jak i opór tkankowy.
- IV – ruch o małej amplitudzie na końcu ruchu. Wskazania są podobne jak w przypadku stopnia III.
Manipulacje
Są to nagłe i szybkie wykonywanie ruchu, który przekracza aktualnie możliwy zakres ruchomości. Przebiega bez kontroli ze strony pacjenta. Według Maitlanda, zawsze należy dobrać najłagodniejszą technikę umożliwiającą poprawę stanu zdrowia, ponieważ najważniejsze jest bezpieczeństwo.
Polecane produkty:
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... | |
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zembaty A., Kinezyterapia. Tom II, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2003.
- Frisch H., Roex J., Terapia manualna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.