Choroby reumatyczne to niezwykle szeroka grupa tzw. chorób reumatycznych, których wspólnym mianownikiem jest toczący się stan zapalny, przeważnie wywołany autoagresją organizmu. Oznacza to, że układ immunologiczny rozpoznaje własne tkanki jako obce i tym samym atakuje je, prowadząc do ich zniszczenia. Objawy przeważnie dotyczą narządu ruchu. Diagnostyką i leczeniem chorób reumatycznych zajmuje się lekarz reumatolog.
Choroby reumatyczne – rodzaje
Wyróżnia się wiele różnych chorób reumatycznych. Dlatego celem ułatwienia ich klasyfikacji stworzono podział na 10 podstawowych grup. Prezentuje się ono następująco:
- układowe choroby tkanki łącznej, np. reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów, twardzina układowa;
- spondyloartropatie, czyli stany zapalne stawów przebiegające z zapaleniem kręgosłupa, np. zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), łuszczycowe zapalenie stawów;
- choroby zwyrodnieniowe stawów;
- zapalenia stawów, zapalenie ścięgien i zapalenie kaletek maziowych;
- choroby stawów towarzyszące chorobom metabolicznym i chorobom endokrynologicznym, np. dna moczanowa;
- nowotwory;
- zaburzenia nerwowo-naczyniowe;
- choroby kości i chrząstek, których przedstawicielem jest osteoporoza;
- zmiany pozastawowe;
- inne zaburzenia z towarzyszącymi objawami ze strony stawów, np. sarkoidoza.
Zdecydowanie najczęściej diagnozowaną chorobą zaliczaną do reumatycznych jest choroba zwyrodnieniowa stawów, która dotyczy ponad 95% seniorów i coraz częściej spotyka się ją u osób młodych.
Choroby reumatyczne – objawy
Objawy chorób reumatycznych mogą być różnorodne, w zależności od danej choroby, jednak przeważnie dotyczą one narządu ruchu. Obserwuje się m.in.:
- sztywność stawów, ból nasilający się podczas dłuższej aktywności fizycznej (np. w przebiegu zwyrodnień);
- stany zapalne stawów, zwłaszcza I stawu śródstopno-paliczkowego palucha w stopie (w przebiegu dny moczanowej);
- sztywnienie kręgosłupa, powodujące zanik jego naturalnych krzywizn i zniesienie ruchomości (w przebiegu ZZSK);
- tworzenie się guzków w obrębie stawów i deformacje stawowe o charakterze postępującym (w przebiegu RZS).
Wiele chorób reumatycznych daje jednak objawy również ze strony innych układów, np. skóry (charakterystyczny rumień na twarzy w kształcie motyla w toczniu rumieniowatym układowym), układu krwionośnego (poszerzenie naczyń w przebiegu twardziny układowej) i układu pokarmowego (zaburzenia trawienia przy sarkoidozie).
Przyczyny chorób reumatycznych
Choroby reumatyczne to grupa kilkuset chorób o podłożu autoimmunologicznym, o nie do końca wyjaśnionej patogenezie. Choć nie wiadomo, co jest ich dokładną przyczyną i dlaczego w ostatnich latach częstotliwość ich występowania wzrosła, uważa się, że na etiopatogenezę wpływają różne czynniki, zwłaszcza środowiskowe, predyspozycje genetyczne, infekcje, używki (np. palenie papierosów), a w niektórych przypadkach nawet przyjmowane leki.
Diagnostyka chorób reumatycznych
Choroby reumatyczne diagnozuje się na podstawie badań laboratoryjnych. Przeważnie zaobserwować można podwyższone OB i CRP wskazujące na toczący się lub przebyty stan zapalny, który jest charakterystyczny dla chorób autoimmunologicznych. Dodatkowo należy wykonać następujące badania:
- morfologia krwi;
- kwas moczowy;
- ASO;
- RF;
- anty CCP;
- PPJ (ANA1) met. IIF – test przesiewowy.
Przy wszelkich dolegliwościach bólowych ze strony stawów dodatkowo wykonuje się badania obrazowe (USG, RTG, MRI). Natomiast przy podejrzeniu zajęcia narządów wewnętrznych, zastosowanie znajdują konkretne badania oceniające kondycję tych narządów.
Choroby reumatyczne – leczenie
Ze względu na brak znajomości przyczyn chorób reumatycznych, niemożliwe jest leczenie przyczynowe. Współcześnie prowadzone terapie mają na celu złagodzenie występujących objawów, spowolnienie rozwoju choroby, dążenie do jej remisji oraz przeciwdziałanie powikłaniom. Przeważnie stosuje się glikokortykoidy, leki biologiczne lub coraz popularniejsze komórki macierzyste. Jednak nieodłącznym elementem leczenia chorób reumatycznych jest modyfikacja stylu życia oraz rehabilitacja ruchowa.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Księżopolska-Orłowska K., Postępowanie rehabilitacyjne w reumatologii, Reumatologia, 2/2012.
- Samborski W., Ponikowska I., Choroby reumatyczne – standardy lecznicze w medycynie uzdrowiskowej, Balneologia Polska, 1-2/2005.
