Galwanizacja jest zabiegiem fizykalnym z zakresu elektrolecznictwa, który wykorzystuje korzystne działanie prądu stałego. Prąd stały jest bardzo dobrze przewodzony przez krew, limfę, mocz, tkankę mięśniową, tkankę łączną, a także płyn mózgowo-rdzeniowy. Znacznie słabiej przewodzą go nerwy, kości, ścięgna, tkanka tłuszczowa oraz torebki stawowe. Z kolei paznokcie, włosy czy warstwa rogowa skóry nie przewodzą prądu.
Galwanizacja – metodyka
Na samym początku należy przygotować pacjenta do zabiegu. Jego pozycja musi być wygodna, a ciało w okolicy objętej procedurą odsłonięte, oczyszczone i suche. Należy zdjąć wszelkie metalowe elementy i ozdoby.
Jak wspomniano wyżej, warstwa rogowa skóry stanowi opór dla przepływu prądu stałego. Zatem w celu jego zmniejszenia, między skórą, a elektrodą należy umieścić zwilżony ciepłą wodą podkład tkaninowy grubości od 1 do 2 cm.
Do zabiegu wykorzystuje się 2 elektrody – czynną i bierną. W zależności od zamierzonego efektu wyróżniamy galwanizację anodową (gdy elektrodą czynną jest anoda) lub galwanizację katodową (gdy elektrodą czynną jest katoda). Elektroda czynna powinna być mniejsza od biernej.
Rodzaje galwanizacji
Wyróżniamy kilka rodzajów galwanizacji w zależności od umiejscowienia elektrod:
- galwanizacja poprzeczna – charakteryzuje się głęboką penetracją tkanek przez prąd stały. Elektrody ułożone są przeciwlegle, a prąd przepływa przez poprzeczny wymiar kończyn;
- galwanizacja podłużna – charakteryzuje się stosunkowo płytką penetracją tkanek. Elektrody układa się w jednej płaszczyźnie, przy czym prąd przepływa przez podłużny wymiar kończyny;
- galwanizacja labilna – jedna z elektrod jest umiejscowiona na stałe, natomiast druga zmienia swoje położenie w trakcie zabiegu.
Czas zabiegu
Czas trwania zabiegu nie powinien być krótszy niż 20 minut. W obrębie szyi i głowy nie powinien przekraczać 15 minut.
Galwanizacja zstępująca
Proksymalne ułożenie anody i dystalne ułożenie katody powodują obniżenie pobudliwości, rozluźnienie oraz zmniejszają dolegliwości bólowe.
Galwanizacja wstępująca
Proksymalne ułożenie katody i dystalne ułożenie anody wywołują działanie pobudzające, przekrwienne i stymulujące. Z tego względu takie ułożenie elektrod często jest wybierane przy niedowładach i porażeniach.
Dawkowanie
Odpowiednią dawkę ustala się w zależności od czasu trwania zabiegu, wrażliwości pacjenta na prąd, rodzaju i umiejscowienia schorzenia, a także powierzchni elektrody czynnej.
W fizjoterapii wyróżnia się 3 podstawowe dawki u osób dorosłych:
- słaba – od 0,01 do 0,1 mA/cm2 powierzchni elektrody czynnej;
- średnia – do 0,3 mA/cm2 powierzchni elektrody czynnej;
- mocna – do 0,5 mA/cm2 powierzchni elektrody czynnej.
Według Konarskiej stosować można także dawkę maksymalną, która wynosi do 1mA/cm2 powierzchni elektrody czynnej.
Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku niemowląt i dzieci:
- niemowlęta – dawka powinna wynosić od 0,02 do 0,05 mA/cm2 elektrody czynnej;
- dzieci do 1 roku życia – maksymalna dawka 3 mA;
- dzieci do 3 roku życia – maksymalna dawka 5 mA.
Wymienione wyżej zakresy natężenia prądu stałego zalicza się do dawkowania obiektywnego. W praktyce dawkę dostosowuje się subiektywnie, to znaczy, że głównym jej wyznacznikiem są odczucia pacjenta. Powinien on odczuwać przyjemne mrowienie, przy czym ze względów bezpieczeństwa nie przekracza się 3-5 mA w okolicy głowy i szyi oraz 25-30 mA na większych obszarach.
Galwanizacja – wskazania
Wśród wskazań do wykonania galwanizacji znajdują się:
- nerwobóle;
- utrudniony zrost kostny;
- zaburzenia krążenia obwodowego;
- porażenia wiotkie;
- zespoły bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kończyn i stawów kręgosłupa;
- przewlekłe zapalenie nerwów, splotów i korzeni nerwowych.
Cel galwanizacji uzależniony jest od umiejscowienia elektrod. Pod anodą obserwuje się zmniejszenie pobudliwości nerwów oraz działanie przeciwzapalne. Natomiast pod katodą przekrwienie naczyń krwionośnych. W przypadku utrudnionego zrostu kostnego zaleca się natomiast galwanizację poprzeczną.
Zobacz również: Złamanie kości.
Galwanizacja – przeciwwskazania
Do przeciwwskazań zaliczamy:
- ropne stany zapalne skóry i tkanek miękkich;
- wypryski i owrzodzenia skóry;
- stany gorączkowe;
- porażenia spastyczne;
- ciążę;
- nowotwory;
- zapalenie żył;
- zagrożenie zatorami;
- zaburzenia czucia;
- wszczepione implanty lub rozrusznik serca;
- ostre stany zapalne;
- metalowe przedmioty na drodze przepływu prądu.
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mika T., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1996.
