Komórka tłuszczowa (inaczej: adipocyt) to podstawowa komórka tworząca tkankę tłuszczową w organizmie człowieka, którą dzieli się na 3 kluczowe typy. Choć dąży się do tego, aby poziom tłuszczu w organizmie był raczej niewielki (w innym razie mamy do czynienia z nadwagą i otyłością), adipocyty w odpowiednich ilościach pełnią w ustroju niezwykle ważne funkcje.
Komórka tłuszczowa – rodzaje
W medycynie i fizjologii wyróżnia się aż 3 typy komórek tkanki tłuszczowej:
- biała komórka tłuszczowa – zlokalizowane głównie w tkance podskórnej, okołonarządowej i otrzewnowej;
- brązowe komórka tłuszczowa – zlokalizowane w okolicy międzyłopatkowej i szyjnej;
- różowa komórka tłuszczowa – zlokalizowane w aktywnym gruczole mlekowym.
Brązowa tkanka tłuszczowa, jaką tworzą brązowe adipocyty, spełnia nieco inną rolę niż tkanka tłuszczowa biała. Ze względu na odmienną strukturę wewnątrzkomórkową jest ona przystosowana do generowania ciepła. Stąd tkanka ta jest bardziej rozwinięta u niemowląt i dzieci, a wraz z wiekiem ulega częściowej degeneracji. Wraz z postępującym i niemożliwym do zahamowania procesem starzenia się organizmu dochodzi do powolnego zaniku brązowej tkanki tłuszczowej, co w rezultacie może skutkować pogorszeniem utrzymania prawidłowej temperatury ciała u osób starszych. Natomiast adipocyty różowe stanowią subpopulację adipocytów podskórnej tkanki tłuszczowej. Biorą udział m.in. w procesie laktacji po porodzie. Stąd też ich liczba jest większa u kobiet spodziewających się potomstwa, a zwiększa się zwłaszcza pod koniec ciąży i w procesie laktacji.
Komórka tłuszczowa – budowa
Najlepiej poznana została budowa adipocytów bązowych oraz adipocytów białych. W komórce brązowej zaobserwować można liczne, niewielkie kropelki tłuszczu, rozłożone w sposób równomierny. Mają też one liczne mitochondria, czyli organelle komórkowe odpowiedzialne za produkcję energii w postaci ATP. Mitochondria zawierają termogeninę (UCP1), która umożliwia produkcję ciepła. Okrągłe jądro komórkowe położone jest centralnie, a taki adipocyt wyróżnia się ponadto dość bogatym unaczynieniem i unerwieniem.
Adipocyty białe mają jedną, dużą kroplę tłuszczu, która zajmuje znaczną większość tej komórki i spycha jądro komórkowe ku obwodowi. Jest ono tym samym spłaszczone, umiejscowione praktycznie tuż przy błonie komórkowej. Kroplę tłuszczu otacza cienka warstwa cytoplazmy, natomiast w błonie komórkowej znajdują się receptory dla m.in. insuliny i leptyny.
Komórka tłuszczowa – funkcje
Komórki tłuszczowe gromadzą tłuszcz w postaci trójglicerydów, który może być wykorzystany w okresach głodu lub zwiększonego zapotrzebowania energetycznego. Umożliwiają utrzymanie bilansu energetycznego organizmu. Jednak adipocyty nie tylko magazynują tłuszcz. Są także aktywnymi komórkami endokrynnymi, wydzielającymi adipokiny (np. leptynę, adiponektynę), które wpływają na metabolizm i odporność. W ten sposób oddziałują na odległe narządy, m.in. mózg, wątrobę, trzustkę i mięśnie.
Nadmiar komórek tłuszczowych
Nadmiar tkanki tłuszczowej może mieć poważne, potwierdzone klinicznie konsekwencje zdrowotne i metaboliczne. Przede wszystkim jest to określane jako nadwaga lub otyłość. Można zaobserwować:
- powiększanie adipocytów (hipertrofia) – komórki tłuszczowe magazynują coraz więcej trójglicerydów, jednak ich liczba raczej nie ulega zmianie;
- zwiększenie liczby adipocytów (hiperplazja) – gdy istniejące komórki osiągną maksymalną pojemność, organizm tworzy nowe.
Często zjawiska te występują jednocześnie. Konsekwencjami są między innymi: insulinooporność, cukrzyca typu 2, stany zapalne, miażdżyca, żylaki, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia trawienia, stłuszczenie wątroby, bezdech senny i wiele innych. Niebezpieczeństwo pojawia się zwłaszcza wtedy, gdy nadmiar tkanki tłuszczowej utrzymuje się przewlekle i gdy dochodzi do zwiększenia poziomu tłuszczu trzewnego – tego, który otacza narządy wewnętrzne w jamie brzusznej.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kononowicz W., Tkanka podskórna. Charakterystyka oraz metody niwelowania i zastosowania tkanki tłuszczowej w kosmetologii i medycynie estetycznej, Aesthetic Cosmetology and Medicine, 4/2020.
- Gwóźdź K., Charakterystyka zmian metabolicznych zachodzących w procesie starzenia się tkanki tłuszczowej, Problemy Nauk Biologicznych, 2/2017.
- Buczkowska M., Buczkowski K., Głogowska-Gruszka A., Duda S., Dyaczyński M., Nowak P., Tkanka tłuszczowa – budowa i funkcje, ze szczególnym uwzględnieniem charakterystyki wybranych adipokin i ich wpływu na organizm, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2019, Tom 25, Nr 3, 162–169.
