Mitochondrium to ważna organella występująca w cytoplazmie komórek eukariotycznych. Za najistotniejszą funkcję tej struktury uznaje się utlenianie prostych związków organicznych do dwutlenku węgla i wody, przy obecności tlenu atmosferycznego. Powstała w rezultacie tego procesu energia jest następnie gromadzona pod postacią ATP i wykorzystywana do innych procesów w późniejszym czasie.
Mitochondrium – lokalizacja
Kształt, rozmiar, liczba i rozmieszczenie mitochondriów w komórce zmieniają się w zależności od rodzaju i funkcji komórki. W związku z tym mogą się lokalizować na całym obszarze komórki, tylko w jej części przypodstawnej lub też na obwodzie komórki. W tkance mięśniowej poprzecznie prążkowanej mitochondria, tworząc szeregi, występują między licznymi miofibrylami.
Budowa mitochondrium
Omawiane organelle posiadają podwójną błonę mitochondrialną – zewnętrzną oraz wewnętrzną. Błona wewnętrzna jest silnie pofałdowana, w efekcie czego tworzy grzebienie mitochondrialne. Błony otaczają przestrzeń zamkniętą wypełnioną macierzą. W obrębie błon mitochondrialnych znajdują się wszystkie enzymy cyklu kwasu trikarboksylowych, czyli cyklu kwasu cytrynowego oraz enzym MAO. W macierzy znaleźć można również pewne ilości kwasu DNA, jonów magnezu i jonów wapnia.
Ponieważ mitochondria pochodzą z bakterii aerobowych, zawierają swój własny genom. Jednak genom mitochondrialny zawiera znacznie mniej DNA niż genom jądrowy.
Mitochondrium – funkcje
Dzięki obecności tych organelli, komórka jest w stanie na drodze fosforylacji oksydacyjnej wytworzyć energię pod postacią ATP. ATP w rzeczywistości jest uniwersalnym nośnikiem energii w każdej komórce. To zdecydowanie najważniejsza funkcja tej struktury. Poza tym mitochondria biorą udział w regulacji apoptozy. Apoptoza odnosi się do zjawiska zaprogramowanej śmierci komórki. Za wymienione funkcje odpowiadają białka zlokalizowane na błonie wewnętrznej. Podsumowując, odpowiadają one za:
- tworzenie łańcucha oddechowego, zwanego także łańcuchem transportu elektronów – odpowiada on za procesy utleniania;
- syntezę adenozynotrifosforan (ATP) z udziałem łańcucha przenośników elektronów i syntazy ATP;
- tworzenie systemu transportowego dla wybranych metabolitów, umożliwiający ich przechodzenie z macierzy i do macierzy.
Bez prawidłowej pracy mitochondriów komórka nie byłaby w stanie samodzielnie funkcjonować. Można porównać mitochondria do napędu, który wprowadza w ruch całą komórkę.
Polecane produkty:
Koenzym Q10 kapsułki
Koenzym Q10 to jeden z najważniejszych antyoksydantów. Nie tylko tylko chroni organizm przed wolnymi rodnikami. Bierze on również udział w każdej, podstawowej funkcji komórki ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.