Fizjoterapia pediatryczna to dziedzina rehabilitacji zajmująca się głównie diagnostyką i leczeniem problemów narządu ruchu u najmłodszych pacjentów. Jednak dział ten dotyczy również ogólnego wspierania rozwoju psychofizycznego dzieci, a także schorzeń niekiedy niezwiązanych z aparatem ruchu, na przykład zaburzeń logopedycznych czy nawet urologicznych (fizjoterapia urologiczna dziecięca). Specjalista pracujący z dziećmi powinien charakteryzować się wyjątkową empatią, cierpliwością oraz bardzo dobrym podejściem do tej grupy pacjentów.
Fizjoterapia pediatryczna – czym się zajmuje?
Mówiąc w znacznym skrócie, fizjoterapia pediatryczna zajmuje się usprawnianiem dzieci. Sprawdzi się więc w przebiegu chorób, schorzeń i problemów zdrowotnych takich jak:
- wady postawy, np. skoliozy, boczne skrzywienia kręgosłupa, płaskostopie, kolana koślawe, kolana szpotawe, klatka piersiowa kurza lub klatka piersiowa lejkowata i wiele innych;
- zaburzenia napięcia mięśniowego, w tym wzmożone napięcie mięśniowe lub obniżone napięcie mięśniowe także u noworodków i niemowląt;
- choroby wrodzone, wady genetyczne, zaburzenia obecne już w momencie narodzin, np. mózgowe porażenie dziecięce czy zespół Downa;
- problemy układu nerwowego u najmłodszych, w tym spastyczność mięśni, zaburzenia czucia, zaburzenia równowagi i koordynacji;
- problemy natury sensorycznej;
- dysplazja stawów biodrowych;
- asymetria ruchów lub asymetria pozycji złożeniowych;
- przetrwałe odruchy pierwotne;
- dolegliwości bólowe stawów obwodowych i kręgosłupa;
- przebyte złamania kości, skręcenia stawów, zwichnięcia stawów i inne kontuzje doznane u najmłodszych.
I wiele innych. Wszelkie niepokojące aspekty zawsze warto skonsultować ze specjalistą, który oceni, czy w danym wieku są one jeszcze fizjologią, czy może przechodzą już w patologię wymagającą rozpoczęcia terapii. Przykładem takiego problemu jest płaskostopie. Do około 4. roku życia jest to zjawisko całkowicie normalne, po czym w okolicach tego wieku poduszeczka tłuszczowa na stopie zanika i tym samym wysklepia się łuk podłużny i łuk poprzeczny w stopie.
Profilaktyczna fizjoterapia dziecięca
Nie w każdym przypadku prowadzi się fizjoterapię dziecięcą u pacjentów mających rzeczywiste, zdiagnozowane problemy zdrowotne. Niekiedy ma ona charakter prewencyjny, np. u dzieci, które przeszły ciężki poród siłami natury, poród powikłany lub poprzez cięcie cesarskie, doznały kontuzji lub przeszły poważną chorobę. Wówczas uczęszczając na fizjoterapię dziecięcą rodzice mają pewność, że dalszy rozwój psychoruchowy jest maksymalnie zaopiekowany i będzie przebiegał możliwie najlepiej. Zdecydowanie korzystniej jest udać się do fizjoterapeuty dziecięcego i upewnić się, że niepokojąca nas kwestia jest jednak fizjologią, niż zbagatelizować drobny pozornie problem i w późniejszym czasie zmagać się z jego konsekwencjami. Im wcześniej rozpoczniemy ewentualną fizjoterapię, tym prawdopodobniej w wielu przypadkach będzie ona krótsza i mniej wymagająca.
Dla kogo jest fizjoterapia dziecięca?
Z fizjoterapii dziecięcej mogą skorzystać wszystkie dzieci bez względu na wiek. Nierzadko kwalifikują się do niej już dzieci tuż po narodzinach, a więc noworodki, a także niemowlęta (dzieci do 1. roku życia). Z zajęć integracji sensorycznej korzystają powszechnie dzieci w wieku wczesnoszkolnym, zaś problemy narządu ruchu i wady postawy są leczone nie tylko u dzieci, ale i u dojrzewającej młodzieży. Można więc podsumować że z fizjoterapii dziecięcej korzystają pacjenci w wieku 0-18 lat.
Metody fizjoterapii dziecięcej
Do najczęściej praktykowanych metod fizjoterapii dziecięcej zaliczyć możemy:
- metoda PNF – proprioceptywne mięśniowo-nerwowe torowanie, wykorzystujące neurofizjologiczne wzorce ruchowe celem poprawy kontroli motorycznej, mobilności stawów oraz ogólnej sprawności;
- metoda Vojty – polega na wywoływaniu wrodzonych odruchów u dziecka celem uzyskania pożądanych efektów terapeutycznych w postaci określonych reakcji. Stymulacja polega na uciskaniu konkretnych punktów na ciele w wybranych pozycjach ciała, co prowadzi do aktywacji odpowiednich mięśni i wzorców ruchowych;
- NDT-Bobath – wpływa bardzo silnie na układ nerwowy, wywołujący pożądane reakcje ciała przez wykorzystanie całkowicie naturalnych wzorców ruchowych;
- trójpłaszczyznowa terapia manualna stóp – mówiąc w znacznym skrócie, jest to rozciąganie przykurczonych mięśni i tkanek oraz utrwalanie całego procesu poprzez bandażowanie.
Zobacz również: Trójwymiarowa manualna terapia wad stóp u dzieci – książka (recenzja).
W fizjoterapii dziecięcej stosuje się jednak znacznie więcej różnorodnych, specjalistycznych metod. Innymi są:
- kinesiotaping;
- specyficzne metody korygujące wady postawy;
- dobór wkładek ortopedycznych;
- indywidualnie dobrane ćwiczenia, które dziecko będzie musiało wykonywać samodzielnie w domu pod okiem rodzica.
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kułak W., Okurowska-Zawada B., Sienkiewicz D., Paszko-Patej G., Współczesne metody rehabilitacji dzieci i młodzieży, Białystok 2014.
- Nowak B., Maciąg M., Fizjoterapia w pediatrii i zagadnienia pokrewne, Lublin 2017.
