Niedowład Erba to porażenie splotu ramiennego i dotyczy korzeni nerwów C5 i C6. Inaczej mówiąc, to uszkodzenie pnia górnego, który odpowiada za ruchy barku i łokcia.
Objawy
Uszkodzenie górnej części splotu ramiennego następuje najczęściej przy porodzie, w wyniku pociągania za kończynę górną lub podczas upadku na okolicę stawu ramiennego (częsta kontuzja wśród motocyklistów). Następuje porażenie:
a także zginaczy stawu łokciowego:
W znacznie mniejszym stopniu uszkodzeniu ulegają przywodziciele ramienia. Gdy uszkodzenie jest w pobliżu części proksymalnej (bliższej) korzonków C5-C6 porażeniu ulega mięsień zębaty przedni.
Inne objawy niedowładu Erba:
- brak odwodzenia ramienia;
- brak rotacji zewnętrznej ramienia;
- brak zginania przedramienia;
- sporadycznie: upośledzenie prostowania stawu łokciowego, ręki i palców;
- zaburzenia czucia na zewnętrznej powierzchni ramienia;
- brak odruchu z mięśnia dwugłowego ramienia;
- porażone mięśnie ulegają zanikom.
Niedowład Erba – leczenie
Rehabilitacja jest uzależniona między innymi od charakteru uszkodzenia oraz od wieku pacjenta.
Sprzęt ortopedyczny
Jeśli niedowład Erba ma przyczynę okołoporodową, stosuje się szyny utrzymujące kończynę górną w rotacji zewnętrznej oraz odwiedzeniu. Bardzo często w początkowym okresie uszkodzenia kończyna górna jest zimna i słabo ukrwiona, dlatego należy zadbać o jej ogrzewanie. W takim przypadku zaleca się zakładanie specjalnych rękawów, najlepiej wykonanych z prawdziwej wełny. W przypadku dorosłych pacjentów stosuje się szynę odwodzącą, którą przejściowo można zastąpić temblakiem.
Zobacz również: Rehabilitacja barku – ogólne zasady.
Kinezyterapia
Kinezyterapia służy między innymi jak największemu odzyskaniu sprawności funkcjonalnej uszkodzonej kończyny górnej. W pierwszym etapie leczenia wykonuje się ćwiczenia bierne kończyny górnej w pełnym zakresie ruchomości. Celem jest przeciwdziałanie zanikom mięśniowym oraz zwłóknieniu mięśni. Ćwiczenia powinny być przeprowadzane już po porodzie.
Podczas wykonywania ćwiczeń należy zwrócić szczególną uwagę na sposób ich prowadzenia. Nie może dojść do podwichnięć lub zwichnięć. Najważniejsze jest, aby ćwiczenia wykonywać regularnie i często. Ćwiczenia prowadzone są głównie metodą Vojty oraz NDT-Bobath. W późniejszym okresie do fizjoterapii można dodać wzorce PNF, które dodatkowo nauczą pacjenta między innymi prawidłowego sposobu prowadzenia ruchu kończyną górną.
W starszym wieku należy:
- zapisać dziecko na zajęcia sportowe, np. basen – 2 razy w tygodniu;
- regularnie ćwiczyć zdolności manualne ręki;
- regularnie wykonywać ćwiczenia czynne.
Dobrym pomysłem podczas prowadzenia fizjoterapii w starszym wieku jest wplatanie kinezyterapii do gier i zabaw.
Fizykoterapia
Niezwykle pomocna jest elektrostymulacja. Nie każde dziecko posiadające niedowład Erba potrzebuje takich fizykoterapii. Jednakże w większości przypadków zabiegi z użyciem prądów są zalecane. Innym obszarem fizykoterapii jest ciepłolecznictwo. Odpowiednia temperatura znacznie przyspiesza regenerację włókien mięśniowych i struktur w stawach barku.
Inne metody fizjoterapeutyczne
W przypadku niedowładu typu Erba stosuje się także masaż wibracyjny, masaż podwodny, laseroterapię, igłoterapię czy akupunkturę. Często wykonuje się także klasyczny masaż leczniczy. Zwłaszcza u noworodków ma on pomóc w rozwinięciu się mięśni w okolicy uszkodzonego obszaru, aby dziecko w przyszłości mogło swobodnie używać kończyny górnej. W kolejnych etapach rozwoju masaże zmniejszają bolesne napięcia mięśniowe lub aktywizują dany mięsień.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
- Kwolek A., Fizjoterapia w neurologii i neurochirurgii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- K.W. Linsady W. K., Bone I., Fuller G., Neurologia i neurochirurgia, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013.
- Kruczyński J., Szulc A., Wiktora Degi Ortopedia i rehabilitacja. Wybrane zagadnienia z zakresu chorób i urazów narządu ruchu dla studentów i lekarzy, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.