Mięsień dwugłowy ramienia (łac. musculus biceps brachii) należy do grupy przedniej mięśni ramienia i leży powierzchownie na jego przedniej powierzchni. Przebiega od łopatki do kości promieniowej i jest dobrze widoczny podczas skurczu z powodu znacznego pogrubienia.
Mięsień dwugłowy ramienia – budowa
Mięsień dwugłowy ramienia jest wrzecionowaty, gruby, okrągławy i posiada dwie głowy.
Głowa długa rozpoczyna się długim i cienkim ścięgnem na guzku nadpanewkowym łopatki oraz na obrąbku stawowym. Początkowo biegnie do boku, a następnie w bruździe międzyguzkowej kości ramiennej ku dołowi gdzie obejmuje ją pochewka maziowa międzyguzkowa. Poniżej położenie ścięgna ustala mięsień piersiowy większy, który krzyżuje je od strony przedniej.
Głowa krótka rozpoczyna się na wyrostku kruczym łopatki wąskim, płaskim i krótkim ścięgnem, zrośniętym ze ścięgnem mięśnia kruczo-ramiennego.
Następnie obie głowy biegną ku dołowi i łączą się tworząc wrzecionowaty brzusiec.
Poniżej stawu łokciowego włókna mięśniowe przechodzą w mocne ścięgno, a częściowo w powierzchowne, cienkie i płaskie rozcięgno mięśnia dwugłowego ramienia. Rozcięgno to biegnie skośnie ku dołowi oraz przyśrodkowo przed mięśniem nawrotnym obłym i kończy się w powięzi przedramienia. Właściwe ścięgno kieruje się w głąb i przyczepia do guzowatości kości promieniowej.
Mięsień dwugłowy ramienia – przyczepy
Przyczepy mięśnia dwugłowego ramienia można zatem zapisać w skrócie:
- przyczep początkowy (pp):
– głowa długa (łac. caput longum) – guzek nadpanewkowy łopatki;
– głowa krótka (łac. caput breve) – wyrostek kruczy łopatki;
- przyczep końcowy (pk):
– guzowatość kości promieniowej.
Po obu stronach mięśnia dwugłowego ramienia przebiegają dwie bruzdy: boczna i przyśrodkowa. W bruździe bocznej biegnie żyła odpromieniowa, a w bruździe przyśrodkowej, położone są: żyła odłokciowa, natomiast pod nią tętnica ramienna oraz nerw pośrodkowy.
Kaletki maziowe
W otoczeniu ścięgien mięśnia dwugłowego znajduje się kilka kaletek maziowych. Kaletka dwugłowo-promieniowa występuje stale i leży między guzowatością kości promieniowej, a ścięgnem końcowym mięśnia dwugłowego. Jej zadaniem jest zapobieganie ocieraniu się ścięgna o kość w ruchach nawracania i odwracania. Z kolei kaletka łokciowa międzykostna często występuje z tych samych przyczyn co poprzednia i leży między ścięgnem końcowym mięśnia dwugłowego, a kością łokciową.
Mięsień dwugłowy ramienia – czynność (funkcje)
Mięsień dwugłowy ramienia jest mięśniem dwustawowym, ponieważ działa zarówno na staw ramienny, jak i na staw łokciowy. Jednak jego działanie na staw ramienny jest mniej więcej o 1/3 słabsze niż działanie na staw łokciowy.
W stawie ramiennym mięsień dwugłowy ramienia podnosi ramię do przodu, czyli je zgina wspólnie z mięśniem kruczo-ramiennym, mięśniem naramiennym i mięśniem nadgrzebieniowym, przy czym głowa kości ramiennej pełni funkcję bloczka. Ponadto głowa długa odwodzi ramię i obraca je do wewnątrz. Z kolei głowa krótka przywodzi ramię i w ruchu tym współpracuje z mięśniem kruczo-ramiennym.
W stawie łokciowym jest nie tylko zginaczem, ale także najsilniejszym mięśniem odwracającym przedramię i rękę. W położeniu pronacyjnym ścięgno mięśnia dwugłowego owija się dokoła kości promieniowej, odwraca przedramię sprowadzając je w położenie supinacyjne i dopiero wtedy zaczyna je zginać.
Zobacz również: Pronacja i supinacja.
Mięsień dwugłowy ramienia najsilniej kurczy się w położeniu odwróconym ramienia.
Porażenie mięśnia dwugłowego ramienia
W przypadku porażenia mięśni zginaczy ramienia czynność mięśnia dwugłowego ramienia staje się znacznie bardziej upośledzona niż w razie porażenia mięśnia trójgłowego ramienia (mięśnia prostownika), gdyż samym swoim ciężarem przedramię się prostuje. Jeżeli porażeniu ulega nerw promieniowy, ruchy supinacyjne przedramienia umożliwia wyłącznie mięsień dwugłowy ramienia. Gdy ramię jest całkowicie wyprostowane, mięsień dwugłowy ramienia nie może wykonać ruchów odwracania.
Zobacz również: Zapalenie ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia.
Unerwienie mięśnia dwugłowego ramienia
Unerwienie mięśnia dwugłowego ramienia zapewnia nerw mięśniowo-skórny, wychodzący ze splotu ramiennego.
Unaczynienie mięśnia dwugłowego ramienia
Unaczynienie mięśnia dwugłowego ramienia pochodzi z gałązek mięśniowych odchodzących od tętnicy ramiennej i tętnicy pachowej.
Polecane produkty:
Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy
Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
- Sokołowska-Pituchowa J., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
- Ignasiak Z., Janusz A., Jarosińska A., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2013.