Wzorzec ruchu to określona kolejność aktywacji poszczególnych mięśni w czasie wykonywanego ruchu. Idealne wzorce ruchu sprawiają, że ruch jest bezpieczny, efektywny i ekonomiczny tzn. organizm zużywa możliwie najmniej energii na jego wykonanie.
Wzorzec ruchu – charakterystyka
Podstawowe wzorce ruchowe (inaczej: wzorce torebkowe) to specyficzne ruchy pozwalające na jednoczesną ocenę funkcjonalnej mobilności, stabilności i koordynacji nerwowo-mięśniowej. Ich znajomość jest przydatna między innymi w terapii manualnej czy systemie oceny funkcjonalnej. Są one podstawą między innymi manualnej metody Cyriax’a.
Wzorce torebkowe dla poszczególnych stawów
Jeśli torebka stawowa jest obkurczona w całości, mamy styczność z tak zwanym wzorcem torebkowym. Dochodzi wówczas do charakterystycznych i proporcjonalnych ograniczeń określonych zakresów ruchów. Procentowe zestawienie tych ruchów prezentuje się w ten sposób, że w pierwszej kolejności wymieniane są ruchy najbardziej ograniczone, a po nich kolejno mniej ograniczone. Wzorce torebkowe dla poszczególnych, wybranych stawów prezentują się następująco:
- międzypaliczkowe: zgięcie-wyprost;
- śródręczno-paliczkowy kciuka: wszystkie kierunki (przy czym najbardziej ograniczone jest zgięcie);
- nadgarstkowo-śródręczny kciuka: odwodzenie-wyprost;
- promieniowo-nadgarstkowy: zgięcie-wyprost;
- promieniowo-łokciowy bliższy: odwracanie-nawracanie;
- promieniowo-łokciowy dalszy: pełen zakres ruchu, ból na końcu odwracania i nawracania;
- ramienno-promieniowy: zgięcie-wyprost-odwracanie-nawracanie;
- barkowo-obojczykowy oraz mostkowo-obojczykowy: ból na końcu zakresu ruchu;
- ramienny: rotacja zewnętrzna-odwodzenie-rotacja wewnętrzna;
- skokowo-goleniowy: zgięcie-wyprost;
- piszczelowo-strzałkowy: ból podczas napinania struktur okołostawowych;
- kolanowy: zgięcie-wyprost;
- biodrowy: wyprost-odwodzenie-rotacja wewnętrzna;
- lędźwiowy odcinek kręgosłupa: skłon boczny i rotacje-wyprost;
- piersiowy odcinek kręgosłupa: skłon boczny i rotacje-wyprost;
- szyjny odcinek kręgosłupa: skłon boczny i skręty-wyprost.
Tak proporcjonalne ograniczenia występują wyłącznie wówczas, gdy zajęta jest cała torebka stawowa. W przypadku zajęcia tylko jej części, dolegliwości bólowe czy ograniczenia ruchomości występują podczas rozciągania obkurczonej części. Rozpoznanie wzorca umożliwia szybkie i precyzyjne wskazanie toczącego się w obrębie stawu stanu zapalnego lub zwyrodnienia.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Michnik R., Jurkojć J., Rak Z. (i inni), Analiza kinematyczna wzorców ruchowych stosowanych w rehabilitacji kończyny dolnej, Aktualne Problemy Biomechaniki, 5/2011.
- Kochański B., Plaskiewicz A., Kałużny K., Functional Movement Screen (FMS) – kompleksowy system oceny funkcjonalnej pacjenta, Journal of Education, Health and Sport, 5/2015.
- Kaltenborn F.M., Manualne mobilizacje stawów kończyn, Wydawnictwo Comer, Toruń, 1996.