Ochrzęstna to cienka warstwa tkanki łącznej włóknistej, tworząca specyficzną błonę wokół tkanki chrzestnej organizmów żywych. Nie tylko ją zabezpiecza, ale również wspomaga dostarczanie składników odżywczych oraz tlenu, co wpływa pozytywnie na kondycję chrząstek.
Ochrzęstna
Części chrzęstne kośćca (z wyjątkiem chrząstek stawowych) pokrywa jędrna i włóknista błona, wyglądem podobna do okostnej. Nazywa się ją jednak ochrzęstną. Daje się bez większego trudu oddzielić od przylegającej chrząstki. Znaczenie ochrzęstnej dla chrząstki jest identyczne jak znaczenie okostnej dla kości. Podczas rozwoju kości w miejscach, w których chrząstka przekształca się w kość, ochrzęstna zamienia się w okostną. Ochrzęstną określa się jako włóknistą błonę pokrywającą od zewnątrz chrzęstne elementy układu kostnego człowieka (poza chrząstkami stawowymi, chrząstkami nasadowymi i chrząstkami włóknistymi). Stanowi przedłużenie okostnej (np. na chrząstkach żebrowych).
Pod względem budowy strukturalnej ochrzęstna składa się głównie z tkanki łącznej zbitej, kolagenu typu I, fibroblastów, naczyń krwionośnych. Tworzą one jej warstwę zewnętrzną. Warstwa wewnętrzna, bezpośrednio stykająca się z kośćmi i chrząstkami, zawiera tzw. komórki chondrogeniczne (komórki macierzyste, mające zdolność różnicowania się do chondroblastów, czyli podstawowych komórek tworzących tkankę chrzęstną, a także do komórek osteoprogenitorowych). Dzięki tak specyficznej budowie, warstwa wewnętrzna ochrzęstnej zachowuje zdolność wytwarzania i regeneracji chrząstki, także poza okresem jej fizjologicznego wzrastania.
Zobacz również: Rodzaje chrząstek.
Ochrzęstna – funkcje
Jako że tkanka chrzęstna nie posiada własnych naczyń krwionośnych, to właśnie rolą ochrzęstnej jest dostarczanie jej niezbędnych składników odżywczych i tlenu za pomocą naczyń krwionośnych znajdujących się w warstwie zewnętrznej. Natomiast znajdujące się w warstwie wewnętrznej komórki progenitorowe wspomagają naprawę uszkodzonej chrząstki. Mają bowiem zdolność przekształcania się w chondroblasty, które produkują nowe składniki macierzy chrząstki.
Warto też zaznaczyć, że ochrzęstna odpowiada za wzrost chrząstki (zarówno wzrost apozycyjny do zewnątrz, przez odkładanie nowych warstw chrząstki na istniejącej strukturze, jak i naprawa chrząstki w przypadku drobnych uszkodzeń), transport substancji oraz ochronę mechaniczną.
Zobacz również: Plateau kości piszczelowej.
Uszkodzenie ochrzęstnej
W przypadku uszkodzenia ochrzęstnej, np. w przebiegu uszkodzeń mechanicznych, choroby zwyrodnieniowej lub choroby reumatycznej, chrząstka nie jest tak dobrze odżywiania i regenerowana. Może dochodzić do jej otarć i destrukcji, co powoduje dolegliwości bólowe. Bez ochrony mechanicznej, którą zapewnia ochrzęstna, chrząstka staje się znacząco bardziej narażona na urazy, co w konsekwencji może prowadzić do większych problemów zdrowotnych, takich jak uszkodzenia stawów. W efekcie osłabienia chrząstki i jej degeneracji mogą rozwijać się bóle stawów oraz ograniczenie ich ruchomości, co wpływa na jakość życia.
Polecane produkty:
![]() |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
![]() |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Silverthorn D., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.