Rwa barkowa (łac. brachialgia), zwana także rwą ramienną określa korzeniowy zespół bólowy wynikający z podrażnienia nerwów wchodzących w skład splotu ramiennego (C5-Th1). Nerwoból występuje w karku oraz ramieniu, może promieniować wzdłuż całej kończyny górnej, do palców oraz na obręcz barkową z przodu (klatka piersiowa) i z tyłu (łopatka, grzbiet).
Przyczyny
Przyczyny powodującej rwę barkową należy szukać wśród czynników mogących wywołać podrażnienie korzeni nerwowych. Może to być:
- ucisk: nadmiernie napięte mięśnie szyi (np. zespół mięśnia pochyłego przedniego), dyskopatia, zmiany zwyrodnieniowe kręgów szyjnych, nowotwory;
- stan zapalny okolicznych tkanek lub samego nerwu;
- uraz bezpośredni.
Uznaje się jednak, że rwa ramienna występuje najczęściej w wyniku stenozy kanałów korzeniowych w przebiegu spondylozy. Dużą rolę odgrywają tu zniekształcenia wyrostków haczykowatych na tle utraty amortyzującego działania krążków międzykręgowych. Patologia ta najczęściej dotyczy odcinka C5-C6 oraz C6-C7, ponieważ jest on najbardziej obciążony czynnościowo.
Objawy
Ból jednostronny, promieniujący na przebiegu zajętego nerwu od karku do kończyny górnej pojawia się zazwyczaj nagle, częściej rano po przebudzeniu. Niekiedy dolegliwości obejmują również okolicę łopatki i przednią stronę klatki piersiowej. Mogą występować również inne objawy neurologiczne jak parestezje (mrowienie, pieczenie), zaburzenia czucia, niedowłady. Dolegliwości nasilają się przy ruszaniu szyją, kaszlu, przyspieszonym oddechu torem żebrowym. Podsumowując, następstwem są jedno lub wieloodcinkowe zespoły korzeniowe charakteryzujące się parestezjami i dolegliwościami bólowymi, a także zniesieniem korzeniowych wrażeń czuciowych i zaburzeń motoryki.
Zobacz również: Niedowład Erba (porażenie splotu ramiennego).
Diagnostyka
W badaniu przedmiotowym można stwierdzić:
- dodatni objaw Bikelesa;
- zwiększone napięcie i skrócenie mięśni szyjnych;
- ograniczenie ruchomości kręgosłupa szyjnego związane z bólem i/lub przykurczem mięśni;
- zaburzenia czucia wzdłuż przebiegu zajętego nerwu;
- osłabienie odruchów;
- bolesność w dole nadobojczykowym.
Objaw Bikelesa objawia się bólem podczas prostowania zgiętego przedramienia, wcześniej podniesionej i odwiedzionej kończyny górnej.
Diagnostyka różnicowa
Rwa barkowa wiąże się z bólem promieniującym oraz nie ogranicza ruchów biernych w stawie ramiennym, co ma miejsce w przypadku zespołu bolesnego barku. W rozpoznaniu pomocne są badania RTG i MRI.
Leczenie
Leczenie rwy barkowej obejmuje farmakoterapię oraz fizjoterapię. Przy odpowiednim leczeniu dolegliwość trwa najczęściej do 12 tygodni. Jednak zdarzają się cięższe przypadki, kiedy objawy utrzymują się nawet wiele miesięcy. Farmakoterapia obejmuje:
- niesteroidowe leki przeciwzapalne;
- środki obniżające napięcie mięśniowe;
- leki przeciwbólowe.
Z kolei fizjoterapia może obejmować wiele metod, których korzystne działanie zostało udowodnione. Wśród nich znajduje się kinezyterapia, terapia manualna, metoda McKenziego, a także różnego rodzaju zabiegi fizykalne. Rehabilitacja ukierunkowana jest na zwalczanie dolegliwości bólowych, przywracanie siły mięśniowej oraz zapobieganie nawrotom objawów.
Kinezyterapia obejmuje wyciągi odcinka szyjnego (pętla Glissona) – przy dyskopatii, ćwiczenia bierne, wspomagane i czynne stawu ramiennego. Najczęściej stosowane zabiegi fizykalne w przypadku rwy ramiennej to:
- elektroterapia (głównie galwanizacja, diadynamik i prądy interferencyjne);
- laseroterapia;
- krioterapia w stanie ostrym.
Pomocny jest również kinesiotaping, którego głównym zadaniem jest wspomaganie efektów uzyskanych poprzez odpowiednio przeprowadzoną fizjoterapię.
Na poniższym filmie, na przykładzie jednego z naszych pacjentów z Centrum Fizjoterapeuty pokazujemy kilka technik z warsztatu medycyny manualnej, które mogą być pomocne w leczeniu bólu barku:
Ponadto stosuje się masaż kontralateralny, karku i obręczy barkowej, rozluźnianie mięśniowo-powięziowe szyi, masaż głęboki mięśni pochyłych oraz poizometryczną relaksację mięśni przykurczonych.
Polecane produkty:
|
Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy
Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Piskorz J., Iłżecka J., Wójcik G., (i inni), Interwencyjne metody leczenia bólu w obrębie barku, Zdrowie i Dobrostan, 2/2014.
- Czupryniak K., Skuteczność metody McKenziego w rwie ramiennej, 2/2017.
